دکتر اینترنتی
مطالب متنوع پزشکی و آموزشیدکتر اینترنتی
مطالب متنوع پزشکی و آموزشیعفونت کلیه‌ها و مجاری ادراری
عفونت کلیه دو نوع حاد و مزمن دارد. عفونت کلیه یکی از اورژانس‌های پزشکی تلقی می‌شود و فرد نیازمند مراقبت‌های فوری پزشکی است. این بیماری می‌تواند هر دو جنس را مبتلا سازد ولی در همه سنین در خانم‌ها شایع‌تر است.
عفونت‌های حاد کلیه در مردان در هر سنی ممکن است حاکی از وجود یک بیماری زمینه‌ای مانند انسداد مجاری ، سنگ کلیه ، اختلالات پروستات یا تومور باشد. بیمار از سردرد، درد عضلانی، ضعف عمومی و بیحالی شکایت دارد.سوزش ادرار ، تکرر ادرار و فوریت در ادرار کردن و ادرار کدر یا خونی و بدبو دیده می‌شود.گاهی هم درد شکمی دیده می‌شود که البته این حالت بیشتر در کودکان دیده می‌شود.
چگونه کلیه عفونی می‌شود؟ درمان
در صورتی‌که آنتی‌بیوتیک مناسبی تجویز شده باشد، علایم و تب بیمار پس از 48 ساعت درمان آنتی‌بیوتیکی از بین می‌رود (هر چند باید درمان تا انتها ادامه یابد)، در غیر این صورت شاید تغییر آنتی‌بیوتیک تجویزی لازم باشد. گاهی نیز برای کاهش درد یا تب از مسکن استفاده می‌شود. به بیماران توصیه می‌شود تا برطرف شدن تب و ناخوشی در بستر استراحت کنند و مایعات به اندازه کافی بنوشند (روزانه حداقل 2 لیتر) گاهی توصیه می‌شود جهت اسیدی شدن ادرار از آب آلبالوی ترش یا زغال‌اخته و ویتامین ث استفاده کنند.
پس از درمان عفونت لازم‌است اگر مشکل زمینه‌ای مانند انسداد مسیر ادراری، سنگ کلیه یا اختلال دستگاه ادراری وجود دارد این عوامل برطرف شوند. عفونت حاد کلیه در بالغین معمولا به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد و اثر جوش‌خوردگی و ترمیم کلیوی یا آسیب پایدار بر جای نمی‌گذارد، ولی در کودکان به علت عدم تکامل رشد کلیه، عفونت کلیه می‌تواند آسیب شدید ایجاد کند و به‌طور دائم عملکرد کلیه را مختل کند. |
بیماری فاویسم
خستگی، ضعف شدید، رنگ‌پریدگی، کم‌خونی، زردی و در واقع نشانه‌هایی شبیه به هپاتیت از علائم یک بیماری معروف بهاری است که به بیماری باقلایی نیز شهرت دارد.
فاویسم که در زیرگروه بیماری‌های عفونی قرار می‌گیرد، در همه افراد و به خصوص در کودکان باید بسیار جدی گرفته شود، چراکه کم‌خونی ناشی از این بیماری در صورت عدم‌کنترل به موقع می‌تواند آسیب جدی به کبد و کلیه وارد کند.
این بیماری همزمان با فصل عرضه باقلای سبز، در افرادی که زمینه مساعد این بیماری را دارند، شیوع می‌یابد، اما لزوما با مصرف باقلا بروز پیدا نمی‌کند، بلکه مصرف برخی داروها یا ابتلا به برخی بیماری‌های عفونی چون هپاتیت نیز می‌تواند به آشکارشدن نشانه‌های آن در بیمار کمک کند.
دکتر زهرا عبدی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر این که فاویسم زمینه ارثی داشته و به طور قطعی قابل درمان نیست، می‌گوید:
این بیماری در صورتی که به طور ناشناخته در بیمار باقی‌مانده باشد، بسیار خطرناک خواهد بود. بویژه به علت بروز عوارض جبران‌ناپذیر در کودکانی که ممکن است این بیماری در آنها به صورت پنهان وجود داشته باشد، بهتر است از دادن مواد غذایی حساسیت‌زایی چون باقلا در چندساله ابتدایی زندگی‌شان به آنها خودداری شود.
درمان فاویسم در بسیاری موارد با تزریق خون به بیمار همراه است و در صورت بروز نارسایی کلیه، دیالیز نیز توصیه می‌شود
بیماری ارثی در کمین آقایان
به گفته پزشکان، بیماری فاویسم یک بیماری ارثی است که بر اثر کمبود یا فقدان یک آنزیم (گلوکز شش فسفات دی‌هیدروژناز) بروز می‌کند.
مصرف باقلای سبز که سرشار از آنتی‌اکسیدان است و به‌خودی خود فواید زیادی دارد، برای افرادی که فاقد آنزیم گلوکز شش فسفات دی‌هیدروژناز هستند، به پاره‌شدن گلبول‌های قرمز خون، خونریزی داخل عروق، کم‌خونی حاد و نارسایی کلیه منجر می‌شود.
از آنجا که ژن‌های این بیماری ارثی روی کروموزوم X واقع شده است، بیشتر آقایان را مبتلا می‌کند. البته فاویسم از شخص بیمار به دیگری منتقل نمی‌شود، اما با خوردن باقلا توسط مادر شیرده در کودکی که زمینه این بیماری را دارد، منجر به بروز فاویسم می‌شود.
وقتی فاویسم حاد می‌شود
پزشکان تاکید می‌کنند بیشترین شیوع بیماری فاویسم در سنین یک تا پنج سال است.
خستگی، کوفتگی، استفراغ، اسهال، تهوع، دل‌درد، رنگ‌پریدگی، گاهی تب، کم‌خونی، ادرار پررنگ، ضعف شدید و زردی از علائم بیماری فاویسم است. پس در صورت بروز علائم یاد شده در فرزندان، باید آنان را به بیمارستان برد تا در صورت نیاز به آنها خون تزریق ”‹شود.
برخی از افرادی که مبتلا به فاویسم هستند، دارای علائم شدید بیماری نمی‌شوند و فاویسم در آنها تنها به شکل خفیف، آن هم در مواجهه با عوامل حساسیت‌زای غذایی، شیمیایی، دارویی یا برخی بیماری‌های عفونی بروز پیدا می‌کند.
اما برخی افراد دچار علائم شدید بیماری، یعنی کم‌خونی و زردی چشم دائمی هستند.
به هرحال هر زمان که شخصی نشانه‌هایی از خونریزی بافتی را از طریق تغییر رنگ ادرار در خود ببیند، باید هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کند تا با تشخیص سریع بیماری فاویسم از عوارض وخیم بعدی آن از جمله کم‌خونی حاد، زردی و نارسایی کلیه‌ها جلوگیری کند.
پیشگیری همیشه آسان نیست
به گفته متخصصان عفونی، پیشگیری از ابتلا به فاویسم در مواردی که بیماری در شخص همچنان ناشناخته است، آسان نیست، چراکه در صورت ابتلای قبلی به بیماری می‌توان با دور بودن از عوامل غذایی، شیمیایی و دارویی حساسیت‌زا از بروز بیماری جلوگیری کرد، اما در صورت پنهان‌بودن بیماری بخصوص در کودکان، پیشگیری بسیار مشکل خواهد بود.
خانواده‌ها باید توجه کنند اگر ریشه ارثی بیماری فاویسم را در خود دارند، از خوراندن باقلا به فرزندشان در خردسالی جلوگیری کنند. فاویسمی‌ها حتی به مزارع باقلا نیز نباید نزدیک شوند.
مصرف باقلا هم به‌صورت خام و هم پخته برای بیماران فاویسمی خطرناک است و اصلا نباید استفاده شود
فاویسمی‌ها همچنین باید از استفاده برخی داروها شامل آسپیرین و داروهای ضدمالاریا خودداری کنند و در منزل از نفتالین و حشره‌کش استفاده نکنند.
شبیه و متفاوت از هپاتیت
زردی ناشی از بیماری فاویسم با هپاتیت متفاوت است، چراکه رنگ‌پریدگی و کم‌خونی در فاویسم ناشی از پارگی گلبول‌های قرمز است، در حال که زردی در هپاتیت به علت دفع صفرا از کبد است.
بی‌شک ریشه این دو بیماری با آزمایش خون در بیمار مشخص خواهد شد.
عفونت‌ها از جمله مهم‌ترین عواملی به حساب می‌آیند که سبب شعله‌ور‌شدن این بیماری می‌شوند. به همین دلیل ممکن است در برخی افراد ابتلا به بیماری‌هایی چون هپاتیت B منجر به بروز علائم فاویسم چون کم‌خونی شدید شود. بروز چنین علائمی نشان‌دهنده آن است که شخص، عامل بروز بیماری فاویسم را نیز در خود دارد.
درمان فاویسم در بسیاری موارد با تزریق خون به بیمار همراه است و در صورت بروز نارسایی کلیه، دیالیز نیز توصیه می‌شود.
به هرحال بهترین درمان برای فاویسم، پیشگیری از بروز علائم آن و عدم مصرف و مواجهه با عوامل محرک بیماری است.
عفونت و ترکیدن آپاندیس خطر مرگ در پی دارد
آپاندیس یا روده کور، زائده‌ای کوچک و انگشتی شکل است که در قسمت ابتدای روده بزرگ و به عبارتی در محل تلاقی روده بزرگ و روده کوچک قرار گرفته است.
همه ساله بسیاری از افراد به علت التهاب آپاندیس یا ابتلا به آپاندیسیت تحت جراحی قرار می‌گیرند و به اصطلاح آپاندیس‌شان را در می‌آورند، پس آپاندیس به چه دردی می‌خورد؟
وظیفه اصلی آپاندیس کمک به هضم مواد غذایی گیاهی است و به همین علت این عضو در بدن موجودات گیاهخوار در مقایسه با دیگر موجودات بزرگ‌تر است.
هنوز درباره اضافی یا مفید بودن آپاندیس توافق جمعی میان دانشمندان شکل نگرفته است. برخی دلیل وجود آن را مربوط به مراحل اولیه فرگشت می‌دانند که اکنون کاربرد خود را از دست داده، و برخی آن را همچون کارخانه تولید باکتری مفید در روده و سبب تقویت این باکتری‌ها در دستگاه هاضمه بویژه برای مقابله با بیماری‌هایی همچون وبا می‌پندارند.
بررسی‌های انجام شده نشان داده است آپاندیس هیچ عملکرد شناخته شده‌ای در بدن ندارد، اما باید توجه داشت این عضو که محل استقرار شماری از سلول‌های لنفاوی است و پادتن‌هایی را در روده ترشح می‌کند، بخشی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل می‌دهد.
اگرچه در افرادی که آپاندیس آنها برداشته شده است نیز هیچ عوارضی دیده نشده و بدن آنها بدون وجود آپاندیس نیز می‌تواند به کارکردهای حیاتی خود ادامه دهد.
پاره شدن آپاندیس خطرناک است و می‌تواند در صورت عدم درمان به موقع، با یک عفونت شدید در شکم منجر به مرگ شود.
عفونت آپاندیس
آپاندیس در قسمت راست و پایین شکم واقع شده است. به التهاب یا عفونت آپاندیس، «آپاندیسیت» گفته می‌شود. مردها دو برابر زن‌ها به التهاب آپاندیس مبتلا می‌شوند. عفونت آپاندیس در کودکان کمتر است، اما پارگی آن خطرناک‌تر است. در صورت تشخیص دیرهنگام التهاب و عفونت آپاندیس، عوارض آن رفته‌رفته، بیشتر و بیشتر می‌شود.
آپاندیس از یک انتها بسته است و انتهای دیگر آن به روده بزرگ ختم می‌شود. اگرچه ممکن است موادی که از روده بزرگ عبور می‌کنند، وارد آپاندیس شوند، اما برای موادی که وارد آن می‌شوند هیچ راه گریزی وجود ندارد.
مهم‌ترین علت ابتلا به آپاندیسیت، انسداد دهانه آپاندیس است.
چون این زایده یک طرفه است و یک دهانه باز دارد، اگر به علت وجود مدفوع یا مواد زاید دیگر این مجرا بسته شود، رشد میکروب‌ها باعث ایجاد عفونت در آپاندیس می‌شوند. اگر این عفونت برطرف نشود ممکن است کیسه آپاندیس پاره شده و عفونت در محوطه شکم پخش شود.
پاره شدن آپاندیس خطرناک است و می‌تواند در صورت عدم درمان به موقع، با یک عفونت شدید در شکم منجر به مرگ شود.
درد ناشی از آپاندیسیت در شکم و از نواحی ناف، به صورت اندک شروع می‌شود و در حرکتی به سمت راست شکم به سوی قسمت‌های زیرین و تا نزدیکی جلوی کشاله ران می‌رود. در این زمان مشخصا می‌توان مکان دقیق و پردرد آن را روی زائده آپاندیس حس کرد.
درد با سرفه، عطسه، لمس، راه رفتن و حتی تنفس بدتر می‌شود.
در برخی افراد ممکن است با تهوع، استفراغ، تب خفیف و حتی ناتوانی در دفع گاز معده همراه شود.
در صورت مراجعه دیرهنگام به پزشک و عدم انجام اقدامات اورژانسی، فرد مبتلا ممکن است با پارگی آپاندیس، گسترش عفونت در احشاء، ورود سموم به خون و پخش سریع در بدن و در نتیجه تب شدید، گیجی و سردرد، کاهش و از دست رفتن هوشیاری و در نهایت مرگ روبه‌رو شود.
از هنگام آغاز درد ناشی از آپاندیسیت در منطقه ناف، چهار پنج ساعت وقت دارید که به پزشک مراجعه کرده، از التهاب یا عفونت آپاندیس مطمئن شوید و آن را درمان کنید.
درمان آپاندیسیت، با خارج کردن آپاندیس عفونی یا ملتهب، به دو شیوه لاپاراسکوپی یا جراحی باز انجام می‌شود.
تشخیص و درمان عفونت آپاندیس در زنان (به سبب وجود شباهت علائم آن با بیماری‌های زنانه) و افراد چاق (به سبب وجود لایه‌های زیاد چربی) سخت‌تر است. اگر جزو این افراد هستید بیشتر احتیاط کنید و به دردهای شکمی سریع‌تر مشکوک شوید.
هیچ راه دارویی یا پرهیزی برای درمان آپاندیسیت وجود ندارد و اقدامات باید به صورت اورژانسی و جراحی صورت گیرد. اگر درمان هر چه زودتر انجام شود، خطرات آن کمتراست و بهبودی پس از عمل سریع‌تر و راحت‌تر به دست می‌آید.
البته باید گفت 20 تا 30 درصد افرادی که عمل آپاندیس می‌شوند، بعد از پنج ماه مشخص می‌شود که آپاندیس‌شان سالم بوده است.
علت تشخیص نادرست آپاندیسیت نیز شباهت آن با مشکلات دیگری چون عفونت‌های روده و نظیر آن است.
امکان تشخیص آپاندیسیت در کودکان زیر سه سال، در زنان و مردانی که بیش از 60 سال سن دارند و در زنان باردار به این علت که دردهای گوناگونی دارند، مشکل‌تر بوده و با خطرات بیشتری همراه است.
کار کلیه چیست؟,سنگ کلیه,درد و کیست کلیه
احتمالا بارها شنیده اید که کلیه برخی افراد سنگ ساز است و کلیه بعضی دیگر کم کار، این سنگ ها از کجا می آیند و آیا کلیه های تنبل راه درمانی دارند؟ برای پاسخ به این سوالات گفت وگویی ترتیب داده ایم با جناب آقای دکتر بصیری متخصص کلیه و مجاری ادراری که در زیر می خوانید.
● کار کلیه چیست؟
کلیه تصفیه خانه بدن است و حجم خون و مایعات بدن را کنترل و با ترشحات هورمونی خود ادامه حیات را در بدن ما میسر می کند. کلیه جایگاه فعال سازی ویتامین D نیز هست و از این طریق مانع پوسیدگی استخوان می شود. این قسمت از بدن همچنین هنگامی که روزه می گیرید یا برای مدت طولانی گرسنگی را تحمل می کنید به یاری کبد می شتابد و قندخون را می سازد. بنابراین حیات شما به کلیه ها یتان وابسته است. اگر می خواهید کلیه هایی سالم تا پایان عمر داشته باشید رعایت برخی موارد لازم است. «یکی از مواردی که باعث آسیب به کلیه ها می شود، مصرف مداوم و خودسرانه داروهاست.» بنابراین افراد باید از مصرف هرگونه دارویی بدون مشورت با پزشک اجتناب کنند. مصرف طولانی مدت مسکن ها بدون در نظر گرفتن جنبه های مرتبط با سلامتی می تواند کارکرد کلیه ها را با اختلال مواجه کند. مصرف مقادیر زیادی از مایعات توصیه می شود، مصرف مایعات به میزان کافی در عملکرد صحیح کلیه ها موثر است و به کارآیی بهتر آنها یاری می رساند.
● به چه دردی، درد کلیه گفته می شود؟
دردهایی که عموما در ناحیه پهلو ها و پشت احساس شود به شرط اینکه با حالت تهوع و استفراغ همراه باشد و به همراه تغییر رنگ ادرار و به رنگ قرمز در آمدن آن باشد می تواند از مشکلات کلیه باشد. این دردها معمولا به قسمت پایین شکم و مجاری ادرار کشیده شده و آنها را هم درگیر می کند به طوری که فرد در آن قسمت ها نیز احساس درد می کند. در صورتی که این دردها از مشکلات کلیه ها نباشد، این مسیر تیر کشیدن به پایین شکم و مجاری ادرار نخواهد داشت.
● چه کسانی بیشتر در خطرند؟
زنان بیشتر از مردان در معرض عفونت های ادراری هستند، به این علت که طول مجرای ادرار زنان خیلی کوتاه تر از طول مجرای ادراری مردان است، همین مساله باعث می شود تا عفونت بیشتری از بیرون به راحتی از مجرای کوتاه خود را به مثانه برساند. بنابراین زنان بیشتر در معرض عفونت های ادراری نسبت به مردان قرار دارند. در مورد دیگر بیماری ها لازم است گفته شود که یک سری دلایل ژنتیکی و ارثی وجود دارد که برخی از بیماری ها در مردان بیشتر است. به عنوان مثال انواع و اقسام سرطان های کلیه و مثانه، در مردان شایع تر است تا زنان اما زنان در معرض عفونت بیشتری نسبت به مردان هستند. سنگ های دستگاه های ادراری در مردان شایع تر است، اما بعد از سن یائسگی این خطر در زنان و مردان برابر می شود. قبل از آن به دلیل هورمون های جنسی مردانه در مردان سنگ ها شایع تر هستند.
● چه نوع موادی در کلیه حل نمی شوند؟
سنگ کلیه و مکانیسم و روش تشکیل سنگ این است که، هر ماده ای که در یک محلول حل شود، وقتی آن ماده حل شدنی از یک حدی بالاتر برود و غلظت بیشتری داشته باشد به حدی می رسد که به آن حد اشباع گفته می شود و اگر این مواد از حد اشباع بالاتر برود و گاه به حد فوق اشباع برسد، دیگر هرچه آن ماده حل شدنی را اضافه کنیم دیگر حل نمی شود بلکه رسوب می کند. این حل در ادرار هم اتفاق می افتد. موادی که در ادرار بعضی ها وجود دارد و این مواد در حد فوق اشباع هستند در محوطه ادراری رسوب می کنند و تشکیل سنگ می دهند.
خوشبختانه محیط ادرار به دلیل یون های متفاوتی که دارد میزانی که بتواند مواد را در آن حل کند نسبت به آب معمولی خیلی بیشتر است. در نتیجه افراد به راحتی دچار سنگ کلیه نخواهند شد زیرا محیط ادرار محیطی است که حلالیت زیادی دارد. کسانی که در طول شبانه روز ممکن است مثلا هنگامی که در خواب هستند و مایعات کم مصرف می کنند و حجم مواد در ادرارشان به حد فوق اشباع برسد هسته سنگی را تشکیل می دهند و وقتی هسته تشکیل شد دیگر بزرگ شدن آن کار خیلی سختی نخواهد بود. بعضی دیگر به صورت ژنتیکی این مواد را ادرارشان زیاد ترشح می کند و ادرارشان از آن مواد فوق اشباع می شود و سنگ تشکیل می شود. بعضی از مردان هم به علت هورمون های مردانه ای که دارند، به علت ترشحات زیادی که دارند در معرض خطر سنگ هستند.
● بهترین نوشیدنی برای سنگ کلیه چیست؟
بعضی از سنگ ها به دلیل عفونت ایجاد می شوند که با قلیایی شدن محیط ادرار باعث بروز سنگ می شوند که این مساله در زنان بیشتر دیده می شود و زنان در این مساله بیشتر تهدید می شوند که لازمه مراقبت بیشتری است. مصرف هر چه بیشتر نوشیدنی ها به دلیل اینکه نوشیدنی ها حجم ادرار را بالا می برند که در نهایت غلظت مواد حل شدنی را کمتر می کنند بسیار مفید است و مانع ایجاد سنگ می شوند، بهترین راه حل برای جلوگیری از این بیماری آب خالص است که از همه مواد آشامیدنی بهتر است، مایعات دیگر هم اگر مواد مضر در آنها نباشد هیچ اشکالی ندارد. به عنوان مثال آب گریپ فروت به علت اکسید زیادی که دارد اصلا مفید نیست. اما دلستر و ماءالشعیر به علت اینکه مواد قندی زیادی ندارند مضر نیستند و می توان از آنها استفاده کرد.
● چه نوع کارها و فعالیت هایی در دفع سنگ کلیه موثر است؟
طناب زدن و فعالیت کردن بیشتر برای کسانی مفید است که در معرض خطر هستند یعنی ذرات سنگ تشکیل شده است و تحرک می تواند بهتر آنها را دفع کند ولی مایعات و نوشیدنی ها برای جلوگیری از سنگ مفیدتر است. پس به کسانی که در مرحله سنگ ریزه هستند یا اصلا سنگ ریزه هم ندارند تحرک و ورزش بسیار توصیه می شود چرا که ورزش بهترین راه حل برای پیشگیری از این مساله است، خصوصا در افرادی که مستعد در این مساله هستند.
● کدام افراد بیشتر در خطرند؟
زنان بعد از ازدواج بیشتر در معرض عفونت قرار دارند، قبل از ازدواج هم استخر و امثال آن هیچ تاثیری بر عفونت در دختران ندارد و توصیه می شود زنان بعد از ازدواج و خصوصا در نزدیک شدن به زمان یائسگی از مایعات زیادی استفاده کنند و اگر به دلیل پوکی استخوان و پیشگیری از پوکی استخوان قرص کلسیم مصرف می کنند حتما بین غذا آن را مصرف کنند و بعد از مصرف، مایعات فراوانی بنوشند. بعضی از افراد عادت دارند که ادرار خود را نگه می دارند و در لحظه آخر مثانه خود را تخلیه می کنند که این مساله باعث به وجود آمدن سنگ کلیه نمی شود اما اخلال در ادرار مشکل ساز خواهد شد.
افرادی که نمی توانند به راحتی ادرار خود را تخلیه کنند، مخصوصا زنانی که بعد از یائسگی به علت کم شدن هورمون ها و تنگی مجرا، ادرار به صورت باریک و سخت تخلیه می شود یا در سن های جوان تر که ادعا می کنند به سختی ادرار می کنند به علت اینکه ادرار به مجرا می آید اما خوب تخلیه نمی شود، ممکن است مقداری از میکروب ها را به مثانه برگرداند و باعث عفونت شود.
● آیا مصرف آنتی بیوتیک ها برای کلیه ها خطرناک است؟
اگر فردی دو کلیه سالم داشته باشد در برابر مشکلات مقاوم خواهد بود و کمتر دچار مشکل خواهد شد اما کسانی که اختلال در کلیه دارند در معرض خطر بیشتری هستند و بستگی به این دارد که میزان مقاومت کلیه در چه حد باشد، اما اینکه مصرف برخی از داروها ممکن است کلیه را دچار مشکل کند بسیار نادر است و در مواقعی چنین اتفاقی می افتد که دارو در حد بالا در فرد مصرف شود. اما در حد معمول هیچ مشکلی را به وجود نمی آورد. و در برخی موارد بعضی از آنتی بیوتیک ها کلیه را دچار مشکل خواهد کرد، در صورتی که کلیه دچار اختلال باشد در این صورت این داروها روی کلیه اثرات منفی خواهد گذاشت و کلیه را دچار مشکل خواهد کرد که در نهایت باید با پزشک خود مشورت کنید. در برخی موارد فهرستی از داروها وجود دارد که پزشک از شما می خواهد آنها را با دقت و در بعضی موارد اصلا مصرف نشود.
● کیست کلیه چیست و آیا راه درمانی دارد؟
کیست کلیه انواع مختلفی دارد: نوع اول کیست ساده نام دارد که اکثرا در افراد مسن بیشتر دیده می شود که اصطلاحا گفته می شود هر فردی که موهایش رو به سفیدی می رود، کیست هم در کلیه به وجود می آید که البته بیماری خطرناکی نیست و در صورتی که وضعیتی مثل درد یا عفونت برای بیمار ایجاد نکند و به کلیه فشار نیاورد، اصلا احتیاجی به درمان ندارد. بعضی دیگر از کیست ها، کیست های ساده ای نیستند و ممکن است در داخل کیست خونریزی اتفاق بیفتد یا غده ای ایجاد شود که در این صورت این کیست ها احتیاج به درمان دارند. اکثر کیست ها، کیست ساده هستند و احتیاجی به درمان ندارند و بیشتر در سنین ۴۰ یا ۵۰ سال برای افراد اتفاق می افتد.
● آیا سونوگرافی در تشخیص سنگ بهتر است؟
سنگ ها در بدو به وجود آمدن کوچک هستند و به تدریج با جمع شدن املاح بزرگ تر می شوند و باید دانست که سنگریزه ها با چه نوع آزمایشی تشخیص داده می شوند، اگر با انجام دادن سونوگرافی مشخص شود که در کلیه سنگریزه وجود دارد معمولا در سونوگرافی تا اندازه های چهار یا پنج میلی متر خیلی اهمیت ندارد چون ممکن است مقاطع رگ و رسوب کلسیم در جداره رگ را به عنوان سنگ گزینش کند، بنابراین اگر سونوگرافی وجود سنگ را در کلیه مشخص کند که سنگی در حد پنج میلی متری در کلیه وجود دارد درمانی در این زمینه لازم نیست، مگر اینکه بیمار علایمی را داشته باشد، علایمی مانند خونریزی در ادرار به همراه سوزش و درد و در غیر این صورت آن سنگریزه ها هیچ اهمیتی ندارند و بیشتر سنگ هایی ملاک هستند که با عکس دیده شوند یا در سی تی اسکن گزارش شود که بیمار در کلیه خود دارای سنگ است.
● ممکن است که سنگ کلیه ها بدون درد باشند؟
سنگ ها در دو دسته دارای علامت هستند: یک دسته اینکه بیمار بسیار اذیت می شود که شامل درد، سوزش ادرار، تهوع و گاه استفراغ است. بیماری که این علامت ها را در خود می بیند، معمولا بیمار خوش شانسی خواهد بود به دلیل اینکه با دیدن این علایم به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم برای درمان خود را شروع خواهد کرد، ولی دسته دیگر آنهایی هستند که بیمار خیلی متوجه بیماری و علایمی نخواهد شد که معمولا سنگ های بزرگ که تمام کلیه را در بر می گیرند و در برخی موارد باعث بسته شدن کامل مجرا می شود، متاسفانه درد قابل توجهی را ایجاد نخواهند کرد و بیمار فقط یک احساس سنگینی معمولی در پهلوی خود خواهد داشت و این سنگ ها بسیار خطرناک تر از سنگ های دسته اول خواهند بود برای اینکه در این صورت بیمار به علت اینکه درد شدیدی را احساس نمی کند، بنابراین برای درمان خود به پزشک نیز مراجعه نخواهد کرد و در نتیجه انسداد این سنگ موجب از بین رفتن کلیه خواهد شد و در زمانی که فرد دچار نارسایی کلیه شود به پزشک مراجعه خواهد کرد.
● آیا سابقه فامیلی در این مساله مهم است؟
توصیه می شود، افراد نسبت به کلیه های خود حساس باشند و اگر دردی یا سنگینی در پهلوی خود احساس کردند حتما به پزشک مراجعه کند به خصوص کسانی که این مساله در سابقه خانوادگی آنها وجود دارد. زیرا کسانی که در خانواده خود افرادی را دارند که مبتلا به سنگ کلیه هستند، احتمال بسیاری وجود دارد که برای آنها نیز به این مساله دچار شوند. سنگ می تواند هم درد ایجاد کند و هم می تواند نارسایی کلیه ایجاد کند و این مساله بستگی به این دارد که بیمار به موقع و قبل از ایجاد مساله به پزشک مراجعه کند. سابقه شخص و خانواده در این مساله بسیار مهم و حایز اهمیت است.
● آیا می توان از بروز سنگ جلوگیری کرد؟
مساله مهم این است که اگر فردی دچار سنگ کلیه شد از سنگ سازی های بعدی کلیه بتواند جلوگیری کند. در بعضی مواقع بعضی از سنگ ها وقتی دفع می شوند بیش از ۵۰ درصد تا پنج سال آینده مجددا به این مساله مبتلا خواهند شد و کلیه دوباره کار سنگ سازی خود را آغاز خواهد کرد. بهتر است این افراد سالانه کلیه های خود را چک کنند و با سونوگرافی های مختلف مراقب آن باشند تا ببینند سنگی به وجود آمده است یا خیر و اگر کسی سابقه بیش از دو بار سنگ سازی کلیه را دارد حتما باید غیر از خارج کردن سنگ برای درمان و پیشگیری از سنگ های بعدی اقدام کند. که به دلیل همین امر، مرکزی در بیمارستان لبافی نژاد افتتاح شده است که در آن کلیه افرادی که مکررا سنگ سازی می کند را با انجام آزمایشات پیچیده ای که تقریبا انجام آن در کمتر جایی ممکن است، علت سنگ سازی را پیدا کرده و در صورت لازم برای پیشگیری از درست شدن سنگ های بعدی درمان های خاص را انجام می دهند.