سینوزیت در کودکان

یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عفونی در کودکان و نوجوانان سینوزیت است که به دلیل عوارض حاد و مزمنی که بر جا می‌گذارد، اهمیت ویژه‌ای دارد.

---

سینوس‌ها حفره‌های توخالی اطراف بینی و پیشانی هستند که سطح آنها را بافت مخاطی پوشانده و اگر دچار عفونت شوند، واژه سینوزیت را برای این بیماری به کار می‌برند.

به طور کلی می توان سینوزیت را به دو دسته ویروسی و باکتریایی تقسیم بندی کرد.

ویروس هایی که عامل سرماخوردگی هستند، می توانند با ایجاد التهاب در مخاط بینی و سینوس ها آغازگر سینوزیت باشند و حتی در متون علمی از سرماخوردگی با نام رینو سینوزیت (التهاب بینی و سینوس) نام برده می شود که بیشتر بدون درمان بهبود می یابند؛ ولی تا دو درصد این موارد ویروسی دچار عارضه شده و یک عفونت باکتریال به آن اضافه می شود که علائم شدیدتری دارد.

عوامل مستعدکننده

وجود عواملی در فرد موجب افزایش احتمال ابتلا به سینوزیت می شود که عبارتند از: ابتلا به عفونت های تنفسی، کودکان در سن دبستان و پیش دبستان، وجود رینیت آلرژیک، وجود نقص ایمنی، ابتلا به ریفلاکس گوارشی، داشتن پولیپ بینی و در معرض دود سیگار بودن.

زمانی که علائم سینوزیت برای بیش از سه ماه وجود داشته باشد، سینوزیت را باید مزمن محسوب کرد

علائم بالینی

احتقان بینی، ترشحات چرکی بینی یکطرفه یا دو طرفه، تب و سرفه از علائم شایع هستند. از علائم دیگر به بوی بد دهان، کاهش حس بویایی و ورم اطراف چشم می توان اشاره کرد.

شکایاتی مانند سردرد و درد گونه در کودکان به ندرت دیده می شود. گاهی احساس ناراحتی، فشار یا درد مبهم در دندان های فک بالا احساس می شود که با خم شدن به جلو بیشتر می شود.

در معاینه بالینی ممکن است قرمزی و ورم مخاط بینی و ترشحات چرکی بینی آشکار شود.

در نوجوانان و بزرگسالان با ایجاد ضربه به سینوس می توان درد را ایجاد کرد که از نشانه های دیگر است.

تشخیص

اساس تشخیص سینوزیت بر پایه شرح حال بیمار است. وجود علائمی مانند ترشح بینی و سرفه برای 10 تا 14 روز بدون بهبودی یا علائم تنفسی شدید شامل تب بالای 39 درجه و ترشح چرکی بینی برای سه تا چهار روز متوالی، یک سینوزیت حاد باکتریایی را نشان می دهد.

زمانی که علائم سینوزیت برای بیش از سه ماه وجود داشته باشد، سینوزیت را باید مزمن محسوب کرد.

دقیق ترین راه تشخیص غیربالینی، آسپیره کردن ترشحات از داخل سینوس است که فقط در موارد خاص مانند وجود نقص ایمنی به کار می رود.

در بزرگسالان گاهی از آندوسکوپی بینی برای دسترسی به ترشحات سینوس استفاده می شود.

درمان

هنوز مشخص نیست که آیا درمان سینوزیت باکتریایی حاد فایده چندانی دارد یا خیر، زیرا حدود 50 تا 60 درصد موارد بدون آنتی بیوتیک بهبود می یابند.

با این حال انجمن متخصصان کودکان آمریکا در هنگام تشخیص سینوزیت باکتریایی، شروع مصرف آنتی بیوتیک مناسب را توصیه می کند تا از تشدید علائم و عوارض عفونی دیگر پیشگیری شود.

سونوگرافی از طریق واژن

امروزه سونوگرافی یکی از روش های مهم تصویربرداری در تشخیص بیماری ها می باشد. سونوگرافی ترانس واژینال نیز یکی از انواع سونوگرافی می باشد.

---

کلمه سونوگرافی از لفظ لاتین sono به معنی صوت و نیز graphic به معنی ترسیم گرفته شده و ultrasound از ultra به معنی ماورا و نیز sound به معنی صوت یا صدا گرفته شده است.

سونوگرافی فراصوتی

این روش بر مبنای امواج ماورای صوتی و برای بررسی بافت های زیرپوستی مانند عضلات، مفاصل، تاندون ها و اندام های داخلی بدن و ضایعات آنها استفاده می شود.

سونوگرافی در حاملگی و تشخیص انواع ناهنجاری های جنین نیز کاربردهای وسیعی دارد.

همچنین امروزه سونوگرافی کاربردهای درمانی دارد و برای تشخیص انواع ناهنجاری ها و بیماری ها استفاده می شود.

از سونوگرافی در کنترل بیماری ها نیز استفاده می شود.

سونوگرافی ترانس واژینال یک نوع سونوگرافی از ناحیه لگن می باشد که طی آن اعضای تناسلی زن بررسی می شود، از جمله رحم، تخمدان، گردن رحم و واژن.

به این دلیل به آن سونوگرافی ترانس واژینال اطلاق می شود، زیرا از طریق واژن قادر به بررسی این اعضا می باشیم.

استفاده از این نوع سونوگرافی، بی خطر بوده و روشی نسبتا غیر تهاجمی بوده محسوب می شود.

چگونه سونوگرافی ترانس واژینال انجام می گیرد؟

متخصص تصویربرداری پروبی را در قسمت واژینال فرد قرار می دهد.

پروب وارد شده، امواج صوتی از خود ایجاد می کند. این امواج فراصوت هنگام برخورد به موانع و اشیا انعکاس هایی دارند که در اخر به شکل تصویرهایی در می آیند که در سونوگرافی ها قابل مشاهده می باشند.

کامپیوتر این امواج را می گیرد و پردازش می کند و به شکل تصویرهای سونوگرافی درمی آورد. متخصص تصویر برداری نیز تصویرهای به دست آمده را بر روی صفحه نمایش مشاهده می کند.

متخصص تصویر برداری با حرکت دادن این پروب، مناطق مختلف و اندام های واقع در ناحیه لگن فرد را مشاهده و بررسی می کند.

سقط های سه ماهه اول از شایع ترین شکایات مراجعین به درمانگاه های زنان می باشد و زنان را دچار مشکلاتی نظیر باقیماندن محصولات حاملگی و خونریزی واژینال می نماید. بنابراین سونوگرافی ترانس واژینال برای بررسی این بیماران مفید است

سونوگرافی ترانس واژینال را می توان در دوران بارداری نیز انجام داد و این مزیت مهمی به شمار می رود.

اگر متخصص تشخیص دهد که برای بررسی مشکل به وجود آمده در ناحیه لگن بیمار نیاز به وضوح بیشتر لگن و یا رحم می باشد، روش خاص سونوگرافی مانند SIS و سوند هیستروگرافی انجام می گیرد.

در SIS (saline infusion sonography) نیاز به آب نمک استریل می باشد که قبل از فرستادن امواج اولتراسوند وارد رحم می کنند. آب نمک استریل سبب مشخص شدن توده های غیر طبیعی می شود و به پزشک در بررسی های خود کمک می دهد. SIS در زنان باردار انجام نمی گیرد.

چگونگی آماده شدن برای آزمایش

سونوگرافی ترانس واژینال با مثانه خالی و یا نیمه پر انجام می گیرد. این آزمایش معمولا بدون درد می باشد. اگرچه ممکن است به علت ورود پروب به قسمت واژینال، فرد کمی احساس ناراحتی و فشار ناشی از پروب را داشته باشد.

انجام این تست به چه منظور صورت می گیرد؟

- خونریزی های غیر طبیعی و مشکلات ناشی از قاعدگی

- بررسی توده های تخمدانی و کیست های آن

- بررسی انواع خاصی از مشکلات ناباروری در زنان

- بررسی های حاملگی های خارج رحمی

- دردهای ناحیه لگن

انجام این سونوگرافی در دوران بارداری به چه منظور صورت می گیرد؟

- ارزیابی موارد سقط جنین های مکرر و یا جنین در معرض خطر

- گوش دادن به صدای ضربان قلب جنین در رحم مادر

- مشاهده و بررسی جفت

- مشاهده و بررسی علت خونریزی

- پایش رشد جنین در اوایل دوران بارداری

- مشاهده رحم در حال تغییر و یا در حال باز شدن هنگام زایمان زودتر از موعد

تذکر: سقط های سه ماهه اول از شایع ترین شکایات مراجعین به درمانگاه های زنان می باشد و زنان را دچار مشکلاتی نظیر باقیماندن محصولات حاملگی و خونریزی واژینال می نماید. بنابراین سونوگرافی ترانس واژینال برای بررسی این بیماران بسیار مفید است.

تذکر : برخی از اختلالات که توسط این آزمایش مورد بررسی قرار می گیرد شامل موارد زیر می باشد: سرطان، عفونت، کیست، فیبروم ها، برخی از نواقص مادرزادی هنگام تولد و بررسی جفت.

تذکر : تا کنون هیچ گونه گزارشی از ضرر به جنین و یا مادر در حین انجام این سونوگرافی به دست نیامده است، زیرا هیچ گونه تابش در این سونوگرافی وجود ندارد، تنها از اصوات با امواج فراصوت (خارج از محدوده شنیداری انسان) استفاده می شود.

این سونوگرافی چقدر طول می کشد؟

معمولا انجام این سونوگرافی حدود سی دقیقه طول می کشد. البته این مدت بستگی به میزان وضوح تصویری دارد که بدست آمده است.

تذکر: اگر فرد نتواند فشار ناشی از پروب را در طول آزمایش تحمل کند بنا به صلاحدید پزشک، از داروهایی برای بیهوش شدن و یا رفع حساسیت او استفاده می شود.

تذکر: اگر باردار هستید و نمی خواهید نوع خاصی از سونوگرافی را انجام دهید، حتما با پزشک متخصص زنان و زایمان راجع به انجام دادن و یا ندادن آن مشورت کنید.

چه نوع فرکانسی برای این سونوگرافی استفاده می شود؟

معمولا فرکانسی که این سونوگرافی را با آن انجام می دهند 10 مگاهرتز می باشد. پروبی که این فرکانس را ایجاد می کند، از این طریق واژن به رحم و تخمدان نزدیک می شود و تصویر آنها بر روی مانیتور ایجاد می شود.

زهره لطیفی

ریزش موی سر در آقایان

مردانی که دچار ریزش موی سر نمی شوند، احتمالاً هورمون تستوسترون کمی دارند. هورمون مردانه تستوسترون دارای یک مشتقی بنام دی هیدروتستوسترون می باشد که باعث طاسی سر می شود.

با افزایش سن، موی قسمت های جلو و وسط سر، نازک تر، روشن تر و کوتاه تر می شوند تا جائیکه به سختی می توان آنها را دید.

محلول 2 درصد مونوکسیدیل بنام (راگین)، جریان خون را به سمت موها افزایش داده و ریزش آنها را آهسته می کند، اگر چه باعث رویش موی جدید نمی شود.

داروی دیگر اسپیرونولاکتون است که جلوی عمل هورمون های مردانه را که باعث ریزش مو می شوند، می گیرد ولی اگر این دارو بصورت خوراکی مصرف شود باعث کاهش قدرت جنسی و عدم توانایی تولید مثل می شود. اما اگر بصورت محلول2 درصد در الکل برروی پوست سرمالیده شود، ریزش مو را کم می کند.

وقتیکه محلول راگین به همراه محلول اسپیرونولاکتون به پوست سر مالیده شود، بوی نا مطبوعی ایجاد می کند، در نتیجه نبایستی با هم مصرف شوند. برای جلوگیری از ایجاد این بوی بد، می توانید محلول راگین را صبح ومحلول2 درصد اسپیرونولاکتون ( محلول در الکل اتیلیک به همراه پروپیلن گلیسول) را شب هنگام به پوست سرتان بمالید.

ولی اداره غذا و دارو مصرف محلول اسپیرونولاکتون را برای درمان ریزش مو یا حفظ سلامت موها مجاز نمی داند، در نتیجه در حال حاضر فقط ازمحلول مونوکسیدیل ( راگین) برای درمان ریزش مو استفاده می شود.

مردان و زنان دو هورمون مردانه در بدن خود دارند: تستوسترون و دی هیدروتستوسترون.

تستوسترون برای توانایی جنسی لازم است و باعث ریزش مو نمی شود. ولی در داخل سلول های بدن، تستوسترون به دی هیدروتستوسترون تبدیل می شود که باعث ریزش مو می شود.

داروی پروسکار (Proscar) که برای درمان بزرگی پروستات تجویز می شود، مانع تشکیل دی هیدروتستوسترون می شود ولی تا حالا ثابت نشده است که این دارو از ریزش مو در افراد جلوگیری می کند، به همین دلیل پزشکان در استفاده از آن تردید دارند.

منبع: مقالات خارجی اینترنت

مکمل ویتامین و املاح برای جلوگیری از ریزش مو

جلوگیری از ریزش مو

دریافت کم ویتامین های گروه B به خصوص B6، بیوتین، اینوزیتول و اسید فولیک و املاحی مانند گوگرد، منیزیم و روی باعث ریزش مو می شود.

ویتامین های گروه B به خصوص B5 ( اسید پانتوتنیک) و B3 ( نیاسین) نقش مهمی در رویش مو دارند. در آزمایشات حیوانی نشان داده شده که اسیدهای آمینه در ضخامت مو موثر هستند. بعنوان مثال دریافت کم منیزیم در موش های آزمایشگاهی باعث ریزش موی زیادی در آنها شد. کمبود بعضی ویتامین های گروه B مثل بیوتین و اینوزیتول نیز باعث ریزش مو می شود.

البته این کمبودها را می توان با تغذیه صحیح و مناسب جبران کرد.

دریافت مکمل های ویتامینی در بعضی موارد باعث رشد مو شده است. مردانی که دچار کمبود B6 هستند اغلب دچار ریزش مو می شوند. حتی کمبود اسید فولیک باعث طاسی بعضی مردان می شود. مطالعات حیوانی نشان داده دریافت طبیعی و نرمال این ویتامین ها باعث می شود موها به وضعیت قبلی خود برگردند.

دریافت دوز بالای ویتامین A (صد هزار واحد بین المللی در روز ) برای یک مدت طولانی، باعث ریزش مو می شود ، ولی قطع دریافت آن مشکل را حل می کند.

بطور کلی اگر کمبود یک ماده مغذی باعث ریزش مو شود، با دریافت مقدار کافی و لازم آن می توان مشکل را برطرف کرد.

در زیر نام تعدادی از مکمل ها و مقدار مصرف آنها را برای شما آورده ایم.

*تذکر : مصرف این داروها و مکمل ها باید با توصیه و مشورت پزشک باشد و از مصرف خودسرانه آنها جداً خودداری کنید ، زیرا ممکن است برای شما مشکل ساز شود.

اسیدهای چرب ضروری :

اسیدهای چرب ضروری ( روغن بذرکتان، روغن ماهی و روغن گل پامچال منابع خوبی هستند) حالت مو را خوب می کنند و از خشکی و شکنندگی آن جلوگیری می کنند.

مقدار مصرف : 500 میلی گرم در روز

* توجه : این مکمل را به کودکان ندهید.

ویتامین های گروه B :

این گروه ویتامین ها نقش مهمی در حفظ سلامتی و رشد مو دارند. مواد غذایی غنی از ویتامین های گروه B شامل: حبوبات ( مثل لوبیا و نخود )، هویج ، گل کلم ، سویا، مخمر خوراکی، سبوس غلات، آجیل و تخم مرغ است.

برای تأثیر بیشتر، غیر از منابع غذایی ویتامین های گروه B از مکمل های آنها (مثل شربت B- کمپلکس ) نیز استفاده کنید.

ویتامین B3 ( نیاسین) : سه بار در روز و هر بار 50 میلی گرم.

ویتامین B5( اسید پانتوتنیک) : سه بار در روز و هر بار 100 میلی گرم.

ویتامین B6 ( پیریدوکسین) : سه بار در روز و هر بار 50 میلی گرم.

بیوتین

در حفظ سلامتی پوست و مو تأثیر بسیاری دارد و حتی می تواند از ریزش مو در آقایان جلوگیری کند. موادغذایی غنی از بیوتین را به مقدار زیاد مصرف کنید یا مکمل خوراکی آن را بخورید.

منابع غذایی بیوتین شامل: مخمر، برنج قهوه ای، نخودسبز، عدس، جو، سویا، دانه آفتابگردان و گردو است.

مقدار مصرف : سه بار در روز و هر بار 50 میلی گرم.

اینوزیتول

برای رشد مو ضروری است.

مقدار مصرف : دو بار در روز و هر بار 100 میلی گرم.

ویتامین C

ویتامین C جریان خون را در پوست سر بهبود می بخشد و از دیواره مویرگ های خونی که خون را به فولیکول های مو می رسانند، حفاظت می کند.

مقدار مصرف : 3000 تا 10000 میلی گرم در روز.

ویتامین E

دریافت اکسیژن را افزایش می دهد و باعث گردش بهتر خون در پوست سر می شود. سلامتی و رشد مو را بهبود می بخشد.ویتامین E بعنوان یک آنتی اکسیدان نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن ایفا می کند.

از آنجایی که سلامتی موها با سلامتی سیستم ایمنی مرتبط است، می توان گفت ویتامین E با تقویت ایمنی بدن، رشد موها را افزایش می دهد.

مقدار مصرف : ابتدا با 400 واحد بین المللی (IU) در روز شروع کنید و کم کم آن را به 800 تا 1000 واحد بین المللی در روز برسانید. واحد بین المللی مثل میلی گرم، یکی از واحدهای اندازه گیری است.

روی

با تقویت ایمنی بدن، رشد موها را تحریک می کند.

مقدار مصرف : 50 تا 100 میلی گرم در روز . بیشتر از این مقدار مصرف نکنید.

سایر مواد مغذی

کوآنزیم Q10 :

کوآنزیم Q10 گردش جریان خون را در سر بهبود می بخشد. مقدار اکسیژن بافت ها را افزایش می دهد. همچنین برای حفظ سلامتی قلب بسیار مهم است. 60 میلی گرم در روز مصرف کنید.

L- سیتئین و L- متیونین :

دو اسیدامینه ای که حالت، کیفیت و رشد موها را بهبود می بخشند و از ریزش مو جلوگیری می کنند.

مقدار مصرف : 500 میلی گرم دو بار در روز و با معده خالی .

نیره ولدخانی – کارشناس تغذیه تبیان