آسیب‌های ساعد و مچ
استخوان‌های ساعد (زند زیرین و زبرین) می‌توانند در اثر برخوردهایی مثل یک ضربه شدید یا سقوط روی دست در حالت کاملاً باز شده، دچار شکستگی شوند. از آنجایی که پوشش بافت نرم در اطراف این استخوان‌ها کم است، ممکن است انتهاهای استخوان‌های شکسته، پوست را سوراخ کنند و شکستگی باز ایجاد کنند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، شایع‌ترین شکل شکستگی در مچ عبارت است از شکستگی کالیس که در واقع شکستگی انتهای زند زیرین است. این آسیب اغلب در زنان مسن روی می‌دهد.
در بزرگسالان جوان، سقوط ممکن است به شکستگی یکی از استخوان‌های کوچک مچ منجر شود. دررفتگی در مفصل مچ نادر است اما این مفصل اغلب دچار پیچ‌خوردگی میشود. افتراق بین پیچ خوردگی و شکستگی به خصوص اگر استخوان کوچک ناوی شکل در قاعده شست دچار آسیب شده باشد، ممکن است مشکل باشد.
تشخیص
ممکن است موارد زیر وجود داشته باشند:
دردی که با حرکت دادن شدیدتر میشود.
تورم، کبودی و تغییر شکل
زخم یا خونریزی (در شکستگی باز)
اهداف
بی‌حرکت کردن دست
فراهم کردن شرایط انتقال به بیمارستان
۱) از مصدوم بخواهید که بنشیند. ساعد آسیب‌دیده را به آرامی ثابت کنید، آن را به صورت عرضی روی بدن قرار دهید و نگه دارید. هر زخمی را که یافتید با پوشیدن دستکش یکبار مصرف (در صورت امکان)، برهنه و درمان کنید.
۲) درست مثل آویز اندام بالایی ، یک باند مثلثی را بین قفسه سینه و دست آسیب‌دیده قرار دهید. با استفاده از یک لایه پوششی نرم (مثل یک حوله کوچک یا یک لایه ضخیم از پنبه) دور ساعد را بپوشانید.
۳) با استفاده از یک گره ، آویز اندام بالایی را به دور دست و لایه پوششی آن محکم کنید. گره را در تقعر استخوان ترقوه در سمت آسیب‌دیده ببندید.
۴) اگر احتمالاً مدت زمان انتقال به بیمارستان طولانی است، با بستن یک باند تا شده پهن روی آویز، دست مصدوم را به بدن او محکم کنید. این باند را نزدیک به آرنج بپیچید. سپس مصدوم را به بیمارستان منتقل کنید.
آسیب قفسه سینه
در اثر وارد شدن یک نیروی مستقیم به قفسه سینه در اثر یک ضربه یا سقوط یا در اثر آسیب له‌شدگی ، ممکن است یک یا تعداد بیشتری از دنده‌ها دچار شکستگی شوند. اگر جراحت باز در محل شکستگی وجود داشته باشد و یا یکی از دنده‌های شکسته شده، ریه را سوراخ کرده باشد، تنفس مصدوم ممکن است شدیداً مختل شود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، وارد آمدن آسیب به قفسه سینه می‌تواند قسمتی از دنده‌های شکسته شده را از سایر قسمتهای قفسه سینه جدا کند و حالتی به نام «قفسه سینه مواج» ایجاد کند. این قسمت جدا شده، در زمان دم به داخل کشیده میشود و در بازدم، رو به خارج حرکت می‌کند. این تنفس «متناقض» باعث ایجاد مشکلات تنفسی شدید میشود. شکستگی دنده‌های پایینی می‌تواند به اعضای داخلی (مثل کبد و طحال) آسیب برساند و خونریزی داخلی ایجاد کند.
تشخیص
بسته به شدت آسیب، ممکن است موارد زیر وجود داشته باشند:
درد تیز (غیرگنگ) در محل شکستگی
درد در تنفس عمیق
تنفس کم‌عمق
یک جراحت باز روی محل شکستگی که احتمالاً صدای «مکش» هوا از طریق این جراحت به داخل حفره قفسه سینه را می‌شنوید.
تنفس «متناقض»
نشانه‌هایی از خونریزی داخلی و شوک.
اهداف
نگه داشتن دیواره قفسه سینه
فراهم کردن شرایط انتقال به بیمارستان
۱) در مورد شکستگی دنده‌ها، با استفاده از یک آویز اندام بالایی ، دست را ثابت نگه دارید و مصدوم را به بیمارستان منتقل کنید. اگر جراحت نافذ قفسه سینه وجود دارد، مصدوم را به سمت آسیب‌دیده خم کنید، روی زخم را بپوشانید و لایه پوششی را از ۳ طرف محکم بچسبانید .
احتیاط!
اگر مجبور هستید که مصدوم را در وضعیت بهبود بگذارید، وی را روی سمت آسیب‌دیده قرار دهید. این وضعیت به ریه سالم اجازه می‌دهد که با حداکثر ظرفیت کار کند.
۲) به مصدوم کمک کنید تا در یک وضعیت متمایل به سمت آسیب‌دیده که در آن احساس راحتی بیشتری می‌کند، قرار بگیرد. دست سمت آسیب‌دیده را با یک آویز بالا نگهدارنده ثابت نگه دارید. با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.
آسیب ستون فقرات
آسیب‌های وارد بر ستون فقرات می‌توانند یک یا چند قسمت از پشت و یا گردن استخوان‌ها ( مهره‌ها ) ، دیسک‌های جداکننده مهره‌ها، عضلات و رباط‌های اطراف یا نخاع و شاخه‌های عصبی که از آن جدا می‌شوند را درگیر کنند. جدی‌ترین خطر همراه با آسیب ستون فقرات، صدمه به نخاع است. چنین آسیبی ممکن است سبب از دست رفتن توان حرکتی و یا حس در نواحی پایین‌تر از قسمت آسیب‌دیده شود. نخاع یا ریشه‌های عصبی در صورتی که توسط دیسک دررفته یا جابه‌جا شده و یا در اثر قطعات استخوان شکسته شده، تحت فشار قرار گیرند، ممکن است دچار صدمات موقتی شوند. در صورتی که نخاع به‌طور کامل یا ناکامل قطع شود، صدمات احتمالاً پایدار و دایمی خواهند بود.
چه‌‌وقت به آسیب ستون‌فقرات مشکوک‌می‌شویم؟
روش ایجاد آسیب، مهم‌ترین شاخص است. در صورتی که نیروهای غیرطبیعی به پشت یا گردن وارد شده باشند (به خصوص اگر مصدوم از اختلال حس یا حرکت شاکی باشد)، همواره به آسیب ستون فقرات مشکوک شوید. اگر در حادثه موردنظر، مصدوم شدیداً به جلو و عقب خم شده یا ستون فقرات دچار پیچش شده است، باید فرض کنید که او مبتلا به آسیب ستون فقرات است. خصوصاً باید دقت کنید که همواره از حرکت دادن غیرضروری سر و گردن، اجتناب کنید. اگرچه آسیب نخاع ممکن است در غیاب صدمه به مهره‌ها روی دهد، شکستگی ستون فقرات به شدت این خطر را افزایش می‌دهد. مناطقی که بیش از سایر نقاط آسیب‌پذیر هستند، عبارتند از استخوان‌های گردن و کمر.
ساختار ستون فقرات نخاع توسط مهره‌ها (استخوان‌های پشت) محافظت میشود. وارد آمدن آسیب به یک مهره یا یک دیسک بین مهره‌ای ممکن است به ریشه‌های عصبی که از نخاع خارج می‌شوند یا به خود طناب، صدمه برساند.
تشخیص
اگر مهره‌ها آسیب ببیند.
ممکن است موارد زیر وجود داشته باشند:
- درد در گردن یا پشت در محل آسیب؛ ممکن است سایر آسیب‌های دردناک‌تر، این درد را مخفی کنند.
- وجود حالت پلکانی، نامنظمی یا انحراف در انحنای طبیعی ستون فقرات
- حساسیت در پوست روی ستون فقرات اگر نخاع آسیب ببیند، ممکن است موارد زیر وجود داشته باشند:
- از دست دادن حس یا حس غیرطبیعی (مثلاً احساس سوختن یا گزگز و مورمور). مصدوم ممکن است ذکر کند که اندام‌هایش خشک، سنگین یا فاقد مهارت‌های گذشته هستند.
- از دست دادن کنترل مثانه و یا روده
- مشکلات تنفسی
برخی از علل آسیب ستون فقرات
هریک از شرایط زیر باید وجود آسیب احتمالی ستون فقرات را به شما هشدار دهد:
- سقوط از ارتفاع
- سقوط به دلیل عدم داشتن مهارت حین ورزش‌هایی مثل ژیمناستیک یا آکروبات
- شیرجه زدن به داخل یک استخر کم‌عمق و برخورد با کف آن
- پرتاب شدن از روی اسب یا موتورسیکلت
- کاهش ناگهانی سرعت در داخل یک وسیله نقلیه
- افتادن یک جسم سنگین به روی بدن
- آسیب به سر یا صورت
اهداف
پیشگیری از آسیب‌های بیشتر
فراهم کردن شرایط انتقال فوری به بیمارستان
احتیاط!
موقعیت مصدوم را نسبت به حالتی که او را یافتید تغییر ندهید مگر آنکه در معرض خطر باشد.
اگر جابه‌جا کردن مصدوم ضروری است، از روش چرخاندن مثل الوار استفاده کنید. روش دیگر آن است که از بیماربر ارتوپدی استفاده کنید.
مصدوم هوشیار است
۱) به مصدوم اطمینان خاطر بدهید و به او توصیه کنید که حرکت نکند. با مرکز اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس درخواست کنید.
۲) پشت سر مصدوم زانو بزنید. دو طرف سر مصدوم را محکم بگیرید به طوری که دستان شما روی گوش‌های او قرار بگیرد. گوش‌ها را کاملاً نپوشانید (مصدوم باید همچنان قادر به شنیدن سخنان شما باشد). سر مصدوم را در وضعیت خنثی (که در آن، سر، گردن و ستون فقرات همراستا هستند) ثابت کنید و نگه دارید. کم‌ضررترین وضعیت سر در یک مصدوم مشکوک به آسیب ستون فقرات، همین حالت است.
هشدار!
اگر مشکوک به آسیب گردن هستید، از یک امدادگر بخواهید که در زمانی که شما سر مصدوم را در وضعیت خنثی نگه داشته‌اید، چند پتو، حوله یا لباس لوله شده را در دو طرف سر او قرار دهد. تا زمانی که نیروهای خدمات پزشکی اورژانس مسؤولیت را بر عهده بگیرند، همچنان سر و گردن مصدوم را در تمام لحظات ثابت نگه دارید.
۳) همچنان سر مصدوم را تا رسیدن نیروهای خدمات پزشکی اورژانس و قبول مسؤولیت توسط آنها و بدون توجه به مدت زمانی که ممکن است این کار طول بکشد، در وضعیت خنثی نگه دارید. از یک امدادگر بخواهید که علایم حیاتی (سطح پاسخ‌دهی، نبض و تنفس) را کنترل و ثبت کند.
اهداف
باز نگه داشتن راه تنفسی
در صورت لزوم، احیای مصدوم
پیشگیری از صدمات بیشتر نخاع
فراهم کردن شرایط انتقال فوری به بیمارستان
مصدوم بی‌هوش است
۱) پشت سر مصدوم زانو بزنید. با قرار دادن دستان خود روی گوش‌های مصدوم، دو طرف سر او را محکم بگیرید. سر مصدوم را در وضعیت خنثی (که در آن، سر، گردن و ستون فقرات همراستا هستند) ثابت کنید و نگه دارید.
۲) در صورت لزوم، با استفاده از روش «بالا راندن فک» راه تنفسی مصدوم را باز کنید. دستان خود را در دو طرف سر طوری قرار دهید که نوک انگشتانتان روی زاویه فک قرار بگیرید. فک را به آرامی بالا بکشید تا راه تنفسی باز شود. دقت کنید که گردن مصدوم را جابه‌جا نکنید.
۳) تنفس مصدوم را کنترل کنید. اگر وی نفس می‌کشد، همچنان سر او را نگه دارید. از یک امدادگر بخواهید که با مرکز اورژانس تماس بگیرد و آمبولانس درخواست کند. اگر تنها هستید و مجبورید برای تماس با مرکز آمبولانس، مصدوم را ترک کنید و یا اگر امکان بازماندن راه تنفسی در مصدوم وجود ندارد، باید قبل از ترک مصدوم، وی را در وضعیت بهبود قرار دهید.
مورد خاص
روش چرخاندن مثل الوار
در صورتی که مجبور هستید مصدوم مبتلا به آسیب ستون فقرات را بچرخانید، باید از این روش استفاده کنید. بهترین حالت برای انجام این روش، حضور ۵ امدادگر است اما این حرکت را ۳ نفره هم میتوان انجام داد. در حالی که سر و گردن مصدوم را ثابت نگه داشته‌اید، از امدادگران بخواهید که به آرامی اندام‌های او را به حالت مستقیم درآورند. سپس، با اطمینان از اینکه همه (هماهنگ) با هم کار میکنند، امدادگران را هدایت کنید تا مصدوم را بچرخانند. در تمام لحظات، سر، تنه و انگشتان پای مصدوم را در یک خط مستقیم نگه دارید.
۴) اگر مصدوم نفس نمی‌کشد و نشانه‌های گردش خون وجود ندارند، احیای تنفسی و ماساژ قفسه سینه را آغاز کنید (مبحث « اقدامات نجات‌دهنده حیات » را ببینید). اگر مجبور هستید که مصدوم را بچرخانید، از روش چرخاندن مثل الوار استفاده کنید.
۵) تا رسیدن نیروهای امداد پزشکی، علایم حیاتی (سطح پاسخ‌دهی، نبض و تنفس) را کنترل و ثبت کنید.
درد پشت
درد ممکن است در خود ستون فقرات یا عضلات و رباط‌های اطراف آن بروز کند. در اکثر موارد، درد پشت ناشی از یک مشکل جزیی است. با این حال، درد می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای جدی باشد.
علت درد پشت
شایع‌ترین علت درد پشت عبارت است از کشیدگی بیش از حد رباط‌ها یا عضلات در نتیجه سقوط یا فعالیت طاقت‌فرسا. سایر علل شایع درد پشت عبارتند از: آسیب‌های «شلاقی» (که منجر به درد گردن می‌شوند) و بارداری و عادت ماهیانه (که کمردرد ایجاد میکنند). علل خطرناک‌تر عبارتند از: آسیب دیدن یک دیسک در ستون فقرات (که ممکن است نخاع یا اعصاب را تحت فشار قرار دهند یا آنها را تحریک کند) و بیماری کلیه. در صورتی که درد پشت با مواردی مثل گرفتگی عضلات، تب، سردرد، استفراغ، تهوع، اختلال هوشیاری، بی‌اختیاری (ادرار یا مدفوع) یا هرگونه از دست دادن حس یا حرکت همراه باشد، مراجعه به پزشک ضرورت خواهد داشد.
تشخیص
ممکن است موارد زیر وجود داشته باشند:
درد مبهم تا شدید در پشت یا گردن که معمولاً با حرکت تشدید میشود.
دردی که به داخل اندام‌ها منتشر میشود و احتمالاً با گزگز و مورمور و کرختی همراه است.
گرفتگی عضلات که سبب میشود گردن یا پشت به حالت سفت یا خم شده درآیند.
حساسیت در لمس عضلات
اهداف
تسکین دادن درد.
در صورت لزوم، درخواست کمک پزشکی.
احتیاط!
اگر مصدوم درد شدید در پشت دارد، به او کمک کنید تا دراز بکشد و با یک پزشک تماس بگیرید.
۱) به بیمار توصیه کنید که روی یک سطح مسطح (یا روی زمین یا روی یک تشک سفت) در راحت‌ترین وضعیت ممکن دراز بکشد.
۲) به بیمار توصیه کنید که در حد توان، بی‌حرکت بماند تا درد تسکین پیدا کند. به بیمار کمک کنید تا قرص‌های ضددرد خود را بخورد. اگر علایم پایدار بودند، با پزشک خود تماس بگیرید و یا بیمار را به بیمارستان منتقل کنید.
مورد خاص
درد گردن
شما می‌توانید با استفاده از یک روزنامه تا شده که با یک باند یا روسری پوشیده شده باشد، یک گردنبند موقت بسازید و (به کمک آن) درد گردن را بهبود ببخشید. مرکز این گردنبند را در جلوی گردن بیمار و در زیر چانه قرار دهید. دو انتهای آزاد (گردنبند) را به دور گردن بیمار بچرخانید و در جلو گره بزنید. مطمئن شوید که تنفس مختل نشده باشد.
در اکثر خانه ها جعبه ی کوچکی حاوی مواد و وسائل لازم برای درمان و کنترل دردها و جراحت های بدن وجود دارد، اما آیا تا کنون به این فکر بوده اید که در هنگام ایجاد یک دندان درد یا شکستن یک دندان یا سوختگی زبان ناشی از نوشیدن چای داغ چه اقداماتی باید انجام دهید و به چه وسائلی نیاز دارید؟
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از napteam.com ، جراحت ها و اورژانس های دهان و دندان در کودکان و بزرگسالان بسیار شایعند. شما می توانید با تهیه کردن چند وسیله و ماده ساده از داروخانه، به راحتی یک “جعبه کمک های اولیه دهان و دندان” را فراهم کنید.
با وجود اینکه این جعبه کمک های اولیه نمی تواند جایگزین درمان اصلی و تخصصی شود، ولی می تواند برای کنترل اورژانس های دهان و دندان جزئی و جلوگیری از پیشرفت آن ها، تا دسترسی به دندانپزشک کارساز باشد.
برای جمع آوری و فراهم آوردن این جعبه کمک های اولیه در قدم اول تهیه مواد زیر از داروخانه پیشنهاد می شود: نخ دندان، مسواک، باند استریل، گاز استریل، آسپیرین، سرم فیزیولوژی، پارافین(ترجیحا موم دندانپزشکی)، دستکش یک بار مصرف، یک محلول دهانشویه اکسیژنه و محلول Colgate Orabase Sothe-N-Seal. وجود وسائلی چون پنس و آینه یک بار مصرف دندانپزشکی در این جعبه نیز در خیلی موارد کمک کننده و مفید است.
شایع ترین اورژانس های دندانپزشکی و روش درمان و کنترل موقتی آن ها در خانه:
دندان درد: چنانچه دندان شما فقط به غذاهای سرد یا داغ یا شیرین حساس است، با آب ولرم دهانتان را بشویید و با نخ دندان مواد غذایی بین دندان ها را پاک کنید و به آرامی دهانتان را با آب ولرم مسواک بزنید و در اولین فرصت برای ترمیم(پر کردن) دندان تان به دندانپزشک مراجعه کنید.
اما اگر درد شما شدید است و یا همراه با تورم است، یک کیسه حاوی یخ(کمپرس سرد) را به مدت ۲۰ دقیقه روی گونه قرار دهید و به مدت ۲۰ دقیقه آن را بردارید. این کار را متناوبا تا رسیدن به دندانپزشک تکرار کنید. از گرما دادن موضع بپرهیزید. یک یا دو عدد آسپیرین بخورید. اگر نیمه شب است و به استراحت نیاز دارید، به هنگام خواب سعی کنید که سر شما بالاتر از بقیه بدنتان قرار گیرد و ترجیحا روی مبل یا صندلی به حالت نیمه نشسته بخوابید. قطعا نیازی به یادآوری بنده نیست و در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه خواهید کرد!
فرو رفتن جسم خارجی در بین دندان ها: اگر جسم خارجی قابل رویت است آن را با پنس دندانپزشکی بیرون بیاورید ولی اگر قادر به دیدن آن نیستید سعی کنید که آن را با نخ دندان بیرون بیاورید. پس از بیرون آوردن جسم خارجی حتما آب را به شدت در دهانتان غرغره کنید تا باقیمانده اجسام خارج شوند. سعی نکنید که جسم خارجی را با جسم نوک تیز بیرون بیاورید. اگر عمق فرورفتگی جسم زیاد است و نمی توانید آن را خارج کنید به دندانپزشک مراجعه کنید.
زخم های سطحی دهان ناشی از تحریکات فیزیکی و شیمیایی: این زخم های سطحی در سطح داخلی گونه، لثه و زبان به وجود می آیند. ممکن است بر اثر گاز گرفتن گونه، مسواک زدن شدید، خوردن غذاهای داغ و یا تحریکات ناشی از براکت های ارتودنسی ایجاد شوند. یک محلول دهانشویه اکسیژنه با حباب هایی که ایجاد می کند باعث تمیز کردن زخم از خرده های مواد غذایی می شود. محلول Colgate Orabase Sothe-N-Seal نیز با پوشاندن سطح زخم باعث التیام و کاهش درد زخم می شود.
بیرون افتادن دندان از دهان: این اورژانس در کودکان بسیار شایع است. در صورت امکان دندان بیرون افتاده را پیدا کنید. آن را با سرم فیزیولوژی بشویید و آن را در یک لیوان شیر یا سرم فیزیولوژی یا بزاق خود بیمار قرار داده و سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید. به هیچ عنوان سعی در تمیز کردن و لمس کردن ریشه دندان نکنید و آن را از ناحیه تاج دندان بگیرید. یک قطعه گاز استریل بر روی محل دندان در دهان قرار دهید و به مدت ۵ دقیقه فشار دهید تا خون ریزی کاهش یابد. در بسیاری از موارد دندانپزشک با شستشوی مناسب محل، دندان را دوباره در محلش می کارد و در طولانی مدت دندان قابل نگهداری است. نکته طلایی برای نجات دادن جان این دندان، زمان است. اگر شما بتوانید کودکتان را در کمتر از ۳۰ دقیقه به یک کلینیک دندانپزشکی برسانید، احتمال اینکه بتوان درمان موفقیت آمیزی برای این دندان انجام داد، بیش از ۹۰ درصد خواهد بود.
شکستن دندان: سریعا محل دندان مورد نظر را با سرم فیزیولوژی بشویید. یک کیسه حاوی یخ را بر روی موضع قرار دهید. اگر دندان دارای یک لبه تیز شده است که باعث آزار گونه و زبان می شود، با پارافین یا در صورت امکان موم دندانپزشکی لبه تیز را بپوشانید و به دندانپزشک مراجعه کنید.
گاز گرفتن زبان یا گونه: یک گاز استریل را برای کنترل خونریزی به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با فشار نگه دارید. پس از قطع کامل خونریزی و ایجاد لخته، محل زخم را با سرم فیزیولوژی بشویید. اگر خونریزی کنترل نشد یک گاز استریل را با سرم خیسانده و در محل برای مدت ۳۰ دقیقه نگه دارید. اگر خونریزی غیر قابل کنترل بود باید سریعا به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
جسم خارجی در چشم عبارت است از وجود یک تکه کوچک فلز، چوب، سنگ، شن، رنگ، یا سایر اجسام خارجی در چشم. درد، تحریک‌پذیری، قرمزی شدید چشم ، احساس ساییده شدن چیزی به چشم هنگام پلک زدن از علایم شایع جسم خارجی هستند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، جسم خارجی معمولاً با چشم غیرمسلح قابل دیدن است. البته گاهی جسم خارجی خیلی کوچک است و در زیر پلک گیر می‌افتد، که در این صورت تنها با معاینه چشم پزشکی میتوان آن را دید.
علل :
وجود باد ، هوای پر از گرد و غبار، داشتن مشاغلی مثل نجاری ، تراشکاری ، آهنگری یا سنگ‌خردکنی که در طی آنها قطعات ریز چوب یا سایر مواد با شتاب زیاد به اطراف پخش می‌شوند، از عوامل افزایش دهنده خطر جسم خارجی چشم هستند. برای پیشگیری، اگر شغل یا فعالیت شما از نوعی است که احتمال آسیب به چشم وجود دارد، از وسایل محافظت‌کننده چشم استفاده کنید.
علایم شایع
درد، تحریک‌پذیری، قرمزی شدید چشم
جسم خارجی معمولاً با چشم غیرمسلح قابل دیدن است. البته گاهی جسم خارجی خیلی کوچک است و در زیر پلک گیر می‌افتد، که در این صورت تنها با معاینه چشم‌پزشکی میتوان آن را دید.
احساس ساییده شدن چیزی به چشم هنگام پلک زدن
علل
وجود باد
داشتن مشاغلی مثل نجاری یا سنگ‌خردکنی که در طی آنها قطعات ریز چوب یا سایر مواد با شتاب زیاد به اطراف پخش می‌شوند.
عوامل افزایش دهنده خطر
هوای پر از گرد و غبار، شغل ها و فعالیت هایی نظیر نجاری، تراشکاری یا آهنگری که منجر به پخش شدن ذرات ریزی نظیر چوب به داخل هوا می شود.
پیشگیری
اگر شغل یا تفریح مورد علاقه شما از نوعی است که احتمال آسیب به چشم وجود دارد، از وسایل محافظت‌کننده چشم استفاده کنید.
عواقب موردانتظار
اکثر اجسام خارجی را میتوان به‌راحتی تحت بی‌حسی موضعی چشم در مطب پزشک یا درمانگاه اورژانس درآورد.
عوارض احتمالی
عفونت، خصوصاً اگر جسم خارجی به‌طور کامل برداشته نشود.
آسیب شدیدتر و دایمی چشم در اثر نفوذ جسم خارجی به لایه‌های عمقی‌تر چشم
قسمتهایی از چشم که ممکن است جسم خارجی وارد آن شود عبارتند از:
* قسمت خارجی چشم
* پشت پلک
* خرده های فلز که با سرعت زیاد به چشم برخورد می کنند می توانند بداخل چشم رفته و در آنجا مستقر شوند .
درمان
اصول کلی
از کس دیگری بخواهید شمار را به مطب پزشک یا درمانگاه اورژانس برساند. خودتان سعی نکنید رانندگی کنید.
چشم خود را نمالید.
حتی‌الامکان چشم خود را تا زمان معاینه بسته نگاه دارید.
طی معاینه چشم ممکن است روی چشم با یک ماده بی‌خطر (فلورسئین) رنگ‌آمیزی گردد تا جسم خارجی بهتر دیده شود. بعد از رنگ‌آمیزی، چشم با یک عدسی با درشت‌نمایی بالاتر تحت معاینه قرار می‌گیرد.
روش درآوردن جسم خارجی برحسب اندازه و محل آن در چشم تعیین میشود.
پس از درآوردن جسم خارجی، یک پوشش روی چشم گذاشته میشود تا چشم بسته بماند.
پس از ۲-۱ روز چشم باید مجدداً تحت معاینه قرار گیرد.
اکثر اجسام خارجی را میتوان به‌راحتی تحت بی‌حسی موضعی چشم در مطب پزشک یا درمانگاه اورژانس درآورد. در صورت وجود جسم خارجی در چشم:
چشم خود را نمالید.
حتی‌الامکان چشم خود را تا زمان معاینه بسته نگاه دارید.
طی معاینه چشم ممکن است روی چشم با یک ماده بی‌خطر (فلورسئین) رنگ‌آمیزی گردد تا جسم خارجی بهتر دیده شود. بعد از رنگ‌آمیزی، چشم با یک عدسی با درشت‌نمایی بالاتر تحت معاینه قرار می‌گیرد.
روش در آوردن جسم خارجی برحسب اندازه و محل آن در چشم تعیین میشود.
پس از در آوردن جسم خارجی، یک پوشش روی چشم گذاشته میشود تا چشم بسته بماند.
پس از ۲-۱ روز چشم باید مجدداً تحت معاینه قرار گیرد.
قطره چشمی حاوی آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت ، داروهای ضددرد و قطره چشمی بیحس‌کننده از داروهایی است که بکار می‌روند.
داروها
قطره چشمی حاوی آنتی‌بیوتیک برای پیشگیری از عفونت.
امکان دارد داروهای ضددرد تجویز شوند.
قطره چشمی بیحس‌کننده
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
پس از درآوردن جسم خارجی و نهایتاً برداشتن پوشش روی چشم، فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های عادی خود را تدریجاً از سرگیرید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر در چشم شما جسم خارجی رفته است. این یک اورژانس به‌شمار می‌رود.
اگر یکی از موارد زیر پس از درآوردن جسم خارجی رخ دهد:
ـ درد زیادتر شود و در عرض ۲ روز رفع نشود.
ـ تب به‌وجود آید.
ـ بینایی دچار مشکل شود.
عوارض
عفونت (خصوصاً اگر جسم خارجی به‌طور کامل برداشته نشود) و آسیب شدیدتر و دایمی چشم در اثر نفوذ جسم خارجی به لایه‌های عمقی‌تر چشم از عوارض احتمالی هستند. اگر در چشم جسم خارجی رفته باشد، یک اورژانس به‌شمار می‌رود. اگر پس از درآوردن جسم خارجی ، درد زیادتر شود و در عرض ۲ روز رفع نشود، تب به‌وجود آید و یا بینایی دچار مشکل شود، بیمار باید مجددا به پزشک مراجعه نماید.
برای خارج کردن جسم خارجی از چشم چه باید کرد ؟
وارد شدن جسم خارجی به چشم به خودی خود ممکن است به چشم آسیب بزند. و ممکن است تلاش شما برای خارج کردن آن این آسیب را بیشتر می کند.
جسم وارد شده ممکن است در قرنیه یا ملتحمه فرو رفته یا بچسبد و ایجاد ناراحتی ، اشگریزش و ترس از نور بکند . در این موارد هرگز نباید چشم را دستکاری کرد یا شست زیرا ممکن است بدتر بشود . تنها باید چشم را بآرامی معاینه کرد و محل چسبیدن جسم خارجی را پیدا نمود . اگر در پلک بالا یا پائین و یا در بن بستهای چشم باشد بعد از ملاحظه آن با پنبه یا پنس تمیز میتوان آنرا خارج کرد .
اگر جسم خارجی یک تکه کوچک فلز، چوب، سنگ، شن، رنگ، یا سایر اجسام خارجی نوک تیز است حتما به پزشک مراجعه کنید . اما برای خارج کردن گرد و غبار، مژه یا سایر اشیای کوچک از چشم‌تان بدون اینکه به خودتان آسیب بزنید، به این توصیه‌ها توجه کنید:
۱- دست‌های‌تان را به طور کامل بشویید و چشم‌تان را در محلی با نور کافی معاینه کنید. به بالا و پایین و طرفین نگاه کنید، و سعی کنید جسم خارجی درون چشم‌تان را پیدا کنید.
۲- چشم‌تان را نمالید.
۳- اگر جسم را پیدا نمی‌کنید، به آرامی پوست زیر چشم را پایین بکشید و زیر پلک پایین را بررسی کنید. همچنین به آرامی پلک بالا را بگیرید و بالا بکشید و زیر آن را هم جستجو کنید.
۴- هنگامی که جسم وارد شده به چشم را پیدا کردید، سعی کنید به آرامی چشم یا پلک را با آب بشویید.
۵- اگر نمی‌توانید به آسانی جسم خارجی را از چشم خارج کنید یا به نظر می‌رسد که آن جسم از قبل به چشم آسیب زده است، فورا به پزشک مراجعه کنید
برای در آوردن اجسام خارجی از چشم به نکات زیر توجه کنید:
۱- صورت را داخل یک ظرف آب برده و پلک را باز و بسته نمایید.
۲- با استفاده از یک دستمال یا دستمال کاغذی اجسامی که در داخل چشم رفته را بیرون آورید
توجه:
* اگر جسم خارجی , بالا تر قرار گرفته , پلک را بالا آورده و به فرد بگویید که به پایید نگاه کند
* هیچگاه برای بیرون آوردن جسم خارجی از سوزن استفاده نکنید
* هیچگاه سعی به در آوردن اجسام خارجی که در مرکز قرنیه گرفته اند نکنید زیرا با اینکار سبب خراشیدگی قرنیه و آسیب جدی به چشم می شوید
* در آوردن خرده های فلز که با سرعت به چشم برخورد می کنند را فقط به عهده چشم پزشک بسپارید.
دستکاری بیجا ممکن است باعث کوری شود بنابراین هر چه زودتر باید به پزشک یا بیمارستان مراجعه کرد تا خسارت وارده زیادتر نگردد .
برای دیدن اجسام خارجی به مریض میگویند بالا یا پائین نگاه کند ، پلک را پائین کشیده و بن بستهای پائین را بررسی می کنیم و با برگرداندن پلک بالائی اگر بیمار به پائین نگاه کند قسمتهای بالای کره چشم و پشت پلک نمایان و بررسی میشود .
هرگز برای خارج کردن اجسام خارجی از چاقو ، چوب کبریت و خلال دندان نباید استفاده کرد بلکه با یک پنس نرم و تمیز یا پیچیدن یک پنبه بدور چوب کبریت و مرطوب کردن آن جسم را خارج میسازند سپس با قطره های مختلف چشم را ضدغفونی میکنند ( با محلول اسید بوریک ، سیانور مرکور رقیق ، آرژیرل و محلولهای آنتی بیوتیکی و غیره ) در صورت عدم توفیق باید به چشم پزشک مراجعه کرد تا با عکس برداری و سایر وسائل تخصصی جسم خارجی را بیرون آورد .
در هر حال جزئی بی احتیاطی سبب کاهش دید ، کوری و یا چرک کردن کره ی چشم میشود