بخوانید در دانشنامه سلامت در مورد روش های پرتو درمانی و انواع آن ، با ما همراه باشید .
پرتو درمانی(رادیو تراپی- radio therapy):
پرتو درمانی استفاده دقیق از اشعه برای درمان کانسر است . پرتو درمانی اکثر بیماران توسط اشعه با انرژی زیاد و معمولاً به وسیله اشعه ایکس یا گاما یا پرتوهای ذره ای مثل الکترون انجام می شود .
Dose (دُز):
مقدار مشخصی از اشعه که بایستی به ناحیه ای از بدن که هدف درمان را تشکیل می دهد تابانده شود .
پرتو درمانی چگونه عمل می کند؟
دُز بالای اشعه موجب صدمه و تخریب سلولهای غیر طبیعی شده و به این ترتیب رشد معمولی و تقسیم سلولی را متوقف می کند . سلولهای غیر طبیعی از این طریق آسیب دیده و ترمیم نمی شوند در حالیکه سلولهای طبیعی بهبود یافته و به سرعت ترمیم می شوند .
تهیه و اجرای برنامه پرتو درمانی :
پزشک متخصص رادیو تراپی آنکلوژی:
پزشکی که مسؤل درمان شماست . این پزشکان، شیمی درمانی هم تجویز می کنند .
متخصص فیزیک پرتو درمانی:
محاسبه دز روزانه با توجه به دستور العمل پزشک معالج شما و طراحی درمان با نظر پزشک در شرح وظیفه آنها است.
تکنولزژیست های پرتو درمانی:
اجرای درمان با توجه به دستورالعمل پزشک با آنها می باشد .
انواع روشهای پرتو درمانی:
الف) پرتو درمانی خارجی:
روش معمول درمان می باشد که در این روش در طی یک دوره چند روزه یا چند هفته ای انجام می گیرد که به صورت سر پایی انجام می شود در این روش دستگاه پرتو درمانی اشعه را از خارج بدن به محل مورد نظر تابانده و درمان چند دقیقه به طول می انجامد و بدون درد است . در این روش چون هیچ ماده رادیو اکتیو یا پرتو ز وارد بدن شما نشده است براحتی میتوانید با دیگران ارتباطات اجتماعی بر قرار کنید .
ب) پرتو درمانی داخلی(Branchy therapy):
به چند روش قابل انجام بوده و می تواند بصورت سر پایی یا بستری باشد . در شکل دیگری از پرتو درمانی داخلی، مایعی خوراکی به بیمار داده می شود یا از طریق تزریق وارد بدن می شود . در این روش نیاز است که بیمار برای مدتی در بیمارستان بستری شود تا اینکه مقدار ماده رادیو اکتیو موجود در بدن تا حد قابل قبولی کاهش یابد تا خطری متوجه اطرافیان نباشد .
فواید پرتو درمانی:
در بعضی از موارد پرتو درمانی به تنهایی برای مبارزه با سلول های بد خیم کافی بوده ودر بعضی موارد ممکن است با سایر روشهای درمانی همراه باشد مثلاً در مواردی می توان از پرتو درمانی قبل از جراحی برای کوچک کردن توده سلولی و یا بعد از جراحی به منظور جلوگیری از رشد سلولهای باقیمانده و نواحی لنفاوی مرتبط بهره جست . مثال دیگر اینکه در بسیاری از موارد پرتو درمانی میتواند قبل، بعد و یا همزمان با داروهای شیمی درمانی استفاده شود تا به روند درمان کمک بیشتری شود .
عوارض پرتو درمانی :
پرتو درمانی می تواند صدمه به سلولهای طبیعی در کنار سلولهای بدخیم را به همراه داشته باشد .این عوارض جانبی و موقتی هستند اما بعضی از عوارض برای مدت طولانی تر یا دائمی در بدن فرد باقی می مانند . پزشک شما در مورد درمانتان و عوارض اولیه و دیر رس احتمالی توضیح خواهد داد. در هر حال توصیه می شود از پرسیدن هر گونه سؤالی امتناع نورزید .
رایج ترین عوارض عمومی پرتو درمانی عبارتند از :
خستگی، بی اشتهایی، مشکلات پوستی از رایج ترین عوارض هستند در درمانهای نزدیک به نواحی گوارشی، مشکلاتی نظیر تهوع، استفراغ و اسهال ممکن است پیش بیاید . در درمانهای سر و گردن، از عوارض شایع خشکی و ایجاد زخم در مخاط دهان و گلو می باشد . ریزش موقتی موها فقط در ناحیه درمان بوجود می آید .
هشدار در مورد خانم های باردار ، پرتو درمانی را هنگام بارداری انجام ندهید ، زیرا پرتو درمانی در سه ماهه اول برای جنین زیان آور بوده و باعث آسیب می شود .پس از این کار خودداری کنند .
