سوء مصرف قرص های ریتالین ( متیل فندایت)
قرص های ریتالین در وهله اول برای درمان یکی از انواع اختلال بیماریهای روانی دوران کودکی به نام “بیش فعالی همراه با نقص توجه” استفاده می شود, در مواقعی نیز توسط پزشکان برای درمان بیماران مبتلا به ” حمله خواب” تجویز می شود ولی در سال های اخیر مصرف خود سرانه این دارو در کشور ما رو به افزایش گذاشته است که عدم آگاهی از آثار و ویژگی های این قرص می تواند نگران کننده باشد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، هم اکنون گزارش های متعددی وجود دارد که برخی از افراد برای بیدار ماندن در شبهای امتحان به جای مصرف قهوه و چای از قرص های ریتالین استفاده می کنند.
شواهد متعدد حاکی از آن است که این افراد از این قرص ها استفاده می کنند تا بتوانند چندین ساعت متوالی بیدار بمانند و به شکل غیر معمولی تمرکز خود را در مدت طولانی حفظ کنند.
آثار مصرف ریتالین:
از آنجا که ریتالین دارویی است که توسط پزشکان تجویز می شود, مصرف کنندگان تصور می کنند این قرص های بی خطرند و آن ” بد نامی ” مواد مخدر را ندارند. در حالی که عوارض مصرف خودسرانه این قرص ها می تواند در حد مواد دیگر نظیر کوکایین و آمفتامین باشد.
شایع ترین عوارض مصرف خود سرانه قرص های ریتالین عبارتند از:
- عصبی شدن و بی خوابی
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس سرگیجه و سردرد
-تغییرات ضربان قلب و فشار خون(که معمولا به صورت افزایش است ولی در مواردی نیز به شکل کاهش دیده می شود)
- خارش و جوش های پوست
- دردهای شکمی, کاهش وزن و مشکلات معده
- مصرف دایمی و اعتیاد(وابستگی)
- بروز حالت های روان پریشی (جنون) و علایم وابستگی به ریتالین
- بروز افسردگی پس از قطع مصرف
عوارض مصرف مقادیر زیاد ریتالین:
- از دست دادن اشتها و سوء تغذیه
- لرزش و پرش عضلات
- تب,تشنج و سردرد
- نامنظم شدن ضربان قلب و تنفس که در مواردی می تواند به شکل خطرناکی ادامه پیدا کند
- تکرار حرکات و اعمال بی هدف
- بروز حالت های پارانویید(سوء ظن), توهم و هذیان
- احساس حرکت و جنبش حشرات در زیر پوست
- مرگ(تاکنون در چند مورد سوء مصرف ریتالین منجر به مرگ شده است)
کلاریترومایسین یک آنتی بیوتیک رایج برای درمان گلودرد استرپتوکوکی ، برونشیت ، سینوزیت ، برخی انواع ذات الریه (پنومونی )، و عفونت های دیگر می باشد. چگونگی مصرف
کلاریترومایسین را می توان با غذا یا با شکم خالی مصرف کرد. اگر دارو موجب ناراحتی معده شما می شود آن را با غذا مصرف کنید. این دارو معمولاً هر ۱۲ ساعت مصرف می شود. لازم است این دارو در نوبت هایی با فواصل زمانی برابر استفاده شود تا سطح دارو در خون یکسان باقی بماند. مثلاً می توانید آن را ساعت ۷ صبح و ۷ شب یا ۸ صبح و ۸ شب مصرف کنید. مهم است که دارو را سر وقت و به طور کامل مصرف کنید، حتی اگر احساس بهبودی می کنید. اگر پیش از اتمام داروی تان آن را قطع کنید، علایم تان ممکن است مجدداً عود کند. پیش از اندازه گیری مقدار دارو توسط پیمانه داخل جعبه شکل سوسپانسیون آن ، شیشه دارو را به خوبی تکان دهید. سوسپانسیون این دارو نیازی به نگهداری در یخچال ندارد، ولی حداکثر تا ۱۴ روز قابل مصرف می باشد. اگر یک نوبت را فراموش کردید ، به مجردی که به یاد آوردید مصرفش کنید. البته ، اگر تقریباً موقع نوبت بعدی فرا رسیده است ، نوبت فراموش شده را رها کرده ، به برنامه دارویی منظم تان بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید.
هشدارها و عوارض جانبی
در صورت بروز خونریزی یا کبودی غیرعادی با پزشکتان تماس بگیرید. سایر علایم که ممکن است رخ دهند و فقط در صورتی که مشکل ساز شوند نیاز به گزارش دارند عبارتند از: مزه های غیرطبیعی (احساس مزه بد دهان )، تهوع ، استفراغ ، احساس ناراحتی شکمی ، اسهال ، یا سردرد.
موارد احتیاط
در صورت وجود هریک از موارد زیر پیش از مصرف کلاریترومایسین ، پزشکتان را مطلع سازید:
حساسیت به کلاریترومایسین ، اریترومایسین ، یا دیگر آنتی بیوتیک ها.
بارداری یا شیردهی .
مصرف داروهای دیگر، به ویژه کاربامازپین ، ریفابوتین ، استفیرول ، سیساپراید، ضدانعقادهای خوراکی (وارفارین )، تئوفیلین ، یا زیدووودین .
ابتلا به یا سابقه بیماری کلیوی یا کبدی .
هنگام مصرف کلاریترومایسین توصیه می شود
حتی در صورت احساس بهبودی ، دارو را تا انتها مصرف کنید تا عفونت تان درمان شده ، از عود بیماری جلوگیری شود.
اگر ظرف ۳ روز از درمان با کلاریترومایسین احساس بهبود نداشتید، با پزشکتان مشورت کنید.
از پیمانه داخل جعبه دارو برای اندازه گیری مقدار دارو استفاده کنید.
کلاریترومایسین را دور از دسترس کودکان و دور از گرما، نور مستقیم ، و حرارت مرطوب نگه دارید (در این شرایط کلاریترومایسین فاسد می شود).
هنگام مصرف کلاریترومایسین نباید
از کلاریترومایسین تاریخ مصرف گذشته استفاده کنید.
دارو را ناتمام قطع کنید، مگر به دستور پزشک .
برای چه باید واکسینه شوید؟انفلوانزا (Flu) نوعی بیماری با واگیری شدید است.این بیماری که توسط ویروس انفلوانزا ایجاد میشود از طریق ترشحات بینی و یا گلو به سایرین سرایت میکند .
برخی دیگر از بیماریها هم می توانند علایم مشابهی ایجاد کنند که اغلب با انفلوانزا اشتباه می شوند . اما تنها بیماری که توسط ویروس انفلوانزا ایجاد میشود همان بیماری انفلوانزا است .
هر کسی ممکنست به بیماری انفلوانزا درگیر شود . برای اکثر مردم دوره بیماری فقط چند روز است .
این بیماری می تواند سبب ایجاد تب ،گلودرد ، لرزش ، کوفتگی ، سرفه ، سردرد و دردهای عضلانی گردد.
برخی ممکنست با شدت بیشتری بیمار شوند . انفلوانزا می تواند منجر به پنومونی شده و ممکنست در مبتلایان به بیماریهای قلبی و تنفسی شرایط خطرناکی را به وجود اورد . همچنین تب شدید و تشنج در کودکان ممکنست دیده شود . انفلوانزا حدود ۳۶۰۰۰ نفر را در ایالات متحده نابود میکند که عمدتا قربانیان از بین افراد مسن هستند .
واکسن انفلوانزا می تواند از انفلوانزا پیشگیری کند .
واکسن غیر فعال انفلوانزا
دو نوع واکسن وجود دارد :
نوعی واکسن غیر فعال ( کشته ) که به صورت تزریقی مصرف می شود و سالهاست که در ایالات متحده از ان استفاده میشود . نوع دیگر واکسن انفلوانزا ، واکسن زنده یا تخفیف حدت یافته است که در سال ۲۰۰۳ مورد تایید قرار گرفت .
این واکسن به صورت اسپری در بینی مصرف میشود .
این واکسن در بخش جداگانه ای تحت عنوان اطلاعات واکسنها تشریح شده است .
ویروسهای انفلوانزا دایما در حال تغییر هستند . بنابراین واکسن های انفلوانزا هر ساله بایستی به روز شوند و برنامه های پیشنهادی واکسیناسیون به صورت سالیانه اعلام گردد .
درمورد اغلب مردم ، واکسن انفلوانزا از بروز درگیری شدید توسط ویروس انفلوانزا جلوگیری می کند. این واکسن قادر به پیشگیری از بیماریهای شبه انفلوانزا که توسط سایر ویروسها حاصل میشوند نیست .
حدود دو هفته زمان لازمست تا پس از تزریق واکسن انفلوانزا حفاظت علیه بیماری ایجاد شود .
این محافظت حدود یکسال استمرار خواهد داشت . واکسنهای غیر فعال انفلوانزا را می توان همزمان با سایر واکسنها مثل واکسن پنوموکوک مصرف کرد.
برخی واکسن های غیر فعال انفلوانزا حاوی ماده نگهدارنده تیمرسال(Thimerosal ) هستند که جیوه در ان بکار رفته است . برخی معتقدند که تیمرسال ممکنست با بروز مشکلاتی در کودکان واکسینه شده با این واکسنها مرتبط باشد .
در سال ۲۰۰۴ انستیتو پزشکی گزارشی را منتشر ساخت که در ان مطابق با مطالعات علمی وجود چنین ارتباطی مردود اعلام گردید . اگر در این مورد نگران هستید می توانید از پزشک خود واکسن انفلوانزای فاقد تیمرسال را بخواهید .
چه افرادی باید واکسن غیر فعال انفلوانزا را دریافت دارند ؟
واکسن غیر فعال انفلوانزا را می توان برای اطفال ۶ ماه به بالا تجویز کرد . مصرف این واکسن برای افرادی که در خطر درگیری با شکل شدید انفلوانزا هستند و یا افرادی که قادر به انتقال انفلوانزا به افراد پر خطر هستند ( از جمله تمام اعضاء خانواده این افراد ) توصیه می شود .
افرادی که در خطر ابتلا به شکل پیچیده انفلوانزا هستندشامل گروههای زیر میباشند :
۱- تمام اطفال ۲۳-۶ ماهه
۲- افراد ۶۵ سال به بالا
۳- افرادی که تحت مراقبت طولانی مدت قرار داشته و مشکلات پزشکی مزمن دارند .
۴- افرادی که مشکل عدم سلامتی طولانی مدت دارند . این افراد ممکنست درگیر بیماریهای قلبی ، کلیوی، ریوی ، بیماریهای متابولیک نظیر دیابت ، اسم ، کم خونی و سایر عوارض خونی باشند .
۵- شرایط خاص (نظیر مشکلات عصبی- عضلانی ) که منجر به بروز ناتوانی های تنفسی میگردند.
۶- افرادی که دارای ضعف سیستم ایمنی میباشند شامل:
الف- مبتلایان به HIV/AIDS یا سایر بیماریهایی که سیستم ایمنی را تضعیف می کنند .
ب- افرادی که تحت درمان طولانی مدت با داروهایی نظیر استروئیدها قرار دارند.
ج- افرادی که تحت درمان سرطان با اشعه X و یا دارودرمانی هستند.
۷- افراد ۶ ماه تا ۱۸ ساله ای که تحت درمان طولانی مدت با اسپیرین هستند (در صورت درگیری با انفلوانزا در این افراد علایم سندرم ری (Reys syndrome) ظاهر میشود ) .
۸- زنانی که در فصل شیوع انفلوانزا قصد بارداری دارند .
کسانی که قادر به انتقال انفلوانزا به افراد پر خطر هستند شامل گروههای زیر می باشند:
۱- مربیان در منزل و یا خارج از منزل اطفال ۲۳-۰ ماهه
۲- پزشکان ، پرستاران ، اعضاء خانواده و سایر افرادی که در تماس نزدیک با افراد پرخطر درگیری با انفلوانزا هستند
همچنین ، واکسن انفلوانزا برای افراد ۶۴-۵۰ ساله و نیز همه کسانی که خواهان کاهش خطر ابتلی خود به انفلوانزا هستند نیز توصیه شده است .
برای گروههای زیر برنامه تزریق سالیانه انفلوانزا توصیه شده است :
۱- افرادی که شغل انها در ارتباط با ارائه خدمات اجتماعی ضروری است .
۲- ساکنان خوابگاهها یا نواحی شلوغ که برای پیشگیری از شیوع بیماری ، واکسیناسیون در این گروه توصیه می شود .
۳- افراد پرخطر درگیری با انفلوانزا که بین ماههای اوریل تا اکتبر (فروردین-اردیبهشت تا مهر – ابان ) به نیمکره جنوبی و یا در هر زمان از سال به نواحی گرمسیری مسافرت میکنند. همینطور مصرف مرتب واکسن در گروههای متشکل توریستی که در هر موقع سال سفر میکنند پیشنهاد شده است .
چه موقع باید واکسن انفلوانزا را دریافت کرد؟
بهترین زمان دریافت واکسن ماه اکتبر ( مهر – ابان) یا نوامبر ( ابان – اذر) است . اوج فصل درگیری با انفلوانزا معمولا فوریه ( بهمن – اسفند ) است ولی این دوره ممکنست از نوامبر (ابان – اذر) تا می ( اردیبهشت – خرداد) ادامه یابد .
بنابراین دریافت واکسن در دسامبر( اذر دی ) و یا پس از ان میتواند در اکثر سالها مفید واقع شود .
تزریق واکسن انفلوانزا در افراد زیر باید در ماه اکتیر ( مهر – ابان ) و یا زودتر انجام شود :
۱- افراد ۵۰ ساله و یا پیرتر
۲- افراد جوان که از نظر ابتلا به انفلوانزا و عوارض ان در گروه پر خطر قرار می گیرند ( مثل اطفال ۶ تا ۲۳ ماهه )
۳- اعضاء خانواده افراد پرخطر
۴- کارمندان شبکه های بهداشتی
۵- کودکان زیر ۹ سال که واکسن انفلوانزا را بری اولین بار دریافت می کنند .
اکثر مردم فقط به یک تزریق واکسن در سال احتیاج دارند . اطفال زیر ۹ سال که واکسن انفلوانزا را برای اولین بار دریافت می کنند بایستی دو نوبت واکسن را به فاصله حداقل یک ماه دریافت کنند.
افرادی که قبل از دریافت واکسن انفلوانزا بایستی با پزشک مشورت کنند:
برخی افراد نباید واکسن غیر فعال انفلوانزا را دریافت کنند و یا قبل از تزریق باید با پزشک خود مشورت کنند . این افراد شامل گروههای زیر میشوند :
افرادی که الرژی شدید ( مخاطره امیز برای حیات ) دارند باید با پزشک خود مشورت کنند . واکنش های الرژیک افراد نسبت به واکسن انفلوانزا نادرند :
۱- ویروس واکسن انفلوانزا در تخم مرغ کشت داده می شود . افرادی که الرژی شدیدی به تخم مرغ دارند نباید واکسن را دریافت دارند .
۲- الرژی شدید نسبت به هر یک از اجزاء واکسن نیز دلیل دیگری برای عدم دریافت واکسن در این گروه محسوب میشود .
۳- افرادی که واکنش شدیدی نسبت به دز قبلی واکسن انفلوانزا داشته اند برای مصرف مجدد واکسن با پزشک خود مشورت نمایند .
- مبتلایان به سندرم ژویلاین باره (Guillain-Barre syndrome ) که نوعی بیماری فلج کننده شدید بوده و GBS نیز نامیده میشود باید با پزشک خود مشورت کنند. چنین افرادی ممکنست مجاز به مصرف واکسن باشند اینکار حتما باید تحت نظر پزشک صورت گیرد .
- مبتلایان به بیماریهای متوسط یا شدید باید قبل از دریافت واکسن صبر کنند تا بیماری انها فروکش نماید . بیماران راجع بازنگری در برنامه واکسیناسیون خود با پزشک یا پرستار خود مشورت کنند . مبتلایان به بیماریهای خفیف معمولا می توانند واکسن انفلوانزا را دریافت کنند .
خطرات ناشی از دریافت واکسن غیر فعال انفلوانزا چیست ؟
یک واکسن مثل هر دارویی ممکنست با بروز مشکلات جدی نظیر واکنشهای الرژیک شدید همراه باشد . خطر بروز مشکلات حاد و یا مرگ در خصوص این واکسن بسیار کم است .
مشکلات شدید ناشی از مصرف انفلوانزا بسیار نادر است . ویروسهای موجود در واکسن غیر فعال انفلوانزا کشته شدهاند . بنابراین ، این واکسن باعث درگیری با انفلوانزا نمی شود .
عوارض خفیف مرتبط با این واکسن شامل دردناکی ، قرمزی ، و یا التهاب موضع تزریق ، تب و درد عمومی است . در صورت بروز این عوارض ، رخداد انها به محض انجام تزریق و ۲-۱ روز بعدی مشاهده میشود .
عوارض شدید:
- الرژی های مخاطره امیز برای حیات در مورد این واکسنها بسیار نادر است . در صورت بروز ، رخداد این عوارض بین چند دقیقه تا چند ساعت پس از تزریق قابل مشاهده خواهد بود .
- در سال ۱۹۷۶ ، تیپ خاصی از واکسن انفلوانزا ( انفلوانزای خوکی ) با سندرم ژولاین باره (GBS) در ارتباط بود . از ان پس ، ارتباط واکسنهای انفلوانزا با GBS به درستی اثبات نشده است .
البته ، در صورت وجود خطر GBS از ناحیه واکسن های انفلوانزا ، رخداد ان بیشتر از ۱ یا ۲ مورد در هر یک میلیون فرد
واکسینه شده نیست . میزان این خطر کمتر لز ریسک انفلوانزای شدیدی است که توسط واکسیناسیون قابل مهار است .
اگر عوارض شدید واکسیناسیون پیش امد؟
باید منتظر چه عواقبی بود ؟
- هر گونه شرایط غیر معمول نظیر تب بالا و یا تغییرات رفتاری می تواند از جمله این عواقب باشد . علایم واکنشهای الرژیک شدید می تواند شامل سختی تنفس، گرفتگی صدا یا خس خس کردن ، کهیر ، رنگ پریدگی ، ضعف ، تپش قلب و سر گیجه باشد .
در چنین مواقعی چه باید کرد؟
- تماس با پزشک و یا انتقال شخص به مراکز پزشکی و دادن اطلاعاتی نظیر انچه رخ داده ، تاریخ و ساعت بروز عواض و زمان دریافت واکسن
برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص می توان به مراکز واکسیناسیون ،دپارتمان بهداشت منطقه و یا مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها مراجعه کرد .
چسب های ضد بارداری (contraceptive patch)
چسب های ضد بارداری (contraceptive patch) شبیه چسب های زخم هستند اما شکل آنها به صورت مربع می باشد. این چسبها را می توان بروی شکم ، کفل ، بازو ویا پشت چسباند . به مدت سه هفته باید هر هفته این چسبها را عوض نمود و یک چسب جدید بکار برد، یک هفته هم نباید از چسب استفاده نمود .
بنابراین درطی یک ماه ، فقط سه هفته باید از چسب استفاده کرد . چسب های ضد بارداری عمل خود را با آزاد کردن تدریجی ترکیبی از هورمونهای استروژن و پروژسترون از طریق پوست انجام می دهند .این هورمونها با جلوگیری از رها شدن تخمک از تخمدانها وغلیظ کردن ترشحات رحم باعث جلوگیری از بارداری می شوند . درصورت مصرف صحیح این چسبها ، تا حدود ۹۹ در صد درجلوگیری از بارداری موثر هستند . اما خانمهای چاقی که وزن آنهابیشتر از ۹۰ کیلوگرم می باشد ، تاثیر این چسبها کمتر می باشد ( حدود ۹۲ درصد ).
نحوه استفاده از چسبهای ضد بارداری
در طی ۵ روز اول قاعدگی می توانید استفاده از چسب های ضد بارداری را شروع نمایید . در همان روزی از هفته که چسب را می چسبانید باید در هفته آینده آن را عوض نمایید (مثلا شنبه تا شنبه). قسمتی از پوست که می خواهید چسب را روی آن بچسبانید باید تمیز و خشک باشد . برای جلوگیری از تحریک پوست ، هر بار که می خواهید چسب را بچسبانید باید در جای دیگری آن را بچسبانید . هیچگاه چسب را روی پستانها نچسبانید . سعی کنید چسب را در محلهایی از پوست بچسبانید که بر اثر پوشیدن لباسهای تنگ دچار مالش وسایش نشود.
در صورت کنده شدن اتفاقی چسب
اگر از هنگامی که چسب کنده شده است ، بیشتر از ۲۴ ساعت نمی گذرد، می توان آن را دوباره چسباند ویا از یک چسب نو استفاده نمود . اما اگراز زمان کنده شدن چسب ، بیش از ۲۴ ساعت می گذرد ، باید در آن ماه از روش دیگری برای جلوگیری از حاملگی استفاده نمود .
عوارض جانبی چسب های ضد بارداری
بعضی ازخانمها ممکن است دچار عوارض جانبی زیر شوند :
* تحریک یا قرمز شدن پوست در محل چسباندن چسب
* خونریزیهای نامنظم
* مشکلاتی در استفاده از لنزهای تماس چشمی
* بالا رفتن فشار خون
* تهوع
* سردرد
* حساس شدن پستانها
* تغییرات خلق و خوی
* درد های شکمی
تاثیر داروها برروی اثر ضد بارداری چسبها
مصرف داروهای آنتی بیوتیک ، داروهای ضد تشنج ، داروهای ضد میگرن و ضد سل می توانند باعث کاهش تاثیر چسبهای ضد بارداری شوند.
مزایای استفاده از چسبهای ضد بارداری
مزایای چسبهای ضد بارداری عبارتنداز:
* استفاده از آنها آسان می باشد
* در هرماه به مدت سه هفته استفاده می شوند
* تاثیری در فعالیت جنسی ندارند
معایب استفاده از چسبهای ضد بارداری
معایب چسبهای ضد بارداری عبارتند از:
* از انتقال بیماریهای مقاربتی مثل ایدز جلوگیری نمی کند
* خطر وقوع سکته قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد
* نیاز به نسخه پزشک دارد