گیاه بابونه ” Matricaria chamomilla “

بابونه Matricaria chamomilla گیاهی است دائمی و کوچک به ارتفاع تقریبا ۳۰ سانتیمتر دارای بویی معطر که در چمنزارها و اراضی شنی می‌روید.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، بابونه گیاهی است با گل های سفید، زرد و ارغوانی که در روززگاران قدیم به عنوان بهترین آرام بخش تشنجات معده و ناراحتی های هضمی به کار می رفته است.

ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید ، برگهای آن کوچک متناوب و دارای بریدگیهای باریک و نامنظم و پوشیده از کرک است .

گلهای آن مجتمع در یک طبق که بطور منفرد در انتهای ساقه گل دهنده در تابستان ظاهر می‌شود. در هر طبق گلهای سفید در اطراف و گلهای زرد در قسمت وسط قرار دارند.

این گیاه علاوه بر جنبه ی دارویی، کاربرد غذایی نیز داشته و همراه با سبزیجات دیگر مورد استفاده قرار گرفته است.

چای بابونه علاوه بر دارا بودن خواص درمانی فراوان، از دیرباز به خاطر عطر و بوی خوش آن نیز مورد توجه بسیاری بوده است.

بابونه گیاهى معطر و بادوام است که به ارتفاع حدود ۳۰ تا۴۰ سانتى‌متر و گاهی تا ۶۰ سانتی‌متر رشد می‌کند.

ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید، برگ‌های آن کوچک و دارای بریدگی‌های باریک و نامنظم و پوشیده از کرک است.

گل‌های آن، مجتمع در یک طبق است که به طور منفرد در انتهای ساقه در تابستان ظاهر می‌شوند. در هر طبق، گل‌های سفید در اطراف و گل‌های زرد در قسمت وسط قرار دارند.

موارد مصرف:

این گیاه داروی خوبی برای مصارف متعدد است. از این گیاه در درمان انواع ناراحتی های دستگاه گوارش اعم از معده و روده مانند اسهال، استفراغ و دل دردها می توان استفاده کرد. بابونه اشتهاآور و تصفییه کننده است، به علاوه خاصیت ضد انگلی دارد. هم چنین در درمان ضعف ها و خستگی های عمومی، آسم، تب های متناوب، کولیت و سنگ های مجاری ادراری کاربرد دارد.

این گیاه دارای خاصیت ضد فشردگی عصبی است و به عنوان آرام بخش در سردردهای عصبی و میگرنی شناخته شده است. حمام بابونه شهرت دارد که موها را زیبا کرده و از سیاه شدن موهای بور جلوگیری می کند.

طریقه ی مصرف چای بابونه همانند دیگر آرام بخش ها همچون تهیه ی چای است و می توان روزانه تا ۳ فنجان از آن را در موارد لزوم تهیه و استفاده کرد. مقدار آن برای هر فنجان ۱ قاشق غذاخوری از گل بابونه است که باید در آب جوش ریخته و مدت ۱۵ دقیقه صبر کرد تا دم بکشد و بعد از هر غذا و یا قبل از خواب با کمی عسل آمیخته و مصرف کرد.

قابل ذکر است که در سال های اخیر بسیاری از چای های گیاهی را برخی از شرکت های سازنده ی داروهای گیاهی در بسته بندی های بهداشتی و کیسه ای تهیه کرده اند که در صورت لزوم می توان برای هر بار مصرف ۱ کیسه ی کوچک از چای گیاهی مورد نظر را در ۱ لیوان آب جوش انداخته و مانند چای های کیسه ای مورد استفاده قرار داد.

• برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است و عفونت‌های ناشی از سرماخوردگی را از بین می‌برد.

• برای رفع گرفتگی‌های عضلانی و نیز گرفتگی‌های قاعدگی در زنان مفید است.

• درد شکم را تسکین می‌دهد.

• التهاب را کاهش می‌دهد.

• به عملکرد بهتر کبد کمک می‌کند.

• برای درمان کمردرد مفید است.

• برای درمان روماتیسم به کار می‌رود

• بخور گل بابونه جهت بهبود آکنه و جوش‌هاى صورت نیز توصیه ‌شده است.

التیام زخم:

مصریان، رومیان و یونانی‌ها از گل‌های بابونه به خاطر تاثیرات مفیدش بر کنترل دیابت مورد تحقیق قرار گرفته است. در یک تحقیق مشخص شده است که مصرف روزانه چای بابونه از پیشرفت عوارض دیابت و افزایش قند خون جلوگیری می‌کند.

ضد سرماخوردگی:

بابونه دارای خاصیت تقویت سیستم ایمنی بدن می‌باشد و به دلیل خواص آنتی باکتریال خود ضد سرما خوردگی می‌باشد.

محافظت در برابر سرطان:

تحقیقات آزمایشگاهی نشان می‌دهند که چای بابونه احتمالا بدن را در برابر انواع مختلفی از سلولهای سرطانی محافظت می‌کند.

کمک به بواسیر:

یک تحقیق نشان داده است که پماد بابونه در درمان بواسیر مفید است.

توجه مهم در مورد بابونه:

برخی از افراد واکنشهای آلرژی (از جمله آنافیلاکتیک) نسبت به بابونه دارند. اگر شما به گیاهان مشابه در همین گروه مانند گل آفتابگردان رگوید (گیاهی که باعث تب یونجه می‌شود) گل مینا، گل داوودی یا گل‌های همیشه بهار حساسیت دارید باید هنگام استفاده مراقب باشید! در دوران بارداری نباید بابونه مصرف کرد زیرا ممکن است به عنوان محرک رحم عمل کند و در نتیجه احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد.

افرادی که مبتلا به بیماری رفت خون و یا انواع بیماری‌های خونی می‌باشند باید از بابونه حذر کنند، زیرا حاوی کومارین می‌باشد و ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهد.

محققین طب سنتی پیشنهاد می کنند که اگر مشکلات معده دارید چای بابونه بنوشید ، چای گیاه بابونه یکی از مقوی‌ترین و مفیدترین نوشیدنی‌های گرم در جهان محسوب می‌شود که علاوه بر تنظیم و کنترل فعالیت‌های دستگاه گوارش خواص درمانی دیگری مانند درمان بیماری‌ها و اختلالات پوستی و دردهای ناشی از سوءهاضمه دارد ، در صورتی که پس از مصرف غذا به دردهای ناحیه معده مبتلا میشوید می توانید با نوشیدن ۱ فنجان دم کرده گل بابونه این درد را خیلی سریع تسکین دهید.

آشنایی با انواع چای و خواص آنها

چای گل گاو زبان و سنبل الطیب: طبیعت:گرم و تر

خواص:

خواب آور،آرامبخش اعصاب،پایین آورنده فشار خون، رفع خشونت نای، سینه، تنگی نفس ، گلو درد ، مقوی دماغ ، معده و کبد سرد،افزایش ترشح ادرار،ضد سردرد های عصبی،درد کلیه،قولنج،اسپاسم،تشنج،صرع،سودا،صفرا،وسواس و سنگ کلیه

طرز تهیه:

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، دو قاشق غذاخوری(یک مشت)گل گاو زبان + یک قاشق غذا خوری(یک مشت کوچک)سنبل الطیب + دو لیوان آب جوش + نبات،نیم ساعت دم بکشد تا به رنگ قرمز آلبالویی در آید.

۲- چای زیر فون: طبیعت:گرم

خواص:

آرام بخش،ضد ناراحتی های عصبی،تشنج،میگرن های مزمن،بی خوابی،سردرد،بیماری های ریوی،زکام،غلظت خون،استفراغ،رماتیسم،آرتروز،نقرس،سیاتیک
مصرف زیاد موجب پایین آمدن فشار خون خواهد شد.

هشدار:

برای خانم های باردار ممنوع است.

طرز تهیه:

یک مشت زیرفون + دو لیوان آب سرد با شعله مستقیم ده دقیقه بجوشد سپس با شعله غیر مستقیم به مدت طولانی دم بکشد تا خوب رنگ بیندازد.

۳-چای بادرنج بویه: طبیعت بسیار گرم

خواص:

مقوی قلب واعصاب،خونساز،تقویت کننده سلولهای مغز،فوق العاده آرامبخش،محرک معده،خواب آور،نشاط آور،ضد صدای گوش،تشنج،اسپاسم،بیماری های کلیوی،بوی بد دهان و خواب های وحشتناک(چای مورد علاقه حضرت علی علیه السلام)

طرز تهیه:

یک مشت کوچک بادرنج بویه + دو لیوان آب سرد روی شعله مستقیم قرار دهید تا به نقطه جوش برسد سپس با شعله غیر مستقیم خوب دم بکشد.

۴-چای بادرنج بویه و زیرفون: طبیعت:گرم

خواص:

تقویت قلب و اعصاب،خواب آور،نشاط آور،آرامبخش،خونساز،ضد بوی بد دهان،خواب های وحشتناک،بیماری های کلیه،صدای گوش

طرز تهیه:

یک قاشق غذاخوری زیرفون + یک قاشق مرباخوری بادرنج بویه + دو لیوان آب جوش،باشعله مستقیم و ملایم حدود یک ساعت بجوشد سپس با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۵-چای به لیمو و زیرفون طبیعت:گرم

خواص:

آرامبخش،کاهش دهنده فشار خون،تقویت حافظه،و معده،خاب آور در شب،تب بر،شستشو دهنده کلیه،ضد سرماخوردگی،تشنج،نقرس،رماتیسم،سردرد،و سرگیجه،ناراحتی های عصبی،میگرن،غلظت خون،آسم،اسهال،سینوزیت،صدای گوش و خستگی بدن

طرز تهیه:

یک مشت بزرگ زیرفون + یک مشت کوچک به لیمو + دو لیوان آب سرد با شعله مستقیم و ملایم،حدود یک ساعت بجوشد،سپس با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۶-چای دارچین طبیعت:گرم

خواص:

ادرارآور،مفرح،محرک اعصاب،تقویت معده،کبد،قوه باه،قلب وعروق؛کاهش درد کمر و مفاصل،تسریع جریان خون،نیرو بخش،باز کننده انسداد مجاری،پاک کردن سینه و حنجره،بالا بردن فشار خون،ضد:اخلاط رطوبتی،پا درد های رطوبتی،سرفه های رطوبتی،دلهره،بوی بد دهان،دردهای استخوانی،دیابت،سردی بدن

هشدار:

برای زنان باردار مضر است.

طرز تهیه:

چند عدد چوب دارچین + دو لیوان آب سرد با شعله مستقیم آرام جوش آورده سپس با شعله غیر مستقیم دو الی سه ساعت دم بکشد تا به رنگ آلبالویی درآید.

۷-چای زنجبیل طبیعت:گرم و خشک

خواص:

تقویت:حافظه،قوه باه،جهاز هاضمه،معده،قوای رییسه بدن؛خونساز،تنظیم ادرار،خلط آور،ملین،درمان اسهال ساده و خونی،مانع بروز سرطان،کاهش چربی خون،بالا بردن فشار خون،مفید برای قطع حیض؛ضد:ضعف اعصاب،رطوبت مزاج،بلغم،درد مفاصل،بیماری های مفصلی،کمر درد،مسمومیت غذایی،سرفه،تهوع و آشفتگی در مسافرت و انعقاد خون

هشدار:

زیاده روی در مصرف باعث فشار خون و ضعف نیروی جنسی است.

طرز تهیه:

نصف قاشق چای خوری زنجبیل(بسته به ذائقه خود)در یک لیوان آب جوش ریخته و در ظرف را گذاشته تا حدود ده دقیقه بماند سپس با کمی عسل مخلوط کرده،میل نمایید.

۸-چای زعفران طبیعت:گرم

خواص:

منضج و مصلح عفونت بلغمی،محرک نیروی جنسی و قوای مفزی،مفرح،نشاط آور،خنده آور،ادرار آور،خلط آور،آرامبخش،مقوی کبد و جهاز تنفسی،آشامیدن یک مثقال آن جهت تسریع در زایمان،تسکین آسم و سیاه سرفه،ضد:سرفه،حساسیت و کرم خوردگی دندان

۹-چای نعناع طبیعت:گرم

خواص:

لطیف کننده خون،مفرح و مقوی قلب،مسکن ناراحتی های گوارشی،کمک به هضم غذا،مقوی اعصاب معده،بادشکن،اشتهاآور،دفع صفرا،پاکسازی و تقویت کبد و طحال،برای سرما خوردگی و بیماری های حلق و گلو(از پونه قوی تر است)ضد:نفخ،سکسکه،تهوع،اسهال،دل پیچه،بواسیر،دردشکم،تب
طرز تهیه:یک قاشق غذاخوری + سه لیوان آب جوش با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۱۰-چای پونه طبیعت:اوایل بهار :گرم؛پاییز:خشک

خواص:

قوی ترین آنتی بیوتیک،بادشکن،رقیق کننده خون،ادرارآور،خلط آور،صفرابر،انرژی زا،بسیار مفید برای درد سینه و آزاد کردن اخلاط،تقویت:معده،قلب،جهاز هاضمه؛ضد:تب ادراری،سرفه،حساسیت،نفخ،نقرس،سکسکه،آشفتگی،دل بهم خوردگی،خستگی،مفید جهت به تاخیر انداختن عادات ماهیانه
طرز تهیه:یک قاشق غذاخوری + دو لیوان آب جوش با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۱۱-چای چلتوک برنج طبیعت:گرم

خواص:

سرشار از ویتامین های ب،تقویت مغز واعصاب و قلب،ضد یبوست مزمن،جلوگیری از ریزش و سفید شدن مو

طرز تهیه:

یک قاشق غذا خوری + دو لیوان آب جوش،با شعله مستقیم پنج دقیقه بجوشد سپس با شعله غیر مستقیم یک ساعت دم بکشد.

هشدار: برای خانم ها ممنوع است.

۱۲-چای گلپر طبیعت:گرم و خشک

خواص:

تقویت کننده عالی حافظه،قوه باه،قلب و عروق؛اشتها آور،کمک به هضم غذا،شفابخش بیماری یرقان،پاکسازس کبد و دفع صفرا،تداوم آن برای سوزاندن چربی های بدن مفید است؛ضد:صرع قوی،فراموشی،اسهال،تنبلی معده،جوش و دمل

طرز تهیه:

یک قاشق مربا خوری رادر یک لیوان آب جوش ریخته،ظرفی را در آن گذاشته،می گذارید پانزده دقیقه بماند تا به رنگ زرد درآید.

۱۳-چای کوهی طبیعت:گرم

خواص:

آرام بخش،ضد:حساسیت،ادرار آور،باز کننده گرفتگی های روده و کبد،تقویت سیستم ایمنی

طرز تهیه:

یک قاشق غذا خوری + دو لیوان آب وش با شعله غیر مستقیم مدتی دم بکشد.

۱۴-چای میوه نسترن طبیعت:معتدل و خشک

خواص:

سرشار از ویتامین ث،مقوی معده،پایین آورنده فشار خون،ضد:قند خون،درد و ورم کلیه،اسهال

طرز تهیه:

پانزده عدد را در یک قوری + دو لیوان آب سرد،با شعله مستتقیم جوش آید سپس شعله را کم کنید تا با همان شعله مستقیم یک ساعت باشد تا آب آن به تدریج بخار شود سپس با شعله غیر مستقیم سه ساعت دم بکشد.

۱۵-چای بابونه طبیعت:معتدل،دیم آن گرم و خشک

خواص:

آرام بخش اعصاب و مغز ومعده و روده و تقویت آنها،افزایش شیر مادر ،اشتها آور،ادرار آور قوی،ضد:تب و لرز،انگل،یبوست،سردرد،سنگ مثانه،بلغم و صفرا

طرز تهیه:

یک قاشق غذاخوری + دو لیوان آب جوش،با شعله غیر مستقیم مدتی دم بکشد.

۱۶-چای به لیمو طبیعت:گرم

خواص:

آرام بخش،خواب آور در شب،تقویت حافظه و معده،رفع درد شکم،خستگی،صدای
گوش،ضد:میگرن،سردرد،سرگیجه،تپش قلب،نفخ،آسم،اسپاسم

طرز تهیه:

یک قاشق غذاخوری + دو لیوان آب جوش،با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۱۷-چای آویشن طبیعت:گرم

خواص:

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، تقویت اعصاب بینایی،جهاز هاضمه،معده،کبد و کلیه،بالا برنده فشار خون،باز کننده انسداد،خشک کننده،تحلیل بادها و بلغم،لطیف کننده غذاهای غلیظ،اشتها آور،ادرار آور،جاری کننده حیض،تنقیه ریه،معده روده ها و کبد از رطوبت بلغم،رفع کولیت های مزمن،افزایش شیر مادر،پاک کننده سینه،باز کننده گرفتگی های روده، ضد:انگل ، رطوبت بدن،صفرا،زکام،سرفه،آسم،تنگی نفس،غلظت خون و ضد عفونی کننده و میکروب کش(شش برابر آنتی بیوتیک)

طرز تهیه:

یک قاشق غذا خوری + دو لیوان آب جوش،با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۱۸- چای اکلیل کوهی طبیعت:گرم ومعتدل

خواص:

گیاه معجزه گر قوی مقوی اعصاب، ادرادآور، پاک کننده ریه ها، بادشکن، تسکین درد کبد، برای تنگی نفس ، مفید برای بیماریهای عصبی وتشج، تقویت معده وبدن، ضد عفونت کلیه،صفرا، بلغم ، دلهره، اضطراب، آسم ،زکام، سیاه سرفه، دردهای رماتیسمی استخوان وکمر، سنگ کلیه ومثانه، کیسه صفرا، میگرن، بیخوابی، غلظت خون.

طرز تهیه:

دو قاشق غذا خوری + دو لیوان آبجوش ، با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۱۹- چای گزنه طبیعت:گرم و خشک

خواص:

تحلیل ورم های سخت، چاق کننده بدنفباز کننده انسداد کبدو طحال، وفم رحم، تنقیه کننده ریه و معده، افزایش نیروی جنسی،ضد قند خون،غلظت خون،چربی،صفرا، بلغم، سنک کلیه، سرطان، امراض کلیوی و خون در ادرار، خونریزی ها، ریزش مو، خستگی، انگل، کرم روده

طرز تهیه:

یک قاشق غذا خوری + دو لیوان آبجوش ، با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۲۰- چای مرزنجوش طبیع:گرم

خواص:

آرام بخش اعصال، بهترین داروی میگرن کهنه ودرد شقیقه ها وسردرد،خلط اور،تب بر،اشتها آور،تقویت عمومی بدن،ضد نفخ و ورم معده، اسهال، اخلاط مضره، سرما خوردگی.

طرز تهیه:

ا مشت کوچک + دو لیوان آبجوش در کتر ریخته با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۲۱- چای ریوند چینی طبیعت:گرم و خشک به سمت تری

خواص:

ضد برودت معده و کبد، ضد سرفه مزمن، تنگی نفس، سل، زخم ریه، زخم رودهف استسقاء، یرقان، مسهل اخلاط غلیظه و رقیقه، مدر، ضد دردهای کلیه، مثانه ورحم.

طرز تهیه:

چند تکه از آن را + مقداری آب که آن را بپوشاند با شعله مستقیم آرام جوش آورده بعد آن را با شعله غیز مستقیم ۲ الی ۳ ساعت دم بکشد تا به رنگ آلبالویی در آید .

۲۲- چای استخودوس طبیعت: گرم وخشک

خواص:

آرام بخش اعصاب ، تقویت کننده سلولهای مغز، افزایش شیر مادر، تحلیلی نفخ و گاز روده، فرح آور، باز کننده انسداد عروقی، مسهل بلغم و سودا خصوصا سودای مغز، ضد میگرن، زکام ، اسم، برونشیت، دل پیچه، رماتیسم، درد سینه، تنگی نفس، سرفه ، اگزما، ضد عفونی کننده دستگاه مجاری ادراری، در اکثر بیمارریها کاربرد دارد.

طرز تهیه:

دو قاشق غذا خوری + دو لیوان آبجوش ،در کتری ریخته با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۲۳- چای فلوس طبیعت:معتدل

خواص:

مسهل صفرا، دافع اخلاط فاسد، ضد: افسردگی ، صرع، میگرن ، بواسیر، یبوست مزاج؛ تقویت: اعصاب، قلب، مجاری ادرار، دستگاه تنفسی.

طرز تهیه:

یک قاشق غذا خوری + دو لیوان آب سرد؛ با شعله مستقیم کمی بجوشد بعد با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۲۴- چای زیر ه سیاه طبیعت: بسیار گرم

خواص:

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، لطیف کننده، قابض، برطرف کننده بادهای غلیظ، بالا برنده فشار خون، سوزاننده چربی اضافی، تصفیه خون، مدر، افزایش شیر مادر، تحلیلی گاز معده و روده، درمان تنگی نفس، تحریک اشتها؛ تقویت: قلب وعروق معده.

طرز تهیه:

۱ قاشق مربا خوری + دو لیوان آبجوش ، با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۲۵- چای بهار نارنج

خواص:

آرامبخش، مفرح، نشاط آور، اشتها آور؛ تقویت: قلب، اعصاب، نیروی جنسی؛ رفع دل پیچه و گاز معده، تسکین درد سینه و سردرد های عصبی.

طرز تهیه:

یک قاشق غذا خوری + دو لیوان آبجوش ، با شعله غیر مستقیم دم بکشد.

۲۶- چای برگ درخت به طبیعت: گرم ومعتدل

خواص:

قابض ، نرم کننده سینه، مقوی قلب، مفرح، نشاط آور.

طرز تهیه:

۱۰ تا ۱۵ عدد برگ را ۲۰ دقیقه خیسانده و بشویید و در یک لیتر آب در قوری ترجیحا ظرف مسی حرارت دهید و به محض اینکه به جوش آمده فورا شعله را ملایم کنید تاآب بدون حرکت شروع به بخار کند و گاهی برگ ها را بر هم بزنید زمانیکه ۳/۱ بخار شد چای آماده است. (می توانیداز هل یا چوب دارچین برای برای معطر کردن استفاده کنید)

۲۷- چای افتیمون طبیعت: گرم و خشک

خواص:

تحلیل برنده ورم ها، لطیف کننده، بازکننده انسداد و مفرح قلب، جهت بیماری های مغز و اعصاب مانند سردرد، تشنج، افسردگی، کاووس و وسواس و بیماری های مفاصل مفید است. به تنهایی مسهل بلغم و سودا و با بنفشه مسهل صفرا می باشد.

از آنجایی که بسیار لطیف و ضعیف است جوشاندن و کوبیدن آن سبب از بین رفتن خاصیت آن می شود.

برای آرامش و تقویت اعصاب دم کرده افتیمون بخورید. تاثیر آن روی سر خوب است. برای آلزایمر نیز مفید است.

هشدار:

مصرف زیاد آن برای گرم مزاجان مضر است.

طرز تهیه:

هنگام مصرف نباید آن را نرم کوبید و یا زیاد جوشاند، بلکه باید با شعله غیر مستقیم و خیلی آهسته و طولانی مدت دم کنید.

دانلود کتاب گیاهان دارویی

	زبان: فارسی		نویسنده: نا مشخص
	نوع فایل: PDF
	تعداد صفحات: 36		ناشر: آی آر پی دی اف
	حجم کتاب: 452 کیلوبایت

توضیحات گیاهان دارویی

ما را در فیسبوک حمایت کنید.

گل حسرت؛ گیاهی بر علیه نقرس

گل حسرت، ضدالتهاب، ضد روماتیسم، ضدتومور، تقویت کننده‌ی قوای جنسی، ضدنفخ، معرق، ادرارآور، تهوع آور، مسهل، آرام بخش، سمی و ضد تقسیم سلولی است.

---

گل حسرت که با نام‌های سورنجان، خولنجان و سنبله‌ی پاییز نیز خوانده می‌شود، گیاهی است علفی، چند ساله و پیازدار.

پیاز آن نسبتاً بزرگ، گوشتدار و یکپارچه می‌باشد که پوست‌های نازک و قهوه‌ای رنگ آن را پوشانده است. این پیاز ریشه‌های افشان دارد.

برگ‌های گیاه، دراز، باریک نوک تیز و به رنگ سبز تیره است.

گل‌ها صورتی رنگ و دارای شش گلبرگ هستند.

میوه‌ی گیاه به صورت پوشینه است و تعداد زیادی دانه‌ی کوچک دارد.

قسمت مورد استفاده‌ی این گیاه پیاز آن می‌باشد.

گل حسرت در مناطق مختلف دنیا از اروپا تا آسیای صغیر می‌روید. این گونه از گیاه در ایران نمی‌روید، اما گونه‌های دیگری از آن در نواحی مختلف ایران وجود دارد.

گل حسرت از قدیم به عنوان داروی مؤثر ضد نقرس مصرف می‌شده و در حال حاضر نیز می‌شود. در قدیم بیشتر از تنتور آن استفاده می‌کردند و امروز داروهای صنعتی آن به بازار عرضه می‌شوند.

تاریخچه

گل حسرت و عصاره‌ی آن قرن‌ها برای درمان نقرس، روماتیسم، تورم، تورم پروستات، سوزاک و عصاره گیاه به منظور مداوای سرطان استفاده می‌شده است.

امروز گل حسرت، به عنوان منبع اولیه کلشی‌سین به طور درمانی برای بیماری نقرس و به طور تحقیقاتی در مطالعات کروموزومی سلول‌ها مصرف می‌شود.

گل حسرت علاوه بر درمان نقرس که مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکاست برای موارد زیر نیز کاربرد دارد: درمان ضعف عصبی به دلیل پیشرفت ام‌اس، تب مدیترانه‌ای، سیروز کبدی، سیروز صفراوی اولیه، پسوریازیس و تعدادی از بیماری‌های پوستی.

ترکیبات مهم

مهم‌ترین ماده‌ی موجود در گیاه گل حسرت، کلشی‌سین است که بیشتر در پیاز آن (حدود 6/0 درصد) وجود دارد. این ماده در دانه‌ها نیز حدود 1/0 درصد و گاه بیشتر موجود است.

چون این گیاه سمیت شدیدی دارد، باید فرآورده‌های صنعتی آن (قرص‌های کوچک 1 میلی گرمی) را طبق دستور پزشک مصرف کرد

همچنین، ترکیباتی مشابه کلشی‌سین یا مشتقات آن، ماند کلشامین و کلشی‌سرین، در گیاه گزارش شده است. کلشی‌سین با گرم شدن و حتی جوشیدن از بین نمی‌رود و برعکس آلکالوئیدهای دیگر به خوبی در آب حل می‌شود.

دارو شناختی و اثرات مهم

کلشی‌سین باعث تقسیم سلول‌های عادی می‌شود. مکانیسم عمل آن تقسیم سلولی در مرحله‌ی میتوز است. این جسم میتوز را در متافاز متوقف می‌کند، به همین دلیل به عنوان عامل ضد سرطان مفید می‌باشد.

کلشی‌سین اثرات آنتی نئوپلاستی را در تحقیقات درون و برون سلولی به خوبی نشان داده است، ولی به علت سمیت در مصرف آن دارای محدودیت می‌باشد.

آزمایش‌های مختلف نشان داده است که کلشی‌سین به خوبی می‌تواند از هپاتیت و سیروز کبدی جلوگیری کند. این ماده تورم را کاهش می‌دهد و با تخریب کلاژن از سنتز کلاژن جلوگیری می‌کند.

سمیت و عوارض جانبی

تمام قمست های گیاه سمی است و شدت سمیت قسمت‌های مختلف به میزان کلشی‌سین آن‌ها بستگی دارد. معمولی‌ترین عارضه‌ی این گیاه ناراحتی‌های معده‌ای است که بلافاصله پس از خوردن آن ایجاد می‌شود. پس از جذب این گیاه احساس تشنگی و سوزش در دهان و گلو، سپس حالت تهوع و استفراغ ایجاد شده و به دنبال آن دردهای شکمی و اسهال شروع می‌شود. در این حالت، کمبود آب بدن ممکن است ایجاد شوک کند.

برای کلشی‌سین پادزهر خاصی وجود ندارد. استفراغ و تخلیه معده کمک بزرگی به جلوگیری از شوک می‌کند.

انتشار مواد تبخیر شونده در هنگام ورقه کردن صنعتی پیاز تازه‌ی گل حسرت در کارگران باعث التهاب بینی و گلو می‌شود و حتی ممکن است نگه داشتن آن در دست موجب بی حسی آن شود.

استفاده‌ی دارویی طولانی مدت از کلشی‌سین می‌تواند باعث آگرانالوسیتوز، آنمی آپلاستیک و التهاب اعصاب محیطی شود. کم‌ترین میزان مصرف گیاه که منجر به مرگ شده 186 گرم به مدت چهار روز بوده است. در هر صورت مصرف خوراکی 7 میلی گرم کلشی‌سین خالص ممکن است باعث مرگ شود.

طریقه و میزان مصرف

چون این گیاه سمیت شدیدی دارد، باید فرآورده‌های صنعتی آن (قرص‌های کوچک 1 میلی گرمی) را طبق دستور پزشک مصرف کرد.

گل حسرت از قدیم به عنوان داروی مؤثر ضد نقرس مصرف می‌شده و در حال حاضر

نیز می‌شود. در قدیم بیشتر از تنتور آن استفاده می‌کردند و امروز داروهای صنعتی

آن به بازار عرضه می‌شوند

موارد منع مصرف

مصرف این گیاه برای زنان باردار، بیماران قلبی، افراد دارای مشکلات روده‌ای – معده‌ای و افراد ضعیف ممنوع است. همچنین از مصرف کلشی‌سین بیش از سه روز پیاپی جداً باید خودداری کرد.

مهم‌ترین اثرات گزارش شده

ضدالتهاب، ضد روماتیسم، ضدتومور، تقویت کننده‌ی قوای جنسی، ضدنفخ، معرق، ادرارآور، تهوع آور، مسهل، آرام بخش، سمی و ضد تقسیم سلولی.

نکات قابل توجه

1- تمام گونه‌های گل حسرت، سمی و حاوی کلشی‌سین هستند. برای تهیه‌ی داروهای مربوطه از گونه‌های مختلف به خصوص آتومنال (Autumnale)، اسپسیوزوم (Speciosum) و وروم (Vernum) استفاده می‌شود.

2- گونه‌های مهم موجود در ایران اسپسیوزوم C.speciosum و لوتئوم C.luteum هستند که طبق کتاب دکتر زرگری گونه‌ی اول در مناطق شمالی و گونه‌ی دوم در نواحی جنوبی ایرانی می‌روید.

3- دانه‌های گیاه حاوی آلکالوئیدهای سمی است و با توجه به این که میزان کلشی‌سین در پیازها متغیر بوده و در طول زمان ثابت نیست، لذا در سال‌های اخیر از دانه‌ی آن (که سمیت زیادی دارد) به عنوان منبع کلشی‌سین استفاده می‌شود.

4- با توجه به این که میزان آلکالوئیدهای سمی گیاه در زمان‌های مختلف و همچنین پس از برداشت متغیر می‌باشد و ممکن است مصرف کمی از آن باعث مرگ شود، لذا مصرف خوراکی گیاه یا پیاز آن اکیداً ممنوع است و باید از داروهای استاندارد تهیه شده که میزان معینی کلشی‌سین دارد، طبق نظر پزشک استفاده کرد.

آزمایش‌های مختلف نشان داده است که کلشی‌سین به خوبی می‌تواند از هپاتیت

و سیروز کبدی جلوگیری کند

5- مهم‌ترین داروی صنعتی که از گیاه گل حسرت تهیه شده دراژه های کوچک سولفات کلشی‌سین است که حاوی 1 میلی گرم ماده‌ی مؤثر می‌باشد. این دارو به علت سمیت باید زیر نظر پزشک مصرف شود.

6- طبق کتاب مهندس مظفریان، وجود 15 گونه گل حسرت در ایران گزارش شده است که دو گونه از جمله کولشیکوم واریانس و کولشیکوم وندل بوی اختصاصی ایران هستند.