دکتر اینترنتی

مطالب متنوع پزشکی و آموزشی

دکتر اینترنتی

مطالب متنوع پزشکی و آموزشی

آشنایی با امداد رسانی و کمکهای اولیه

در ۲۴ ژوین ۱۹۸۴ نام شهر کوچکی به اسم Solferino در استان Mantoue واقع در شمال ایتالیا در تاریخ برای همیشه ثبت شد. این در زمانی بود که ارتش franco-pemontaise به سرکردگی ناپلیون سوم اطریشیان را شکست داد. این جنگ خونین هزاران مجروح داشت که معالجه نکردن انان منجر به مرگشان شد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، یک سویسی به نام Henry Dunant که شاهد این تراژدی بود به کمک افراد محلی در صدد کمک به مجروهان برامد. او بدون تعصب و تبعیض به یاری مجروهان هر دو سپاه شتافت. اولین داوطلبین این کمک به مجروهین جنگی فریاد میزدند Tutti fratelli یعنی ما همگی برادریم.
Henry Dunant در بازگشت اولین خبر جنگی خود را به نام خاطره ای از سولفرینو نوشت و در ان نفرت انگیز بودن جنگ را خاطر نشان کرد.
از ان زمان به بعد هزارن فرد سرباز یا غیر سرباز و زندانیان حق این را یافتند تا برای اینکه لحظات ازمایشهای سخت و دردها کمتر ظالمانه باشند از این حرکت برادرانه یا کمک برخوردار شوند.
ایده Henry Dunant منجر به تشکیل کمیته ای ۵ نفره در سویس برای بررسی امکانات اجرای عملیات کمک رسانی به مجروحین جنگی شد.
یک کنفرانس بین امللی در ژنو انجام شد و ۱۶ کشور که یکی از انها کشور فرانسه بود در این کنفرانس حضور یافتند. انان تصمصم گرفتند که در هر کشور کمیته های کمک رسانی تشکیل دهند و یک نشان و علامت نیز برای این کمیته ها انتخاب کردند : صلیبی سرخ بر زمینه ای سفید.
این دولتها همچنین قوانینی بین المللی در مورد اسرای جنگی که در جنگ شرکت نمی کنند وضع کردند که تحت عنوان کنوانسیون ژنو که اولین انها در ۲۲ اوت ۱۸۶۴وضع شد معروفند.
جایزه صلح نیز توسط کارخانه دار سویدی (۱۸۳۳-۱۸۹۶) Alfred Bernhard Nobel ایجاد شد و در قوانین ان قید شده بود که این جایزه میبایست هر سال به افرادی که در برادری بین ملت ها سهم بسزایی داشته و تلاش کرده اند اهدا شود.
تنها جایزه صلح نوبل در زمان جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۷ به کمیته بین المللی صلیب سرخ اهدا شد و همچنین در سال ۱۹۴۴ این کمیته به خاطر تلاش بی وقفه در طول جنگ جهانی دوم باری دیگر جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
در سال ۱۹۶۳ یا صدمین سال تاسیس صلیب سرخ جایزه صلح نوبل به کمیته بین المللی صلیب سرخ و مجمع متحد صلیب سرخ و هلال احمر که امروزه فدراسیون بین المللی مجتمع صلیب سرخ و هلال احمر میباشد تعلق گرفت.
نارسایی و ناراحتی قلب
چگونه متوجه ناراحتی قلبی بشویم؟
فردی که دچار ناراحتی قلبی میشود شکایت از دردهای شدیدی در قفسه سینه خواهد کرد که همانند منگنه ای او را میفشرد. مضطرب است. همچنین ممکن است دردی در بازو یا در پشت قفسه سینه یا فک یا شکم داشته باشد.
چه باید کرد؟
باید به او پیشنهاد داد که دراز بکشد مگر اینکه خود او حالت دیگری را ترجیح بدهد.
سپس باید از او پرسید که از چه زمانی دردش اغاز شده است و ایا اولین بار است که چنین دردی را دارد یا خیر. در صورتیکه قبلا هم دچار این درد گشته ایا دارویی استفاده میکرده است؟ ایا تحت مداوا و زیر نظر پزشک میباشد؟ ایا تا به حال در بیمارستان بستری شده است؟ جواب این سوالها میتواند برای توضیح دقیق به پزشک اورژانس و کمک بهتر و سریعتر موثر باشد.
تا رسیدن پزشک یا انتقال بیمار به بیمارستان در صورتیکه برای اینگونه دردها دارویی میخورده است ان دارو را به اندازه ای که توسط پزشک تجویز شده به اوبدهید ولی بهیچوجه سعی نکنید که سرخودی خود دارویی برای رفع دردها به او بدهید. تا رسیدن پزشک و یا امبولانس در کنار او بمانید.
از کار ایستادن قلب :
شخصی که دچار سکته قلبی شده در حالت بیخودی فرو میرود و عکس العملی نشان نمیدهد و هرگاه از او سوال کنید جواب نداده و نفس هم نمی کشد.
از کار ایستادن قلب در بزرگسالان اغلب بعد از توقف تنفس و یا انفارکتوس پیش میاید.
چه باید کرد؟
فرد در حالت بیخودی بوده و عکس العملی نشان نمیدهد.
ارام و با احتیاط سر او را نظیر شکل زیر به عقب کشیده و چانه اش را به طرف بالا بگیرید تا مانع از افتادن زبان به عقب و گلو شده و تنفس را مشکل کند. داخل دهان او را نگاه کنید تا اگر چیزی نظیر پروتز یا دندان مصنوعی دارد ان را در اورید.
از تنفس نکردن مطمین شوید. دقت کنید و اگر شکم و سینه ان شخص بالا و پایین نمیشود و هیچگونه صدای نفسی و دمی مشاهده نمیگردد یعنی عمل تنفس متوقف گشته است. اگر شخص دیگری حضور دارد از او بخواهید که بلافاصله برای خبر کردن پزشک و امبولانس اقدام کند و در غیر اینصورت خود اینکار را بکنید.
تا قبل از رسیدن انان اقدام به دادن تنفس مصنوعی کنید. با هر دمی که در دهان او میدمید قفسه سینه اش بالا خواهد امد.
اگر با تنفس مصنوعی عکس العملی مشاهده نکردید تنفس دادن و ماساژ قلب را تواما انجام دهید.
برای اینکار ۱۵ بار برقسمت تحتانی قفسه سینه در زیر محل تلاقی دنده ها و هر دقیقه ۱۰۰ بار فشار دهید.
بعد از هر ۱۵ بار فشار بر قفسه سینه دوبار عمیقا در دهانش بدمید و بلافاصله دوباره ۱۵ بار برقسمت تحتانی قفسه سینه همانند قبل فشار دهید. مرتبا دقیقه ای یکبار دقت کنید تا بینید که ایا فرد عکس العملی نشان میدهد یا خیر و اگر باز هم تنفس نمیکرد این روش را ادامه دهید.
روش تنفس دهان به دهان :
با یک دست چانه را به طرف بالا کشیده و با انگشت شصت دهان را باز کنید. دست دیگر را روی پیشانی قرار داده و سر را بعقب کشیده و با انگشتان منافذ بینی را همانند گیره ای برای مانع شدن خروج هوا محکم ببندید. دهانتان را بر روی دهان شخص قرار داده و هوا را به تدریج در دهان او تا بالا امدن قفسه سینه بدمید. سپس دهانتان را از روی دهان او برداشته صاف بنشینیدو نفس بکشید و منتظر شوید تا قفسه سینه فرد دوباره خالی از هوا شود و فرو رود. این عمل را تا رسیدن به نتیجه ادامه دهید.(عکسهای تنفس دهان به دهان را بالاتر مشاهده میکنید.
در زمانی که فرد شروع به نفس کشیدن کرد او را به پهلو قرار دهید. زانو زده و پاهای او را در کنار هم قرار دهید. بازوی او را که به شما نزدیکتر است در زاویه راست بدنش قرار داده و ارنجش را در حالیکه کف دستش رو به بالاست خم کنید.
پشت دست دیگرش را بفل گوش او که در سمت شما میباشد قرار دهید. اینکار برای ثابت نگاه داشتن سر و مانع شدن از خطر صدمه دیدن مهره های پس گردن میباشد.
با دست دیگر خود پای دیگر او را گرفته زانویش را خم کرده و بلند کنید و به ارامی در حالی که زانویش را به سمت خود میکشد و در حالیکه دست او را همچنان که در کنار گوشش قرار داده اید و بدون اینکه سرش حرکت کند بدن او را چرخانده و او را به پهلو قرار دهید.
زانوی خم شده را طوری قرار دهید که زاویه ای مستقیم با باسن داشته باشد و طوری بر زمین تکیه کند که ثابت بوده و مانع حرکت وی شود و دهانش را باز بگذارید. (تصویرهای زیر )
توجه داشته باشید که هرگز زمانی که شروع به نفس کشیدن کرد و تا زمانی که هنوز بخود نیامده است هرگز او را به پشت نباید نگاه دارید بلکه همانطور که بالاتر توضیح داده شد باید او رد به پهلو قرار دهید.

روش ماساژ دادن قلب :
برای ماساژ دادن قلب حتما باید فرد را روی محلی صاف و سخت نظیر چوب یا زمین قرار داد و نه روی تختخواب.
درکنار فرد و نزدیک قفسه سینه او زانو زده و تکمه های لباس او را باز کنید بطوری که قفسه سینه کاملا لخت باشد.
قسمت پایین یک کف دست خود را بدون اینکه فشاری وارد کنید در نیمه پایینی قفسه سینه قرار داده و دست دیگر خود را در قسمت بالای قفسه سینه و به طوری که انگشتان روی قفسه سینه گذاشته نشوند. سپس بدون اینکه دستهایتان را از روی قفسه بردارید در هر دقیقه و منظما ۱۰۰ بار بر روی قفسه سینه فشار وارد کنید. بعد از هر ۱۵ بار که این عمل را انجام دادید دو بار تنفس دهان به دهان به گونه ای که بالاتر گفته شد بدهید.
بیهوشی و اغما
فردی که در حالت بیخودی و بیهوشی و یا اغماست نه قادر است که به سوالاتی ساده نظیر صدای مرا میشنوید؟ چه اتفاقی افتاده؟ جواب دهد ونه به انچه که به او گفته میشد نظیر چشمهایتان را
باز نید و یاذدست مرا بفشارید عمل کند.
چه باید کرد؟
همانگونه که در بالاتر برای فردی که دچار نارحتی قلبی توضیح داده شده باید عما شود و اورا به همان صورت به پهلو و دهان باز دراز کرده و برای اینکه راحتتر تنفس کند دکمه های پیراهن او را در قسمت قفسه سینه باز کنید.
سوختگی
چه بایدکرد
به مدت ۵ دقیقه محل سوختگی را بدون مالش ان در زیر اب سرد قرار دهید.
اگر قسمت سوخته شده در زیر لباس قرار گرفته لباس را از تن شخص در اورید مگر اینکه لباس بر اثر سوختگی به بدن چسبیده باشد.
اگر وسعت سوختگی زیاد است و یا طاول هایی بیش از وسعت کف دست فرد وجود دارند سوختگی مهم به حساب میاید و میبایست شخص را از سمتی که سوخته نشده دراز کرد. اما اگر مشکل تنفسی دارد او را به حالت نیمه نشسته قرار داده و بلافاصله اتش نشانی و امبولانس و پزشک را مطلع کنید و تا رسیدن انان مراقب فردی که دچار سوختگی شده باشید.
اگر سوختگی از اهمیت زیادی بر خوردار نیست میتوان محل سوختگی را برای التیام درد بیشتر از ۵ دقیقه در زیر اب سرد قرار داد. اما مراقب باشید و اگر محل سوختگی گرم بود و یا ورم کرد و یا پس از گذشت ۲۴ ساعت همچنان درد داشت میبایست به پزشک مراجعه کرد.
چرا محل سوختگی را در زیر اب سرد میگیریم؟
- این عمل باعث خنک شدن محل سوختگی میشود
- درد سوختگی را التیام میدهد
- در صورتیکه سوختگی با موادشیمیایی باشد مانع وسعت و عمیق شدن سوختگی میگردد
- در صورتیکه سوختگی مهم باشد حداکثر میبایست که محل سوختگی را ۵ دقیقه در زیر اب سرد قرار داد چون بیشر از ۵ دقیقه منجر به سرد شدن بدن فرد خواهد شد.
خوردن مواد شیمیایی
فرد را دراز کرده و بدون اتلاف وقت و سریعا گروه امداد را خبر کنید.
- به هیچوجه هیچگونه نوشیدنی به شخص ندهید چون خطر استفراغ شخص و بالا اوردن ماده شیمیایی وجو دارد
- به هیچوجه شخص را مجبور به استفراغ نکنید چون عبور مجدد ماده شیمیایی از مجراهای گوارشی زخمهای ایجاد شده را بیشتر و عمیقتر خواهد کرد.
جراحت
چگونه جراحتی مهم را تشخیص دهیم؟
اگر وسعت جراحت زیاد و جراحت الوده میباشد و یا جسمی خارجی در داخل جراحت است و یا جراحت روی شکم و یا سینه و یا چشم میباشد باید به ان اهمیت داده شده و جدی گرفته شود.
چه باید کرد؟
بطور عموم بهتر است که شخص را دراز کنید و مانع تقلا و تلاش او شده و بگذارید استراحت کند.
گروه امداد را خبر کرده و تا رسیدن انان مراقب فرد باشید.
موارد استثنایی :
- اگر جراحت در قسمت قفسه سینه میباشد شخص را به حالت نیمه نشسته نگاه دارید تا مشکلی برای تنفس نداشته باشد.
- اگر جراحت در ناحیه شکم میباشد فرد را دراز کرده و زانوهایش را برای تخفیف دادن درد و کمک به راحتتر تنفس کردن خم کنید.
- اگر جراحت در چشم میباشد فرد را به پشت خوابانده و سر او را به عقب خم کرده و چشمش را ببندید.
کارهایی که هرگز نباید کرد :
- ایستاده نگاه داشتن شخص
- ضد عفونی کردن جراحت
- بیرون کشیدن جسمی خارجی از جراحت
- غذا و یا نوشیدنی دادن به فرد
خفگی
گاهی به هنگام عمل بلع لقمه در گلو و یا مجرای تنفسی گیر کرده و تولید خفگی میکند و شخص نه قادر است نفس بکشد و نه صحبت و نه سرفه کند.
چه باید کرد؟
سریع پنج ضربه با کف دست به پشت شخص بزنید :
پشت سر شخص که نشسته است یا ایستاده بایستید او را به طرف جلو خم کرده و در حالی که یک دست خود را روی قفسه سینه او قرار داده اید با دست دیگر خود پنج ضربه محکم به قسمت فوقانی پشت او مطابق شکل بزنید.
در صورتیکه روش بالا موفقیت امیز نبود عمل Heimlich را انجام دهید :
- مطابق شکل در حالی که پشت سر او قرار گرفته اید بازوهایتان را از زیر بازوهای او رد کنید
- یک دست خود را مشت کرده و بالای ناف او قرار دهید
- دست دیکر خود را بر روی مشت خود قرار دهید
- مشت خود راخیلی محکم به سمت خود و به طرف بالا فشار دهید
این عمل را پنج بار تکرار کنید.
عمل Heimlich باعث میشود تا فشار وارده بر بالای ناف فشار به شش ها وارد کرده و لقمه یا جسمی که در مجرای تنفسی گیر کرده به خارج پرتاب شود.
گرفتن مجرای تنفسی در نزد کودکان بیشتر از یکسال :
به همان ترتیبی که در مورد بزرگسالان گفته شد ولی با احتیاط بیشتر عمل کنید و قدرت ضربه ای که وارد میکنید میباید مناسب با وزن و سن کودک باشد.
گرفتن مجرای تنفسی در نزد نوزادان :
- نوزاد را به روی شکم و در حالیکه سرش کمی سرازیر است روی ساعد خود قرار داده و با دست خود ۵ ضربه به
قسمت فوقانی پشت او بزنید
- در همان حالتی که هنوز رو به شکم میباشد با انگشتان جسم را از دهان او بیرون بکشید و احتیاط کنید تا انگشتانتانرا در حلقش فرو نکنید.
در صورتیکه با این عمل موفق به خارج کردن جسم نشدید :
- نوزاد را به پشت روی پاها و ساعد خود قرار داده و سر او را به پایین خم کنید
- با دو انگشت در وسط سینه و در زیر محل تلاقی دنده ها فشار دهید و توجه داشته باشید که روی محل تلاقی
دنده ها فشار ندهید
کمکهای اولیه به غریق بزرگسال :
در صورتیکه غریق نفس نمیکشد بلافاصله گروه امداد را خبر کنید.
تا رسیدن کمک غریق را روی زمین دراز کنید و همانطور که بالاتر برای کمک به فردی که دچار ناراحتی قلبی شده عمل کنید یعنی :
تنفس دهان به دهان :
با یک دست چانه را به طرف بالا کشیده و با انگشت شصت دهان را باز کنید. دست دیگر را روی پیشانی قرار داده و سر را بعقب کشیده و با انگشتان منافذ بینی را همانند گیره ای برای مانع شدن خروج هوا محکم ببندید. دهانتان را بر روی دهان شخص قرار داده و هوا را به تدریج در دهان او تا بالا امدن قفسه سینه بدمید. سپس دهانتان را از روی دهان او برداشته صاف بنشینیدو نفس بکشید و منتظر شوید تا قفسه سینه فرد دوباره خالی از هوا شود و فرو رود. این عمل را تا رسیدن به نتیجه ادامه دهید.(عکسهای تنفس دهان به دهان را بالاتر مشاهده میکنید
در زمانی که فرد شروع به نفس کشیدن کرد او را به پهلو قرار دهید. زانو زده و پاهای او را در کنار هم قرار دهید. بازوی او را که به شما نزدیکتر است در زاویه راست بدنش قرار داده و ارنجش را در حالیکه کف دستش رو به بالاست خم کنید.
پشت دست دیگرش را بفل گوش او که در سمت شما میباشد قرار دهید. اینکار برای ثابت نگاه داشتن سر و مانع شدن از خطر صدمه دیدن مهره های پس گردن میباشد.
با دست دیگر خود پای دیگر او را گرفته زانویش را خم کرده و بلند کنید و به ارامی در حالی که زانویش را به سمت خود میکشد و در حالیکه دست او را همچنان که در کنار گوشش قرار داده اید و بدون اینکه سرش حرکت کند بدن او را چرخانده و او را به پهلو قرار دهید.
زانوی خم شده را طوری قرار دهید که زاویه ای مستقیم با باسن داشته باشد و طوری بر زمین تکیه کند که ثابت بوده و مانع حرکت وی شود و دهانش را باز بگذارید. (تصویرهای زیر )
توجه داشته باشید که هرگز زمانی که شروع به نفس کشیدن کرد و تا زمانی که هنوز بخود نیامده است هرگز او را به پشت نباید نگاه دارید بلکه همانطور که بالاتر توضیح داده شد باید او رد به پهلو قرار دهید.
در صورتیکه غریق نفس میکشید :
ماساژ دادن قلب :
برای ماساژ دادن قلب حتما باید فرد را روی محلی صاف و سخت نظیر چوب یا زمین قرار داد و نه روی تختخواب.
درکنار فرد و نزدیک قفسه سینه او زانو زده و تکمه های لباس او را باز کنید بطوری که قفسه سینه کاملا لخت باشد.
قسمت پایین یک کف دست خود را بدون اینکه فشاری وارد کنید در نیمه پایینی قفسه سینه قرار داده و دست دیگر خود را در قسمت بالای قفسه سینه و به طوری که انگشتان روی قفسه سینه گذاشته نشوند. سپس بدون اینکه دستهایتان را از روی قفسه بردارید در هر دقیقه و منظما ۱۰۰ بار بر روی قفسه سینه فشار وارد کنید. بعد از هر ۱۵ بار که این عمل را انجام دادید دو بار تنفس دهان به دهان به گونه ای که بالاتر گفته شد بدهید.
کمکهای اولیه به غریق نوزاد :
۱ – در صورتیکه نوزاد نفس نمیکشد به او تنفس دهان به دهان و بینی بدهید.
دهانتان را طوری بر روی صورت نوزاد قرار دهید که هم در دهان و هم در بینی او همزمان بدمید. عمل نفس
دمیدن
در دهان و بینی نوزاد باید سریعتر از دمیدن نفس در دهان بزگسالان بوده ولی ملایمتر باشد.
اگر بعد از دو دمیدن در دهان و بینی او نوزاد هنوز تنفس نمیکرد و یا به سرفه نیفتاد بلافاصله اقدام به ماساژ قلبی
بکنید.
۲ – برای ماساژ دادن قلب نوزاد فقط باید دو انگشت به کار برد. در روی خطی فرضی که از زیر دو سر سینه هایش
میگذرد با دو انگشت فشار دهید.
سرعت این فشارها باید ۱۰۰ فشار در هر دقیقه باشد. بعد از هر پنج بار فشار در قسمت تحتانی قفسه سینه و زیر
محل تلاقی دنده ها یکبار با دهان و همزمان در بینی و دهان او بدمید. این عمل را تا رسیدن گروه امداد ادامه دهید
باز کردن راه هواییAir way
اولین قدم باز کردن راه هوایی فرد است .در فرد بیهوش تمامی ماهیچه ها شل شده اند.عضلات زبان و گردن هم از این قاعده مستثنی نیستند و احتمال دارد که زبان به طرف حلق بر گردد و راه هوایی را مسدود کند .
کف دست را روی پیشانی مصدوم گذاشته و سر او را به طرف عقب بر گردانید . همزمان با این کار دست دیگر را زیر چانه او قرار داده و به سمت بالا فشار دهیدبه طوریکه دندانهای فک بالا و پایین در مقابل هم قرار گیرند . در صورت انجام صحیح این مراحل شما موفق به باز کردن را ه هوایی مصدوم خواهید شد .
دادن تنفس مصنوعیBreathing
پس از بازکردن راه هوایی باید از وضعیت تنفس مصدوم أگاه باشید.ابتدا قفسه سینه فرد را برهنه کنید.
اگر صورت مصدوم کبود و رنگ پریده باشد .
نه جریان هوا از بینی و دهان فرد حس شو د و نه صدایی که نشانگر جریان هوا باشد به گوش برسد.
قفسه سینه حرکت نداشته باشد.
تنفس وی قطع شده است و باید تنفس مصنوعی را آغاز کنید حتی اگر نتوانستید تشخیص دهید که فرد مذکورتنفس دارد یا نه نفس مصنوعی را آغاز کنید چون اگر فرد تنفس داشته باشد شما در هنگام تنفس مصنوعی متوجه می شوید.
* تکنیک دادن تنفس مصنوعی *
سررابه عقب متمایل کنید به صورتیکه دهان کمی بازتر باشد (نحوه باز کردن راه هوایی در مبحث قبل آمده است.)با انگشتان دستی که روی پیشانی مصدوم است سوراخهای بینی فرد را ببندید .
دهان خود را روی دهان مصدوم بگذارید بطوریکه , لبهای شما کاملا اطراف دهان اورا بگیرد.با یک بازدم عمیق هوارا وارد دهان فرد مصدوم کنید.همزمان از گوشه چشم خودبه قفسه سینه فردنگاه کنید وببینید آیا هنگامی که درون مجاری هوایی اومی دمید قفسه سینه بالا می رود یا نه ؟
وقتی قفسه سینه فرد بالا می آید تنفس را قطع کنید ودهان خود را از دهان فرد دا کرده و بینی اورا آزاد بگذارید و خودتان برا ی تنفس بعدی نفس بگیرید.
هنگام تنفس موثر سینه وشکم مصدوم بالاو پایین می آید , احیاگر حس می کند که بادکنکی را پر میکند و پس از دمیدن حجم معینی , مقابل ورود هوای اضافه تر مقاومت احساس میکند .به تدریج رنگ پوست فرد از زردی و کبودی به صورتی تغییر می یابد
منبع :
Futura-Sciences

روش های کمک به فردی که توسط سگ و گربه گاز گرفته شده است

گازگرفتگی باعث تخریب پوست و بافتهای زیرپوستی انسان می گردد که معمولاً یک یا چند ناحیه از بدن در معرض این صدمات قرار می گیرد .این آسیب در اثر گاز گرفتگی سگ ، گربه ، موش ، موش خرما ، خرگوش ، حیوانات وحشی و یا انسان رخ می دهد که در اثر آن باکتریهای بی هوازی و هوازی در محل صدمه قرار می گیرند .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، گازگرفتگی سگ ۸۵ تا ۹۰ درصد از این علل را شامل می گردد و ۱۰-۵ درصد نیز ناشی از گازگرفتگی گربه است و ۵-۱ درصد بقیه مربوط به موارد دیگر است . بیشتر اوقات گازگرفتگی زمانی رخ می دهد که حیوان خود را در معرض خطر احساس کند. اغلب کودکان سنین مدرسه و خردسالان دچار این عارضه می گردند . سنین ۵ تا ۱۴ سال و پسران ۲ برابر دختران دچار این مشکل می گردند .

شیوع گازگرفتگی انسان نامشخص است ولی بیشتر در سنین ۲ تا ۵ سال اتفاق می افتد این صدمات در هنگام بازی ، فعالیتهای ورزشی ، مشاجره و دعوا و نیز سوءاستفاده از کودکان اتفاق می افتد .

گازگرفتگی بوسیله حیوانات خانگی مانند سگ و گربه یکی از حوادث رایجی است که ممکن است در خانه رخ دهد . در صورتی که سگ و گربه شما را گاز گرفته‌اند،‌ این نکات را رعایت کنید:

•چنانچه لازم باشد،با پزشک خود در میان بگذارید.
•جای زخم را به آرامی با صابون و آب بشویید.
•با حوله ی تمیز محل جراحت را فشار دهید تا خونریزی متوقف شود.
•از باند استریل برای پانسمان زخم استفاده کنید.
•محل زخم را بالاتر از قلب نگهدارید تا تورم کاهش یابد و از بروز عفونت جلوگیزی شود.
•در صورتی که به هاری مشکوک هستید،‌ به مقامات بهداشتی محلی گزارش کنید.
•استفاده از پماد آنتی‌‌بیوتیک ۲ بار در روز تا وقتی که زخم بهبود پیدا کند.
در این موارد به دکترتان مراجعه کنید:

•اگر گربه شما راگاز گرفته باشد. گازگرفتگی گربه اغلب سبب عفونت می شود. در مورد یک خراشیدگی ساده نیازی پزشک ندارید، اما اگر زخم عفونت کرده باشد، باید به پزشک مراجعه کردند.
•اگر سگ دست سر یا پای شما گاز گرفته است یا شکاف عمیقی در نتیجه گازگرفتن ایجاد شده است.
•اگر دیابت، بیماری کبدی، ‌ریوی ، سرطان، ایدز یا بیماری‌های دیگری دارید که می‌تواند توانایی شما برای مقابله با عفونت کاهش دهد.
• هر علائمی از عفونت دارید، از قبیل سرخی، تورم ،حرارت ، افزایش حساسیت، ترشح چرک از زخم یا تب.
•اگر خونریزیی دارید که بعد از ۱۵ ثانیه فشار متوقف نشده است یا فکر می کنید شکستگی استخوان دارید، آسیب رشته های عصبی یا جراحات جدی دیگر.
•اگز از آخرین باری که واکسن کزاز تزریق کرده‌اید، بیشتر از ۵ سال می‌گذرد (اگر چنین است، ممکن است نیاز به تزریق واکسن تقویت کننده داشته باشید)
•اگر حیوان وحشی یا حیوان خانگی شما را گاز گرفته‌ است که معلوم نیست واکسن هاری زده است یا نه، شما را گاز گرفته است.
پزشک‌تان این اقدامات را ممکن است انجام دهد:

•ممکن است برای آسیب‌دیدگی رشته‌های عصبی ، آسیب تاندون یا جراحت استخوان زخم بررسی و معاینه شود. همچنین پزشک علائم عفونت را نیز بررسی می کند.
•تمیز کردن زخم با محلول خاص و برداشتن هر بافت آسیب دیده (برداشتن نسج آسیب دیده).
•ممکن است از بخیه برای بستن جراحت ناشی از گاز گرفتگی استفاده شود، اما خیلی اوقات زخم باز نگه داشته می‌شود تا بهبودی پیدا کند، چرا که به این ترتیب خطر عفونت کاهش می‌یابد.
•ممکن است برای جلوگیری ازعفونت آنتی‌بیوتیک تجویز شود.
•ممکن است لازم باشد اگر بیشتر از ۵ سال از واکسیناسیون کزازتان گذشته است، واکسن‌تان را تجدید کنید.

عوارض :

گازگرفتگی ها می توانند ایجاد عفونت شدید در محل بکنند و باعث ایجاد عفونتهای محل مفصل و یا استخوان گردند . اگر این گازگرفتگی در سر رخ دهد می تواند ایجاد مننژیت کند . شکستگیها و صدمات نخاعی – عصبی و نیز صدمات عروقی از عوارض آن می تواند باشد .

کارهای تشخیصی :

بررسی C.B.C و کشت خون ونیز عکسبرداری از محل ضایعه می تواند کمک کننده باشد .

توصیه‌ها یی که می‌‌تواند به شما کمک کند تا خودتان را در مقابل هاری محافظت کنید:

•سعی نکنید حیوانی را که نمی‌شناسید لمس کنید یا او را بزرگ کنید.
•ترتیبی دهید که اگر مسافرت یا شغل شما در معرض خطر گاز گرفتن بوسیله یک حیوان هار قرار می‌دهد، واکسن هاری بزنید.
•همه حیوانات خانگی‌تان را واکسن هاری بزنید، و اطمینان حاصل کنید که در صورت لزوم واکسیناسیون مجدد می‌شوند.
•اگر حیوانی را به کشور جدیدی می‌آورید، اطمینان حاصل کنید که همه مقررات قرنطینه را رعایت کرده‌اید

درمان و مراقبتهای اولیه :

زخمهای گازگرفتگی را باید با مقدار زیاد محلول نمکی ایزوتونیک شستشو داد و برای اینکه فشار کافی را در هنگام شستشو ایجاد کنیم از یک سر سوزن ۱۸ یا ۱۹ استفاده می کنیم . هر زخم را باید با حداقل ۲۰۰ میلی لیتر از این محلول شستشو داد . هنگام شستشو تکه ای از پوست و بافت تخریب شده را باید جدا کرد .

صدمات روی مفاصل حتماً با یک ارتوپد باید در میان گذاشته شود . بستن موقت زخم تا رسیدن به یک مرکز تخصصی نیز مورد بحث است . ولی می توان آنتی بیوتیکها را به فرد مصدوم داد مثل آموکسی سیلین .

نشانه های بیماری هاری در سگ و گربه در سه مرحله ممکن است بروز یابد که عبارتند از:

الف) مرحله اولیه: معمولایک تا ۳ روز به طول می انجامد و یکسری علائم مبهم درگیری سیستم اعصاب مرکزی وجود دارد.

ب) مرحله تهییج

ج) مرحله فلجی

در حیواناتی که علائم مرحله تهییج بروز یابد درگیر شکل خشمگین هاری می شوند، در صورتی که اصطلاح هاری آرام زمانی اطلاق می شود که علائم رفتاری ناشی از بیماری حداقل بوده و حیوان فقط فلجی را نشان دهد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، تغییرات رفتاری شامل بی اشتهایی ناگهانی، خشمگین و عصبی شدن حیوان و حمله بدون ترس به انسان و حتی هر جنبنده دیگری است. در این شکل هاری، حیوان عصبی است و مردمک چشمش هم متسع است. فلجی ابتدا با فلج حلق و عضلات صورت همراه با ریزش فراوان بزاق از دهان و ناتوانی در بلع ظاهر می شود. مرحله فلجی بسرعت پیشرفت می کند و اغما و مرگ گریبان حیوان را می گیرد.

هر خشونت حیوان را نباید به حساب هاری گذاشت! مثلابرخی نژادهای سگ نظیر بیگل یا تریر به پارس کردن و سروصدا کردن مشهورند یا نژادهایی نظیر دابرمن و شیانلو به نگهبانی و حمله شناخته می شوند. به یاد داشته باشید تزریق واکسن هاری در سن ۳ ماهگی در کلینیک معتبر دامپزشکی و توسط دکتر دامپزشک و تکرار سالانه یا هر ۳ سال یک بار آن در سال های بعد که به تصمیم و توصیه دامپزشک مربوط است نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای حیوان به این بیماری دارد.
راه اصلی ابتلای انسان به هاری، گازگرفتگی توسط حیوانات مبتلاست. دوره کمون هاری در انسان بین ۴ روز تا ۱۹ سال هم گزارش شده ولی معمول آن ۲۰ تا ۹۰ روز است. استرس، درمان با کورتون ها و نزدیکی محل گزش به مغز می تواند این دوره را کوتاه کند.

جلوگیری از بیماری کزاز ، هاری و هپاتیت از طریق روشهای متفاوت دارویی باید صورت گیرد .

چگونه از مسمومیت ناشی از گاز منوکسید کربن پیشگیری کنیم

مسمومیت با گاز منوکسید کربن یکی از مرگبارترین انواع مسمویت ها است و تماس طولانی مدت با این گاز به ویژه در کودکان می‌تواند با بروز اختلالات رفتاری و کاهش حافظه و ضریب هوشی همراه باشد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، برای جلوگیری از مسمومیت با منوکسید کربن ، از نگهداری کودک در داخل خودروی روشن ودر پارکینگ های طبقاتی خودداری کنید و به محض رسیدن به این نوع پارکینگ ها، کودک را از خودرو خارج کرده و به فضای آزاد ببرید.

در دود سیگار مقادیری از گاز منوکسید کربن موجود است و این گاز می تواند در اثر مصرف طولانی مدت سیگار سبب بروز مسمویت مزمن در افراد سیگاری شود.

استفاده از بخاری‌های بدون دودکش تنها در محیط هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا می‌باشند مجاز است و افراد با جدی گرفتن هشدارهای مربوط به استفاده از وسایل گرمایی، می‌توانند خانواده خود را از معرض مرگ خاموش در امان نگه دارند.

سردرد، گیجی و خواب آلودگی از علائم تماس طولانی با گاز مونوکسیدکربن است.

افراد در تماس طولانی با منوکسید کربن، دچار تهوع، استفراغ و تپش قلب می‍ شوند و تماس با مقادیر بالای co می‌تواند سبب کاهش هوشیاری و مرگ شود.

در هنگام استفاده از بخاری‌های نفتی و گازی، جهت پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن، اطمینان از نصب صحیح و کارکرد مناسب دودکش ها الزامی است.

● مهمترین نکات در پیشگیری از مسمومیت ناشی از گاز منوکسید کربن

۱٫ علایم تماس طولانی با منوکسید کربن، سردرد، گیجی و خواب آلودگی می باشد. در ادامه تماس، فرد مسموم دچار تهوع، استفراغ و تپش قلب می شود. تماس با مقادیر بالای CO می تواند سبب کاهش هوشیاری و مرگ شود.

۲٫ در هنگام استفاده از بخاری های نفتی و گازی، جهت پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن ، اطمینان از نصب صحیح و کارکرد مناسب دودکش ها الزامی است.

۳٫ منوکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو، بی مزه و غیر محرک است که در اثر سوختن ناقص سوخت های قسیلی مانند نفت، گاز، بنزین ، گازوئیل و ذغال چوب حاصل می شود.

۴٫ مسمومیت با منوکسید کربن یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت ها می باشد. برای پیشگیری از بروز آن توصیه های ایمنی در مورد استفاده از وسایل حرارتی را رعایت نمایید.

۵٫ آیا می دانید علایم و نشانه های مسمومیت با گاز منوکسید کربن می تواند به صورت بسیار متفاوت در افراد ظاهر شود؟

۶٫ آیا می دانید در برخی موارد علایم ونشانه های مسمومیت با گاز منوکسید کربن به صورت اختلالات گوارشی مانند تهوع و استفراغ در فرد ظاهر می شوند؟

AWT IMAGE

7. آیا می دانید تماس طولانی مدت با مقادیر کم گاز منوکسید کربن می تواند فرد را به بیماری های قلبی- عروقی مبتلا سازد؟

۸٫ تماس طولانی مدت با گاز منوکسید کربن بویژه در کودکان، می تواند با بروز اختلالات رفتاری و کاهش حافظه و ضریب هوشی همراه باشد.

۹٫ برای جلوگیری از مسمومیت با منوکسیدکربن، از نگهداری کودک در داخل خودروی روشن و در پارکینگهای طبقاتی خودداری کنید.

۱۰٫ برای جلوگیری از مسمومیت با منوکسیدکربن، به محض رسیدن به پارکینگهای طبقاتی زیرزمینی یا سرپوشیده، کودک را از خودرو خارج کرده و به فضای آزاد ببرید.

۱۱٫ آیا می دانید در دود سیگار مقادیری از گاز منوکسید کربن موجود است و این گاز می تواند در اثر مصرف طولانی مدت سیگار سبب بروز مسمومیت مزمن در افراد سیگاری گردد؟

۱۲٫ آیا می دانید مواردی از مسمومیت های کشنده با منوکسید کربن در رانندگانی گزارش شده است که برای گرم کردن خودروی خود در فصول سرد سال از گاز پیک نیکی استفاده نموده اند.

۱۳٫ استفاده از بخاری های بدون دودکش تنها در محیط هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا می باشند مجاز است. از بکار بردن این وسایل در محیط های بسته و فاقد جریان هوا خودداری نمایید.

۱۴٫ آیا می دانید حضور در پارکینگ های در بسته که در آن اتومبیل با موتور روشن وجود دارد خطر بروز مسمومیت با منوکسید کربن را به همراه دارد؟

۱۵٫ با جدی گرفتن هشدارهای مربوط به استفاده درست از وسایل گرمایی، خانواده خود را از معرض ” مرگ خاموش ” مصون نگه دارید.

پیشگیری و درمان مسمومیت ها

هر ساله تعداد زیادی مرگ و میر بر اثر مسمومیت ها در کشور ایران اتفاق می افتد، متاسفانه این نوع آسیب ها ها جزء کشنده ترین موارد غیرعمدی در کشور محسوب می شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، آگاه سازی و اطلاع رسانی مردم جامعه به منظور پیشگیری و درمان مسمومیت ها یکی از مهمترین نکات می باشد.

رعایت نکات زیر می تواند به شما و خانواده تان در پیشگیری از این نوع مسمومیت ها کمک کند :

۱- بچه ها کنجکاوند با نگهداری صحیح داروها،سموم ،مواد پاک کننده خانگی و نفت،آنان را در مقابل مسمومیت ها ایمن نمائید.

۲- در صورت وقوع حوادث شیمیایی خونسردی خود را حفظ کنید، از محموله آلوده دور شوید و به راهنماییهای مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم عمل کنید.

۳- مسمومیت هایکی از فوریتهای پزشکی است که با اقدام صحیح و سریع می توانیم از عوارض و خطرات آنها بکاهیم.

۴- داروها به همان اندازه که شفا بخش هستند می توانند سموم خطرناکی هم باشند.

۵- با شناخت سموم محیط زندگیمان، در رفع آلودگی آنها بکوشیم.

۶- در صورتی که در محل کار شما بخارات ناشی از ذوب فلزات وجود دارد، در هنگام کار حتماً از ماسک استفاده کنید.

۷- هرکز سعی نکنید یک ماده ناشناخته را با چشیدن تشخیص دهید.

۸- کنسرو های غذایی و کشکهای آماده را قبل از مصرف حداقل ۲۰ دقیقه بجوشانید زیرا بوتولیسم به آسانی قابل پیشگیری است ولی نجات از مسمومیت ناشی از آن بسیار مشکل می باشد.

۹- مخلوط کردن مواد سفید کننده و شوینده با محلولهای جرم بر و لوله باز کن سبب ایجاد گاز خفه کننده و صدمه به چشم و ریه می شود.

۱۰- ضمن نظافت محیط های بسته مانند سرویس های بهداشتی و حمام درب و پنچره را باز نگه دارید.

۱۱- کلید طلایی پیشگیری از مسمومیت غذایی: رعایت بهداشت در هنگام تهیه غذا و مصرف آن در همان روز .

۱۲- برای گرم شدن سریع بخاریهای نفتی، آن را از سوختن به حالت شعله آبی خارج نکنید. زیرا در این حالت مونواکسید کربن تولید می شود که گازی بی رنگ، بی بو و خطرناک است.

۱۳- از قرار دادن دارو به مقدار زیاد در دسترس بیماران سالخورده جلوگیری کنید.حتی المقدور داروها را برای هر وعده در یک قفسه و یا یک محل مشخص جهت مصرف در اختیار آنها قرار دهید.

۱۴- نان خشک را در جای مرطوب نگهداری نکنید و چنانچه کپک زدند از دسترس دیگران دور نگه دارید.

۱۵- شیشه بخور اکالیپتوس یا سایر بخورهای تنفسی را جدا از شربتهای دارویی نگهداری کنید.

۱۶- داروها و مواد شیمیایی را از دسترس کودکان دور نگه دارید.

۱۷- فردی که اشتباهاً اسید یا قلیا به مقدار زیاد مصرف نموده است را نبایستی وادار به استفراغ کرد.

۱۸- محتوای ظروف شیشه ای را در منزل با برچسب مشخص کنید.

۱۹- در صورت استفاده از قرص برنج برای جلوگیری از آفت زدگی در انبار برنج آنها را در پارچه های توری با رنگ مشخص قرار دهید.

۲۰- در صورت بروز مسمومیت هر چه سریعتر فرد مسموم را به مراکز درمانی منتقل نمایید.

۲۱- قرص برنج، مصرف خانگی ندارد و استفاده از آن در منازل ممنوع می باشد. توجه نمایید که قرص برنج علاوه بر سمی بودن،گاز سمی هم تولید می کند.

۲۲- برای جلوگیری از آفت زدگی مواد غذایی در منزل از سیر ویا قرص سیر مخصوص این کار استفاده نمایید.

۲۳-در صورت احساس خفگی در مسمومیت با گازها سریعاً از محل خارج شوید.

۲۴- در صورت آلودگی وسایل و ظروف با ترکیبات حشره کش و سوسک کش، قبل از استفاده آنها را کاملاً با آب و مواد شوینده شستشو دهید.

۲۵- در صورت استفاده از هر گونه ترکیبات حشره کش و سوسک کش ضمن رعایت اصول ایمنی(استفاده از کلاه، دستگش و ماسک) از تماس طولانی مدت با آنها پرهیز کنید.

۲۶- داروها ومواد شیمیایی خطرناک را بجز در موارد توصیه شده توسط داروساز، در یخچال نگهداری نکنید.

۲۷- از قرار دادن دارو به مقدار زیاد در دسترس بیماران افسرده جدا” خوداری کنید.

۲۸- همه با هم بسوی رفع آلودگی از محیط زندگی.

۲۹- بی توجهی به موارد مسمومیت بی توجهی به بهداشت فرد و جامعه است.

۳۰- در مسمومیت خوراکی با بخور اکالیپتوس ، بیمار را وادار به استفرغ نکنید و سریعاً به مرکز درمانی منتقل نمایید.

۳۱- در مسمومیت فراورده های نفتی مثل نفت، گازوئیل و بنزین، بیمار را نباید وادار به استفراغ نمود.

۳۲- آیا می دانید برخی از گیاهان تزئینی مانند ً دیفن باخً و” خرزهرهً سمی می باشند. چنانچه در منزل کودکی زیر ۵ سال داری، از نگهداری این گیاهان خود داری نمایید.

۳۳- از خوردن داروها در مقابل کودکان خود داری نمایید. چرا که کودکان ممکن است این رفتار شما را تقلید نمایند.

۳۴- کودکان زیر ۵ سال عمده ترین گروه خطر در مسمومیتهای خانگی می باشند.