روش ترک الکل

شکایات منجربه مراجعه

• خلق افسرده
• عصبی شدن
• بی خوابی
• عوارض جسمی مصرف الکل (زخم معده، گاستریت،بیماری کبدی)
• حوادث وجراحات ناشی از مصرف الکل
بیمار ممکن است گاهی اوقات مصرف الکل را منکر شودیا مقدار آن را کم‌تر از معمول گزارش کند.
• مشکلات قانونی یا اجتماعی ناشی از مصرف الکل (مشکلات زناشویی، ‌ازدست دادن شغل)
• علایم بازگیری الکل (تعریق، لرزش، کسالت صبحگاهی، توهمات و تشنج)
• خانواده ممکن است زودتر از بیمار تقاضای کمک کند (برای مثال تحریک‌پذیر بودن در منزل، ازدست دادن شغل)
علائم تشخیصی
نشانه‌های مصرف مضر الکل
مصرف زیاد الکل
تداوم مصرف باوجود صدمه جسمی واضــــح (برای مثال بیماری کبدی، خون‌ریزی گوارشی)،‌ صدمه روانی (نظیر اضطراب وافسردگی ) یاعواقب اجتماعی (نظیر از دست دادن شغل)
نشانه‌های وابستگی به الکل
مشکل در کنترل کردن مصرف الکل
علاقه وافر به مصرف الکل
تحمل (نوشیدن مقادیر زیاد الکل بدون ظاهرشدن مسمومیت )
بازگیری (اضطراب، لرزش، تعریق پس ازقطع مصرف )
برای برخی بیماران که فاقد موارد بالا می باشند، کاهش مصرف الکل ممکن است مطلوب باشد.
تشخیص افتراقی
علایم اضطراب یا افسردگی ممکن است با مصرف زیاد الکل رخ دهد.
همچنین مصرف الکل می‌تواند اختلال‌های دیگری نظیر ترس از مکان‌های عمومی، ‌ترس‌های اجتماعی و اختلال اضطراب منتشر را پنهان کند. به همین دلیل است که افرادی که اضطراب اجتماعی دارند برای فائق آمدن بر مشکلشان به مصرف الکل روی می آورند. افراد مبتلا به PTSD نیز این‌چنین هستند. به طور کلی اختلال‌های مصرف الکل با سایر اختلال‌های روان‌پزشکی همبودی بالایی دارد.

اطلاعات مورد نیاز برای بیمار وخانواده
۱) وابستگی به الکل یک بیماری جدی است. قطع یا کاستن از مصرف الکل فواید روانی وجسمی را به همراه دارد.
۲) نوشیدن الکل در طی حاملگی می‌تواند به کودک صدمه بزند.
۳) دربرخی موارد مصرف مضر الکل، ‌حتا اگر علایم وابستگی وجودنداشته باشد، ‌کاهش یا قطع مصرف همیشه مطلوب است .
۴) برای بیمارانی که دچار وابستگی به الکل هستند، هدف فقط ترک الکل است.
۵) عود مصرف امری شایع است. کاهش یاقطع مصرف اغلب نیازمند اقدامات مکرراست. نتیجه اقدام، بستگی به انگیزه واعتماد به نفس بیمار دارد.
مشاوره با بیمار وخانواده
۱) برای کسانی که خواهان توقف فوری هستند:
• روز مشخصی رابرای توقف مصرف تعیین کنید.
• با بیمار در مورد روش‌های اجتناب از مصرف و همچنین راه‌های مقابله با موقعیت‌های مشکل (نظیر برخوردهای اجتماعی یا حوادث استرس آور) به بحث بپردازید.
• برای کمک به بیمار درجلوگیری از مصرف الکل، ‌درباره روش‌هایی برای کنار آمدن با حوادث استرس آور بدون استفاده از الکل ویا طرز برخورد و پاسخ‌گویی به دوستانی که هنوز الکل می‌نوشند، طرح‌های خاصی ارایه دهید.
• اعضای خانواده یا دوستانی را که از قطع مصرف الکل حمایت می‌کنند، شناسایی کنید.
۲) درصورتی‌که کاهش مصرف الکل هدفی عاقلانه تر به نظر می رسد،( یا درصورتی‌که تمایلی به قطع ندارد):
• درباب هدفی معین برای کاهش مصرف با وی مذاکره کنید (همچون این‌که بیش از دوبار در روزالکل مصرف نکند ودرهر هفته دوروز از مصرف الکل احتراز کند).
• به بحث درمورد استراتژی‌های احتراز یا کنار آمدن با موقعیت‌های خطرناک (همچون موقعیت‌های اجتماعی، حوادث استرس آور ) بپردازید یا آنها را برای درمان نزد روانپزشک ببرید.
• به معرفی روش‌های مراقبه شخصی و رفتارهایی که متضمن مصرف بی خطرتر الکل می‌باشند بپردازید (همچون محدود کردن زمان، نوشیدن آهسته تر الکل ).

۳) برای بیمارانی که درحال حاضر علاقه‌مند به قطع یا کاستن از مصرف نیستند:
• آن‌ها را طرد یا سرزنش نکنید.
• مشکلات طبی ویا اجتماعی ناشی از مصرف الکل را برایشان روشن کنید.
• برای آینده قرار ملاقاتی بگذارید تا دوباره به بحث درمورد نوشیدن الکل بپردازید.
• برخوردی غیر داورانه داشته باشید.
۴) سازمان‌های خودیاری (همچون (الکلی های بی نام Alcoholics Anonymous اغلب مفید می باشند.
درمان دارویی
برای بیمارانی که از علایم بازگیری خفیف رنج می‌برند:
پایش مکرر
‌حمایت
‌اطمینان بخشی
مصرف مایعات به حدکفایت وتغذیه مناسب کافی بوده، نیاز به دارو نمی‌باشد.
بیمارانی که علائم محرومیت یا ترک را درحد متوسط نشان می دهند:
نیازمند مصرف هم‌زمان بنزودیازپین هستند.
سم زدایی دراکثر این موارد می‌تواند به صورت سرپایی ودرمنزل انجام شود.
در مواردی که بیماردر خطرمحرومیت یا ترک پیچیده است:
(برای مثال: سابقه تشنج یا دلیریوم ترمنس، ‌مصرف بسیار زیاد و تحمل فراوان سومصرف مواد مشخص چندماده، اختلال روانی یا جسمانی همراه وشدید) و حمایت اجتماعی نیز ندارد یا این‌که در خطر خودکشی است، سم‌زدایی باید به صورت بستری انجام شود.
- مصرف کلردیازپوکساید به میزان ۱۰ میلی گرم توصیه می‌شود. دوز اولیه را بایدبراساس شدت علایم بازگیری تجویز کرد و محدوده این دوزاژ را می‌توان از ۵تا ۴۰ میلی گرم چهارباردرروز درنظر گرفت. تجویز چنین مقادیری مستـلزم نظارت نزدیک وماهرانه پزشک است.
گرچه از رژیم درمانی زیر به صورت فراگیر استفاده می‌شود، با این وجود انتخاب دوزاژ وطول مدت درمان منوط به شدت وابستگی به الکل وعوامل فردی (همچون وزن، جنس و عمل‌کرد کبد) است:
روزاول ودوم: ۳۰-۲۰ میلی گرم چهار بار در روز
روزسوم وچهارم: ۱۵ میلی گرم چهار بار در روز
روزپنجم: ۱۰ میلی گرم چهار بار در روز
روزششم: ۱۰ میلی گرم چهار بار در روز
روزهفتم: ۱۰ میلی گرم دو بار در روز
تجویز داروهای بیمار باید توسط خانواده صورت گرفته ودر دست بیمار نباشد. درغیر این‌صورت سومصرف بنزودیازپین یا مصرف بیش از اندازه آن محتمل خواهد بود.
مصرف تیامین (۱۵۰ میلی گرم درروز، دردوزهای منقسم ) به صورت خوراکی به مدت یک‌ماه توصیه می‌شود. از آن‌جایی که تیامین خوراکی ناکافی است، درصورت بروز علایم زیر، بیمار را به سرعت به مرکزی برسانید که امکان تزریق وریدی این ویتامین رادارا هستند.
آتاکسی، گیجی، اختلال حافظه، دلیریوم ترمنس، کاهش درجه حرارت، افت فشار خون، افتالموپلژی (فلج عضلات چشمی) یا ازدست دادن هوشیاری.
- نظارت روزانه در طی روزهای اول الزامی است. پس از آن می‌توان دوز دارو را تنظیم و ارزیابی کرد که آیا بیمار دوباره مصرف الکل را ازسرگرفته است یا خیر و یا این‌که آیا علایم بازگیری جدی وجود دارد. اضطراب وافسردگی اغلب همراه با مصرف الکل وجوددارد. بیمار ممکن است جهت درمان این دواختلال به طور خودسرانه از الکل استفاده کرده باشد.
- چنانچه علایم افسردگی واضطراب با گذشت یک ماه از قطع مصرف همچنان باقی بود یا افزایش یافت به روانپزشک مراجعه کنید. در درمان افسردگی برای چنین مواردی داروهای ‎مهارکننده جذب سروتونین (SSRI) همچون فلوکستین برداروهای ضدافسردگی سه حلقه ای ارجح هستند، چراکه داروهای گروه دوم با الکل تداخل دارند.
- از آن‌جایی که احتمال سومصرف بنــزودیازپین‌ها دراین موارد بالا است، استـــفاده از این داروها دردرمان اضطراب توصیه نمی‌شود.
- دی سولفیرام ممکن است در بعضی موارد درتداوم ترک الکل کمک کننده باشد، اما نیازی به استفاده معمول نیست.

مشاوره با متخصص
بازگیری شدید از الکل (همراه با توهم وناپایداری سیستم عصبی خودکار) ممکن است نیاز به بستری دربیمارستان واستفاده ازدوز بالاتر داروهای ضداضطراب داشته باشد.
درصورت وجود اختلال روان‌پزشکی شدید یا بقای علایم اختلال روان‌پزشکی پس از سم زدایی وقطع مصرف، مشاوره با روان‌پزشک را مدنظر قرار دهید.

درمان ترک سیگار

درمان ترک سیگار
ترک سیگار می تواند ناگهانی یا به صورت تدریجی باشد .
رفتار درمانی مقبول ترین درمان روان شناختی مصرف سیگار است ، در ابتدا باید موقعیت های پرخطر شناسایی شده و مهارت های مدارای شناختی یا رفتاری در برخورد با این موقعیت ها برنامه ریزی و اجرا شوند . «کنترل محرک» شامل حذف سرنخ ها و نشانه های محیطی برای مصرف سیگار است . بیزاری درمانی ، روشی است که طی آن فرد سیگاری واداشته میشود پشت سرهم سیگار بکشد تا جایی که در طی جلسه ی درمانی به حد تهوع برسد و سیگار کشیدن به احساسات ناخوشایند تداعی پیدا کند .

درمان های جایگزینی نیکوتینی تمامی درمانهای جایگزینی نیکوتینی ، میزان ترک را دو برابر می کنند که علت آن کاهش علائم جسمی ترک نیکوتینی است و به مدت 6 تا 12 هفته از نیکوتین جایگزین استفاده میشود و پس از آن به مدت 6 تا 12 هفته مقدار آن را کم می کنند تا قطع شود .

آدامس نیکوتین ( Nicorette ) فرآورده ی بدون نسخه است که از طریق جویدن نیکوتین آزاد می کند و نیکوتین حاصله از راه مخاط دهان جذب می شود و انواع 2 و 4 میلی گرمی دارد . نوع 2 میلی گرمی برای افرادی است که کمتر از 25 نخ سیگار در روز میکشند . پس از ترک ناگهانی ، هر دوساعت 1 یا 2 عدد آدامس مصرف میشود . همراه با این آدامسها نباید نوشابه های اسیدی ( قهوه ، چای ، سودا و آب میوه ) مصرف شود چون جذب نیکوتین کاهش می یابد . مصرف آن اثرات زیانباری ندارد .

قرص های مکیدنی نیکوتینی هم وجود دارند ( Commit ) و آنها هم انواع 2 و 4 میلی گرمی دارند . این قرصها در کسانی مفید است که بلافاصله پس از بیدار شدن مصرف سیگار داشته اند . عمدتاً در خلال 6 هفته اول ترک ، روزی 9 تا 20 قرص مکیدنی مصرف می شود و سپس مقدار آن کاهش می یابد .قرص نباید قورت داده شود و باید مکیده شود . عوارض آن شامل بی خوابی ، تهوع ، سوزش سردل و سردرد و سکسکه است .

چسب های نیکوتینی هم بدون نسخه قابل تهیه هستند . دو نوع دارند : انواع 16 ساعته ( Nicotrol ) و انواع 16 تا 24 ساعته ( Nicoderm CQ ) . چسب ها هر روز صبح مصرف میشوند و برای بیماران پذیرفتنی تر هستند . تنها عارضه ی آنها بثورات پوستی است در چسبهای 24 ساعته و بی خوابی می باشد .

اسپری بینی نیکوتین ( Nicotrol ) فقط از طریق نسخه پزشک قابل وصول است و برای سیگاری های قهار استفاده می شود .

داروهای غیر نیکوتینی :
این درمانها برای افرادی که مخالف درمان جایگزین هستند یا درمان جایگزین موثر نبوده است استفاده میشود . قرص زیبان ( Zyban ) که یک داروی ضد افسردگی است به مدت 6 تا 12 هفته داده می شود این دارو توسط نسخه ی پزشک باید مصرف شود و میزان ترک سیگار را در افراد سیگاری دارای افسردگی و فاقد افسردگی به دو برابر افزایش می دهد و در صورتیکه همراه با چسب نیکوتینی استفاده شود اثر آن باز هم بیشتر میشود .

داروی نورتریپتلین ( Pamelor ) طبق نسخه ی پزشک تجویز میشود و در مواردی به ترک سیگار کمک می کند . داروی نسخه ای دیگر کلونیدین است که سبب تخفیف علائم ترک سیگار میشود .
اخیراً واکسن نیکوتینی نیز تولید شده است که به زودی وارد بازار خواهد شد و پادتن های اختصاصی در مغز تولید می کند .
درمان ترکیبی روانشناختی و داروئی ؛ شامل همه ی موارد فوق را بسیار بسیار بیشتر افزایش می دهد .

روش ترک سیگار 1

نیکوتین یکی از اعتیادآورترین و پرمصرف ترین موادی است که در سراسر جهان مصرف میشود . این ماده سبب بروز سرطان، آمفیزم و بیماری قلبی عروقی شده و استنشاق غیر فعال دود سیگار با بروز سرطان ریه در بزرگسالان و بیماریهای تنفسی در کودکان همراه بوده است . میانگین سن شروع مصرف سیگار 16 سالگی است و به ندرت افراد بعد از 20 سالگی مصرف سیگار را شروع می کنند .

بیش از 75 درصد افراد سیگاری اقدام به ترک سیگار کرده اند و حدود 40 درصد هر سال برای ترک سیگار اقدام میکنند . در هر بار اقدام به ترک ، فقط 30 درصد افراد برای 2 روز در حالت پرهیز باقی می مانند و فقط 5 تا 10 درصد به طور دائمی مصرف سیگار را کنار میگذارند . نهایتاً 50 درصد افراد سیگاری موفق به ترک سیگار می شوند . سطح تحصیلات بالاتر با مصرف کمتر سیگار ارتباط دارد .

بیماری اعصاب و روان باعث افزایش تمایل به مصرف سیگار میشود افراد مضطرب و افسرده کمتر در ترک سیگار موفق میشوند .
مرگ عارضه اصلی استعمال دخانیات است ، علت مرگ معمولاً برونشیت مزمن و آمفیزم ، سرطان برونش و انفارکتوس قلبی و بیماری عروق مغزی می باشد .

اثر نیکوتین بر مغز :
نیکوتین از طریق فعالسازی راه های دوپامینرژیک در بعضی قسمتهای مشخص مغزی خواص تقویت کننده ی مثبت و اعتیادآور دارد و باعث تحریک مغز و تحریک سیستم پاداش مغزی می شود . وابستگی به نیکوتین خیلی سریع ایجاد می شود و اثرات تحریکی آن در مغز همانند کوکائین و آمفتامین می ماند .
الگوپذیری و مشوق های اجتماعی و تبلیغات اثر بسیار شدیدی بر مصرف وابستگی به سیگار دارد .

علائم نیکوتینی :
علائم معمولاً 2 ساعت پس از کشیدن آخرین سیگار ظاهر میشود و معمولاً طی 24 تا 48 ساعت به اوج خود میرسد . علائم شایع عبارتند از :
میل شدید به مصرف ، تنش ، تحریک پذیری ، اشکال در تمرکز ، خواب آلودگی ، کاهش ضربان قلب و فشار خون ، افزایش اشتها و ... از نظر رفتاری ، اثرات تحریکی نیکوتینی موجب بهبود توجه ، یادگیری و توانائی حل مسأله میشود . همچنین باعث بالا رفتن خلق و کم شدن احساس افسردگی میشود .

مزایای ترک سیگار برای سلامتی :
قطع مصرف دخانیات منافع فوری و عمده برای افراد در هر سنی دارد . ترک سیگار ، در افراد سیگاری باعث افزایش طول عمر میشود و خطر ابتلا به سرطان ریه و ناراحتی های قلبی ـ عروقی و بیماریهای ریوی مزمن را کاهش می دهد .

میزان های معمولی ترک در درمانهای رایج

نوع درمان	درصد ترک موفق
ترک مشخص بدون کمک عوامل دیگر	5
ترک با کتابهای خود آموز	10
توصیه ی پزشک	10
چسب یا آدامس های بدون نسخه	15
دارو + توصیه	20
رفتار درمانی به تنهایی	20
تجویز دارو به علاوه گروه درمانی	30

روش ترک کراک

کرک (Crack) که گاهی راک (Rock) نیز نامیده میشود، ماده ای محرک است که از تصفیه کوکائین به دست می آید و به اشکال مختلف تدخین (استنشاق دود) میشود.

اما کراکی که در ایران رایج است از مشتقات هروئین است و در صورتی که بصورت علمی تولید شود از تصفیه هروئین به دست می آید .

کراک ماده‌ای بی‌بو است، مصرف آن راحت است و با یک فندک در هر جایی که باشی می‌توانی مصرف کنی؛ درست برخلاف مصرف تریاک و یا هروئین است.

کراک موجود در ایران:

کراک جدیدترین ماده مصرفی بین معتادان ایران است. این ماده شیمیایی خشک که در ترکیب آن به جای کوکائین و هروئین از قرصهای فاسد استفاده می شود.
این ماده به سبب اینکه فاقد هر گونه بوی نامطبوع و خاص بوده مصرف را راحت کرده و موجب شده روند گرایش افراد به این ماده افزایش یابد.

جالب است که بدانید تنها سه بار مصرف مقدار بسیار اندکی از کرک موجود در بازار ایران ، اعتیاد به آن را حتمی خواهد کرد و پس از این زمان بسیار کوتاه، شخص را به شدت به خود نیازمند و وابسته میکند.

در حال حاضر کراک در بین گروهی از جوانان ایران شایع شده و به دومین ماده مصرفی معتادان تبدیل شده است. متأسفانه این شیوع بالا به دلیل تفکر اشتباهی است که در بین جوانان به وجود آمده است . در بین جوانان، این ماده به صورت ماده‌ای کم‌خطر با میزان نشئگی بالا معرفی شده و ۹۵درصد از مصرف‌کنندگان، آن را به اسم روان‌گردان می‌شناسند اما پس از شروع به مصرف، مشخص می‌شود که کراک ماده‌ای بسیار اعتیادآور است.

لازم به ذکر است ۹۰درصد از مصرف‌کنندگان کراک، زیر ۲۴سال هستند. و این ماده در بین دختران نیز رواج یافته است.

در ایران فشرده‌کردن هروئین در آزمایشگاه‌های خانگی‌ای انجام می‌شود که هیچ کدام استاندارد نیستند. و هر آزمایشگاهی بسته به نوع امکانات و سلیقه تولیدکننده متفاوت است و تولید کنندگان برای سود بیشتر انواع مواد دیگر (هر نوع داروی آرام‌بخش و کورتن ) را به این ماده اضافه می کنند . بنابراین عوارض ناشی از مصرف کراک با انواع‌ مختلفش، در هرد فرد می تواند بسیار متفاوت از دیگران باشد.

کراک های موجود در کشور ایران ۱۵۰ برابر هروئین قدرت تخریبی بر فکر ، مغز و اعصاب دارد و حتی منجر به مرگ های فجیعی می شود.

کراک در بین جوانان ایران به صورت ماده‌ای کم‌خطر با میزان نشئگی بالا معرفی شده و ۹۵ درصد از مصرف‌کنندگان آن را به اسم روان‌گردان می‌شناسند چرا که از نظر کارشناسان سم‌شناسی کراک در اصل انرژی‌زا و شادی‌آور بوده و هیچ‌گونه اعتیادی را در مصرف‌کننده به وجود نمی‌آورد. اما کراکی که در ایران توزیع می‌شود کراک اصل نبوده و در آزمایشگاه‌های مخفی و خانگی کشور با فشرده کردن هروئین بدون در نظر گرفتن هرگونه استانداردی تهیه می‌شود و در برخی موارد نیز از ضایعاتی که نمی‌توان از آن هروئین خالص به دست آورد کراک تولید می‌شود. بنابراین خلاف تصور مصرف‌کنندگان کراک از تبلیغات نوع خارجی نوع ایرانی آن اعتیادآور بوده و طی یک ماه اول مصرف دائم از آن مقدار مصرف به ۳ یا ۴ برابر روز اول مصرف رسیده و تعداد دفعات مصرف روزانه به ۱۰بار در روز افزایش پیدا می‌کند.

مشتقات هروئین:

هروئین به چهار گروه تقسیم می شود،

گروه اول همان مرفین است یعنی قبل از اینکه عمل استیلازاسیون روی آن انجام گیرد.

گروه دوم را هروئین خیابانی با درصد خلوص بین ۳ تا ۷ درصد که به هروئین خاکستری نیز معروف است نام برد و گفت: اغلب معتادان از این نوع هروئین استفاده می کنند که خطر جانی برای مصرف کنندگان در پی دارد.

گروه سوم هروئین آزمایشگاهی با درصد خلوص بین ۶۰ تا ۷۰ درصد نام برد که امروزه قاچاقچیان به منظور فریب معتادان و مصرف کنندگان به آن عنوان کراک داده اند. درواقع آنها با این عنوان اعلام نمودند که مصرف کنندگان کراک می تواند سایر مواد را به راحتی ترک نموده و ترک کراک راحت تر از سایر مواد مخدر می باشد.

نوع چهارم هروئین تزریقی با درصد خلوص بالای ۹۵ درصد است که در گذشته به آن اشک خدا گفته می شد و امروزه آن را هروئین کریستال می نامند.

گفتنی است،‌ کراک که از مشتقات هروئین است میزان وابستگی و مضرات آن به مراتب بیش از مواد مخدر دیگر است.تاریخچه مصرف کرک:

اعتیاد به کراک ،شیشه و کریستال بسیار شدیدتر و سریع‌تر از اعتیاد به تریاک، هرویین،موادمخدر دیگر و روانگردانها می باشد و ترک آن بسیار مشکل‌تر است.
در هر جامعه‌اى پس از شیوع مواد اعتیادآور و مشاهده عوارض سوء آن، میل به مصرف آن در افراد کم مى‌شود و در شرایط کنونى نیز هروئین به عنوان ماده مخدر خطرناک و خانمان‌سوز در جامعه جا افتاده است. بنابراین قاچاقچیان با تغییر رنگ، ظاهر و نام این ماده مخدر سعى در ایجاد بازار فروش کرده‌اند. تا جایى که با آزمایش بر روى حدود ۳۰ نمونه از کراک‌هاى مصرفى با قیمت هر گرم ۲۰ تا ۵۰ هزار تومان مشخص شد این مواد کراک واقعى نبوده، بلکه هروئین است. در حالیکه کراک واقعى نوعى از کوکائین است و قیمتى چندین برابر این رقم را دارد و نام صحیح آن کرک (CRACK ) می باشد،قیمت هر گرم آن حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو از آن حدود ۱۵۰ میلیون تومان است که فعلا به صورت محدود در کشور های آمریکائی و توسط افراد مشهور و سرمایه داران بزرگ قابل مصرف می باشد و در آسیا و کشور های دیگر به صورت محدود وجود دارد.
در این بین نه تنها قاچاقچیان سنتی سعى در نابود کردن نوجوانان و جوانان دارند بلکه تبلیغ موادمخدر صنعتى به سایت‌هاى اینترنتى نیز رسیده است و هم اکنون حدود ۱۶ هزار سایت اینترنتى وابسته به عناصر نامشروع ، قاچاقچیان مدرن این مواد هستند.
کرکى که هم اکنون در ایران مورد استفاده قرار مى‌گیرد و با نام کراک شناخته می شود، واقعى نیست و در حقیقت نوعى هروئین غلیظ شده(هروئین فشرده) است که قیمت آن هم یک دهم قیمت واقعى‌اش است و چهار تا شش ثانیه پس از مصرف اثراتش شروع مى‌شود. مصرف این ماده از کمترین مقدار توسط فرد در طول یک ماه به ده برابر افزایش پیدا مى‌کند تا جایى که فردى که روزى یکبار مصرف مى‌کرده مجبور است هرچند ساعت یکبار این کار را تکرار کند.
کراک برخلاف دیگر مواد مخدر بدون بو و مصرف آن بسیار ساده است. حتى اگر این ماده در حضور اعضاى خانواده مصرف شود هیچ کس متوجه آن نخواهد شد.

کوکائین و کراک چی هستند؟
کوکایین، آلکالوئید اصلی برگ کوکا است که از برگهای بوته ای به نام (Ergthroxglom Coca) بدست می آید، که مرکز اصلی رویش آن آمریکای جنوبی است. کوکایین به عنوان ماده موثر در سالهای ۶۰- ۱۸۵۹ م. از برگ کوکا (تصویر ۱) مجزا و استحصال شد. کراک را نیز از کوکایین تهیه و در اواخر تابستان و اوایل پاییز سال ۱۹۸۵ م. به بازار شهر نیویورک عرضه کردند. کراک خطرناکترین ماده اعتیاد آوری است که تا کنون به بازار آمده و به حدی وابستگی آور است که یک بار مصرف آن، فرد را معتاد می کند. از نظر طبقه بندی فارماکولوژی، محرک سیستم اعصاب مرکزی است.

کوکایین پودر سفید نرم شفاف کریستالی با طعمی تلخ است که اغلب با پودر تالک، یا ملین ها یا شکر مخلوط می شود و معمولا به صورت استنشاق، تزریقی، خوراکی یا دود کردن و گاهی هم به طریق پاشیدن روی دستگاه تناسلی مصرف می کنند.

دود معمولی آن برای انفیه و استنشاق ۳۰ تا ۱۰۰ میلی گرم است و ۱۰ تا ۲۵ میلی گرم آن برای تزریق استفاده می گردد. کوکایین بی حس کننده موضعی است و به ندرت برای برخی از اعمال جراحی استفاده می شود.

نامهای خیابانی آن Coke مخفف کلمه کوکایین (Cocaine)، Candy (شیرینی) ، Nose (بینی) ،Snow (برف) ، Happy (خوشحال، خوشبخت) و Dust (مواد گردی، گرد و خاک) می باشد.
کراک آسیایی از کوکائین ساخته نشده است. کراک امروزی موجود در کشور ما که در حال تخریب مصرف‌کنندگان جوانش است، فقط فرمول قوی‌تری از هروئین است!

کراک ایرانی خطرناک تر از کراک خارجی !
در برخی موارد نیز از ضایعاتی که نمی توان از آن هروئین خالص بدست آورد کراک تولید میشود ، این کراک یکی از قویترین مواد مخدر محسوب شده و بشدت اعتیاد ایجاد میکند بطوریکه طی یکماه اول مصرف دائم از آن مقدار مصرف به ۳ یا ۴ برابر روز اول مصرف رسیده و تعداد دفعات مصرف روزانه به ۱۰ بار در روز (تقریبا ً هر ۲ ساعت یکبار) میرسد .
کراک بسیار کوچک است؛ از نخود کوچکتر. به‌اندازه یک عدس حتی یک دانه ماش را به نوک سنجاق می‌چسبانند و همین ‌اندازه می‌تواند بارها با یک سنجاق داغ دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

این ماده مخدر صنعتی بدلیل نداشتن بو و سهولت استفاده نسبت به سایر مواد مخدر باعث جذب مصرف کنندگان سایر مواد مانند تریاک گردیده است چرا که مصرف کراک به قدری آسان است که فرد در مدت ۵ دقیقه حتی در دستشوئی و با استفاده از فندک و نی یا لوله و سنجاق می تواند آنرا مصرف کند.

تقریبا هرگونه حالت تحرک و نشاط روحی و جسمی که توسط مواد اعتیاد آور ایجاد شود، با حس بیحالی و لختی همراه خواهد بود و هر چقدر مقدار به اصطلاح “پرواز” شادمانه حاصل از این سوء مصرف، بالاتر باشد، “سقوط” و احساس خماری و افسردگی پس از آن شدیدتر و طولانی تر خواهد بود.

اعتیاد از همین جا آغاز میشود زیرا نیاز به فرار از این حالت ناگوار، موجب مصرف مجدد کرک شده و پس از برطرف شدن تاثیر اولیه کرک، حالت افسردگی باز میگردد…و این چرخه همچنان ادامه میابد.

کراک چطور در ایران رواج پیدا کرد؟

خیلی از معتادان، وقتی به (ساقی) همیشگی خود مراجعه می‌کردند تا تریاک، هروئین یا مواد مشابه را تهیه کنند، با این جنس تازه مواجه می‌شدند که قوی، سریع و راحت بود و مهم‌تر از همه ارزان‌قیمت بود.

این مادة جدید به سرعت بازار مصرف را از آن خود کرد و هنوز هم با سرعت در حال پیشروی است. جمعیت مخاطب آن نیز بیشتر در سنین ۲۰ تا ۳۰ سال هستند، هر چند که قسمتی از معتادان قدیمی را هم به خود جذب کرده است.

روش‌های گسترش

جنس جدید معمولا با استفاده از سه روش عمده گسترش پیدا می‌کند. کراک هم برای رواج بیشتر در میان جوانان از هر سة این روش‌ها استفاده کرد.

اول این‌که کسانی که به هروئین اعتیاد دارند و می‌خواهند با کمک یک مادة دیگر، آن را ترک کنند، نوع مصرف را تغییر می‌دهند، در حالی که ماده جایگزین به مراتب خطرناک‌تر از اولی است.

دومین روش گسترش، این است که برای تسکین عوارض مواد محرک یا توهم‌زا که معمولا در پارتی‌ها مصرف می‌شوند، می‌توان از جنس جدید استفاده کرد. این توصیه‌ای است که بچه‌های اهل «توهم» به هم می‌کنند تا سردرد و تنش‌های ناشی از آن را کاهش دهند. معمولا هم تصور می‌کنند که اعتیادآور نیست. مشکل این‌جاست که بلافاصله وابستگی ایجاد می‌شود، زیرا این مادة جدید، از مواد مشابه اعتیادآورتر است.

سوم این‌که غیر از مدل لباس و آرایش مو، مصرف مواد مخدر هم به صورت یک «مد» از کشورهای غربی تقلید می‌شود. بنابراین اگر ماده‌ای که در غرب رایج است به ایران بیاید،‌ به جهت حفظ کلاس و کسب پرستیژ، بازار مصرف تضمین‌شده‌ای دارد. جوانانی هستند که بنگ و حشیش و تریاک را نشانة عقب‌ماندگی و کریستال و آیس و اسید را نشانة پیشرفت می‌دانند.

جوانانی که سابقة مصرف کراک دارند، آن را به تکه‌های سفیداب سنتی تشبیه می‌کنند با ظاهری سنگ‌مانند ولی متخلخل، سست و سفید رنگ که هیچ بوی خاصی ندارد.

کراک به صورت تدخینی و تزریقی، مصرف می‌شود، در مدت بسیار کوتاهی اثر می‌کند. حتی مراحل تزریق آن هم ساده‌تر است.

این ویژگی‌ها باعث شده کراک در پارتی‌ها و جمع‌های دوستانه، بیشتر رواج پیدا کند. دختران هم مصرف‌کنندة آن هستند و اگرچه به مقدار کمتری نشئه می‌شوند، ولی وابستگی بیشتری پیدا می‌کنند. آن‌ها که به دوستان خود به فرما می‌زنند استفاده از کراک را بعد از مصرف کریستال یا اسید پیشنهاد می‌کنند تا اثر محرک را کمتر کند.

چگونه معتادین به کرک را تشخیص دهیم؟

از جمله نشانه های اعتیاد به کراک می توان به :تغییرات بارز در شخصیت و رفتار، از دست دادن توجه و تمرکز ، کاهش وزن، ناپدید شدن لوازم قیمتی خانه و نداشتن توضیح قانع کننده برای مقدار پول خرج شده ، رفت و آمد با افراد معتاد، آشفتگی چشمگیر، رفتار کینه توزانه با افراد خانواده و دوستان ،برنامه خواب نامنظم ، بی توجهی به آراستگی ظاهری ، پارانویا شدید (سوء ظن به همه) ،بی قراری و
یک نشانه ابتدایی سوء مصرف کرک، جدایی ناگهانی جسمی / روحی فرد از کانون خانواده و تغییر رفتار چشمگیر اوست. هرچند بسیاری از نشانه های زیر با مشکلاتی چون اختلالات احساسی یا گذراندن دوران سخت بلوغ مشابه است، اما هرگز نباید احتمال مصرف مواد محرک یا مخدر را از نظر دور داشت :

تغییرات بارز در شخصیت و رفتار
از دست دادن توجه و تمرکز
کاهش وزن
ناپدید شدن لوازم قیمتی خانه و نداشتن توضیح قانع کننده برای مقدار پول خرج شده
رفت و آمد با افراد معتاد
آشفتگی چشمگیر
رفتار کینه توزانه با افراد خانواده و دوستان
برنامه خواب نامنظم
بی توجهی به آراستگی ظاهری
پارانویا شدید (سوء ظن به همه)
بی قراری
اضطراب

چرا هر روز آمار توزیع و مصرف کرک در جامعه بالاتر می رود ؟
فروشندگان مواد مخدر علاقه بسیاری به فروش کرک دارند زیرا نه تنها ارزان تر از کوکائین است و راحت تر به فروش میرسد، بلکه مصرف آن هم ساده تر است و به ظاهر چندان “خطرناک” نمیرسد و از طرفی پنهان کردن آن هم ساده است.

به این ترتیب فروش کرک در شهرهای بزرگ جهان و در مکانهایی مانند میادین شهر، مدارس، فروشگاههای بزرگ و … که پیش از این برای این تجارت مکانهایی بسیار خطرناک محسوب میشدند، به شدت افزایش یافته است.

اثرات تخریبى مصرف موادى همچون شیشه، کریستال و کراک بین ۱۱۰ تا ۱۴۰ برابر تریاک و هروئین بر روى مغز و اعصاب می باشد.
کراک شدیدا فرد مصرف کننده را دچار خواب آلودگی «چرت» میکند . مصرف مداوم این ماده مخدر در کوتاه مدت (مدت یکسال ) اثرات مخرب جبران ناپذیری در بدن فرد مصرف کننده اعم از عفونت اجزای داخلی بدن ، پوسیدگی دندانها ، سرطان حنجره و ریه ، نابودی ریه و کبد ایجاد میکند

مصرف کننده، کراک را چه به طریق استنشاق یا پاشیدن روی توتون و ماری جوانا و چه از راه کشیدن با پیپ استعمال کند، دیگر نمی تواند از مصرف آن خودداری کند و باید پی در پی آن را استعمال نماید. خیلی سریع جذب ریه گشته و به مغز می رسد و حالت تهاجمی به مصرف کننده دست داده، باعث بزرگ شدن قلب، افزایش فشار خون می شود، به گونه ای شدیدتر از کراک پدیدار می گردد. اصولا فردی که کراک مصرف می کند، دیگر بر خود تسلط ندارد و گویا خودی خود را گم کرده است.

کراک، هروئینی است که تا حد امکان اشباع شده یعنی یک گرم کراک از ۱۰ تا ۱۰۰گرم هروئین ساخته شده ولی قیمت آن هم‌قیمت هروئین و در بعضی مواقع، به مراتب ارزان‌تر از هروئین است. اعتیاد آن نسبت به هروئین بسیار شدیدتر و فوری‌تر و ترک آن بسیار مشکل‌تر است.

کراک ماده مخدر جدیدی است؛ یعنی در واقع با نام جدید معرفی شده. نوجوانان نمی‌دانند که بدتر از هروئین است بنابراین وحشتی که از هروئین دارند از کراک ندارند و اکثرا خیال می‌کنند کراک چیزی در حد قرص‌های روان‌گردان و اکستازی است. به همین دلیل از مصرف آن وحشت ندارند و این عامل شروع اعتیاد و علت فاجعه است.

مصرف حتی یک بار کراک اعتیادآور است و این تفاوت اساسی کراک با قرص‌های اکستازی است که اگرچه در بلندمدت کشنده هستند اما اعتیاد با قدرت بالا ندارند. تبلیغات زیادی که شبانه‌روزی علیه قرص‌های اکستازی شده باعث شده که خطر کراک در سایه و پنهان باقی بماند.

کراک بر خلاف هروئین، تریاک، حشیش و… بدون بوست و مصرف آن بسیار ساده و بدون نیاز به وسایل حجیم و صرف وقت است و فرد می‌تواند در حمام یا توالت، ظرف کمتر از ۱ الی ۲دقیقه مصرف کند.

کراک بسیار کوچک است؛ از نخود کوچکتر. به‌اندازه یک عدس حتی یک دانه ماش را به نوک سنجاق می‌چسبانند و همین ‌اندازه می‌تواند بارها با یک سنجاق داغ دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

بنابراین جاسازی آن بسیار ساده و خانواده‌ها به‌سادگی نمی‌توانند آن را کشف کنند؛ چیزی شبیه یک تکه گچ از دیوار کنده‌شده و به‌ اندازه یک ماش که توجه هیچ کس را جلب نمی‌کند.

معتاد به تریاک می‌تواند سال‌ها زنده بماند و زندگی عادی داشته باشد؛ حتی کار کند و خانوده‌اش را سرپرستی کند.حتی معتاد هروئین نیز اگر به طرف تزریق کشیده شود می‌تواند ۱۰ تا ۲۰سال زنده بماند اما معتادی که ۳ماه بعد از مصرف کراک تا ۳۰کیلو از وزن بدنش کم می‌شود آیا بیش از ۲سال زنده می‌ماند؟

نشانه های هشدار دهنده در هنگام مصرف کراک
به گفته معتادین به کرک حالات زیر در هنگام برطرف شدن آثار ماده محرک بروز میکنند :

نگرانی و بیقراری برای تهیه مجدد کرک
افسردگی شدید
فقدان انرژی و بی اشتهایی
بی خوابی
داشتن احساساتی متناقض از عشق و تنفر نسبت به خود

اثرات روانی مصرف کرک چیست؟
شخصی که کرک مصرف میکند به سرعت در حالات و شرایط مختلف روانی در حرکت است که با خوشی و رضایت فراوان و احساس برانگیختگی و هیجان همراه است، سپس با کم شدن اثر این ماده، دلتنگی و افسردگی و متعاقب آن زودرنجی، بی خوابی و پارانویا بر شخص غلبه میکند.

عوارض اجتماعی کراک:

در میان افراد معتاد به هر گونه ماده اعتیاد آور، تهیه “مواد” در بسیاری از مواقع از راههای نامشروع و خلاف انجام میگیرد و بسیاری از کسانی که به کرک اعتیاد دارند نیز برای برآمدن از عهده مخارج تهیه مداوم آن به روشهای خلافکارانه دست میزنند.

راه حل ترک کراک چیست ؟

مانند هر ماده مخدر دیگر کراک را هم می توان ترک کرد :

روش ترک کراک با متادون است، براى مرحله سم‌زدایىنیز پروتکل‌هاى درمانى متفاوتى وجود دارد.
سه درمان دارویی، سم‌زدایى فوق سریع URD که درد و خماری ندارد و رفع علائم ترک، درمان رفتارى و شناختى و درمان‌هاى اجتماعى و خانوادگى نیز مورد استفاده قرار مى‌گیرد.
اما اگر فردی واقعا قصد دارد قبل از مرگ از شر این افیون خلاص شود باید بداند که شخص معتاد با آگاهی از مراحل مختلف سم زدایی، دارو درمانی، شرکت در جلسات و این مطلب مهم که ترک اعتیاد، بازگشت به زندگی و تولدی دوباره خواهد بود، به مراکز درمانی معتبر مراجعه نماید. همچنین دوستان و خانواده این افراد باید شرایط ناگوار آنها را درک نموده و در این راه از پشتیبانی او دریغ نورزند تا شخص معتاد بتواند با موفقیت و در زمان کوتاه تری به حالت طبیعی باز گردد.

والدین مراقب باشید:

مواد مخدر و اعتیاد به آن خطرناکترین پدیده جامعه امروزی بحساب می‌آید که جز تباهی، نابودی، بیماری، پشیمانی و مرگ چیزی به دنبال نخواهد داشت.
نتیجه و عاقبت افرادی که به مصرف مواد مخدر رو می آورند باید درس عبرتی برای افراد دیگر بخصوص جوانان باشد تا بخاطر شادی‌ها، خوشی‌ها و اثرات زودگذر و تحت تاثیر دوستان ناباب هرگز حتی فکر مصرف آنها را نیز به خود راه ندهند.
معاشرت با دوستان ناباب، وجود معتاد در خانه، بیکاری، اختلافات خانوادگى و همچنین کنجکاوى از عوامل مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان و جوانان ذکر مى‌شود به همین دلیل خانواده باید در مقابل فرزندانشان به سوالات کنجکاوانه آنان با حوصله جواب دهند و دوستانشان را کنترل کنند.

هچنین مواظب پول توجیبى فرزندانتان باشید. پول توجیبى زیاد در سیگارى شدن نوجوانان تاثیر بسیار زیادى دارد، همچنین قرار گرفتن در جمع دوستان ناباب و نداشتن قدرت «نه» گفتن آنها را به سوى مصرف مواد مخدر مى‌کشاند.
وقتى نوجوانان به مصرف مواد مخدر روى مى‌آورند پس از مدتى دچار افسردگى شده و خودشان را از دیگران جدا مى‌کنند همین رفتار باعث مى‌شود که محیط مدرسه کم‌کم برایشان خسته کننده شده و در نهایت از درس و تحصیل ترد مى‌شوند.
حتى در بسیارى به دلیل اینکه فکر مى‌کنند راهى براى بازگشت ندارند، دست به خودکشى مى‌زنند.