باورهای نادرست در بارداری

بارداری یکی از دوره‌های ویژه زندگی است که چالش‌های خاصی را برای فرد ایجاد می‌کند. شما به عنوان مادر در این دوره تمام تلاش خود را می‌کنید تا فرزندی سالم به دنیا آورید، اما چگونه می‌توانید بگویید که بهترین انتخاب کدام است؟ مراجعه به پزشک می‌تواند روش خوبی باشد، ولی درباره چیزهایی که از مردم می‌شنوید چه واکنشی نشان می‌دهید؟ شما نمی‌توانید پشت سر هم با پزشکتان تماس بگیرید و هر چیزی را مجددا با او هماهنگ کنید.

اگر تا به حال باردار شده باشید، حتما با توصیه‌های مختلف اطرافیان در زمینه کارهایی که باید یا نباید انجام دهید، مواجه شده‌اید. شاید بعضی از این توصیه‌ها به نظر شما عجیب و غریب بوده‌اند و دلیل انجام آنها را نمی‌دانستید اما از ترس این که مبادا خطری جنین شما را تهدید کند، این کارها را انجام داده‌اید. در این بخش بعضی از این موارد را با هم مرور می‌کنیم و در مورد درستی یا نادرستی هر یک از آنها صحبت می‌کنیم.

هرچه تهوع صبحگاهی بدتر باشد، احتمال دختر بودن نوزاد بیشتر است؟

بیشتر متخصصان این مطلب را رد می‌کنند. هر چند مطالعات مختلف بیان کرده‌اند که از بین مادرانی که تهوع صبحگاهی‌ در آنها آنقدر شدید بوده که مجبور شده اند به خاطر آن بستری شوند، بیش از نصف آنها، دختر به دنیا آورده‌اند.

هیچ کس دقیقا نمی‌داند که چرا تهوع صبحگاهی رخ می‌دهد، اما مدت‌هاست که تصور می‌شود افزایش هورمون‌هایی چون پروژسترون، استروژن و هورمون جفت (HCG) باعث آن می شود. البته علل دیگری چون کمبود روی، کاهش قند خون ، عوامل ژنتیکی و روانی نیز به عنوان عوامل موثر بر تهوع صبحگاهی زنان باردار مطرح شده‌اند.

در یک مطالعه دیده شده است در خانم‌هایی که جنین دختر دارند، سطح هورمون جفت بالاتر از آنهایی است که جنین پسر دارند.

اگر این مطلب درست باشد، می‌تواند توضیحی برای این تصور باشد.

بالا بردن دست‌ها باعث پیچ خوردن بند‌‌ناف می‌شود؟

بعضی‌ها تصور می‌کنند اگر هنگام بارداری دست‌های خود را بالای سر ببرند (مثلا برای آویزان کردن رخت‌ها روی بند)،‌ بند ناف به دور گردن جنین پیچ می‌خورد. در 25 درصد موارد، بند ناف به دور گردن جنین ‌پیچ می خورد. فعالیت نوزاد در رحم مادر و احتمالا کمی بدشانسی، موجب پیچیده شدن بند ناف به دور گردن جنین می‌شود نه فعالیت‌های مادر.

عامل خطر دیگر، طولانی بودن بند ناف است، ولی آن هم با فعالیت مادر ارتباطی ندارد و قابل پیشگیری نیست و تقریبا همه این نوزادان به طور طبیعی رشد می‌کنند و با موفقیت به دنیا می‌آیند.

از خوابیدن به پشت خودداری کنید و همیشه به سمت چپ بخوابید؟

در طی مراحل پایانی بارداری، رحم و جنین آنقدر بزرگ می‌شوند که روی بزرگ سیاهرگ زیرین که از رگ‌های بزرگی است که خون را به قلب بازمی‌گرداند، فشار می آورند و باعث کاهش جریان خون قسمت تحتانی بدن به سمت قلب می شوند. در این مرحله بارداری و در شرایطی مانند زایمان طولانی، فشار خون بالا ، نارسایی کلیه یا اختلال در تکامل جنین ، خوابیدن به پهلوی چپ می‌تواند مفید باشد، اما در یک زن سالم که در وسط یک بارداری طبیعی قرار دارد (تقریبا تا ماه ششم بارداری)، بهترین وضعیت حالتی است که راحت‌ترین احساس را در آن داشته باشد.

برای حفاظت از جنین ورزش نکنید؟

هیچ توصیه‌ای برای اجتناب از ورزش در طی بارداری نشده است. جنین شما طوری در رحم حفاظت می‌شود که ورزش‌های متعادل و آرام در طول بارداری بلامانع هستند، اما چون افزایش دمای بدن می‌تواند برای جنین در حال تکامل خطرناک باشد، نباید در هوای گرم به ورزش بپردازید یا ورزش شدید کنید.

اگر در بارداری دچار عوارضی چون خونریزی، زایمان زودرس یا سایر مشکلات گشتید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که ورزش‌ را کنار بگذارید.

در بارداری نمی‌توانید عکس رادیوگرافی بیندازید؟

هر چند که باید از دریافت اشعه غیرضروری در طول بارداری خودداری ‌شود، ولی اگر طبق نظر پزشک، دلیل موجهی برای گرفتن عکس از شما‌ وجود داشته باشد، مانعی ندارد، زیرا اشعه‌ای که به جنین می‌رسد، بسیار اندک است. در حقیقت طبق نظر برخی متخصصان، این مقدار اشعه معادل اشعه‌ای است که با چند بار پرواز با هواپیما (از طریق خورشید و سایر ستارگان)‌ دریافت می‌کنید. همچنین ثابت نشده است که فر مایکروویو یا کامپیوتر، خانم‌های باردار یا جنین آنها را در معرض اشعه قرار می‌دهند.

در دوران بارداری از وان استفاده نکنید؟

هیچ خطر شناخته‌‌شده‌ای در ارتباط با استفاده از وان برای حمام گرفتن در حاملگی وجود ندارد. ولی آب وان نباید خیلی داغ باشد، زیرا افزایش دمای بدن به بیش از 38 درجه سانتی‌گراد می‌تواند مشکلاتی را برای مادر و جنین ایجاد کند.

در بعضی مواقع نیز باید از استفاده از وان دوری کنید، مثل موقعی که کیسه آب شما پاره شده است یا وقتی که خونریزی دارید.

غذاهای تند و پرفلفل باعث زایمان زودرس می شوند؟

شواهد علمی نشان می‌دهد که زایمان توسط پیام‌های بیولوژیک تحریک می‌شود که بعضی از آنها شناخته شده‌اند و بعضی دیگر هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارند.

تا وقتی شما یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید، هیچ علتی وجود ندارد که آنچه می‌خورید باعث تسریع زایمان شود.

بیشتر باورهای گفته شده در بالا، جزئی از فرهنگ ما شده‌اند و نسل به نسل منتقل می‌شوند. در هر صورت اگر چیزی را شنیدید که به بارداری شما مربوط می‌شود، حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید، به خصوص اگر مخالف توصیه ی پزشک شما باشد.

منبع: intelihealth

دکتر امیر شیروانی

حفظ قدرت باروری

شاید درباره علل ناباروری و راه‌های درمان‌های آن مطالب زیادی خوانده یا شنیده باشید و شاید شما هم توانسته باشید با کمک همین روش‌ها و توصیه‌ها صاحب فرزند شوید، ولی نکته‌ای که خیلی از زوج‌ها اطلاعات زیادی درباره‌اش ندارند، این است که "چگونه باید این قدرت باروری را حفظ کرد؟"

این نوشته قرار است توصیه‌هایی در همین زمینه ارایه کند.

1- کنترل وزن

یکی از راه‌های حفظ باروری، کنترل و حفظ وزن ایده‌آل است. اگر دچار اضافه وزن و یا مبتلا به چاقی هستید، یا اگر وزن شما زیر وزن طبیعی است، بدانید که در بارداری دچار مشکل خواهید شد. یکی از عوامل بسیار مهم و اساسی در حفظ توان باروری، داشتن وزن ایده‌آل است، یعنی نه چاق و نه لاغر. پس اگر هنوز بچه‌دار نشده‌اید، اما قصد دارید در آینده بچه‌دار شوید و هم‌اکنون دارای وزن طبیعی هستید، آن را حفظ کنید و اگر چاق یا بیش از حد لاغرید، برای رسیدن به تناسب اندام زودتر اقدام کنید.

افزایش مقدار چربی‌های بدن (در چاقی) طوری که 10 تا 15 درصد بالاتر از حد طبیعی باشد، در هورمون‌های موثر در بارداری از جمله استروژن تغییراتی ایجاد کرده و با تاثیر بر روی قاعدگی، بر باروری اثر می‌گذارد.

لاغری بیش از اندازه هم به همین نسبت سبب کاهش توان باروری می‌شود.

2- چکاپ‌های منظم توسط پزشک

اگر از سلامت عمومی بدن خود اطمینان دارید، باز هم لازم است به‌طور منظم و در فواصل مشخص برای چکاپ به پزشک مراجعه کنید. بررسی سیستم قلبی‌عروقی، کنترل منظم فشار خون و بررسی‌های خونی از نظر کنترل قند خون، چربی، هورمون‌های تیروییدی و کم‌خونی و از همه مهم‌تر بررسی عملکرد دستگاه تناسلی از نظر وجود عفونت‌های احتمالی، شما را نسبت به سلامت بدن خود آگاه‌تر کرده و در صورت وجود مشکل یا بیماری سبب می‌شود که زودتر به دنبال اقدامات درمانی باشید. خوب است بدانید که بیماری‌هایی مثل دیابت، بیماری‌های مربوط به تیروئید و آرتریت روماتوئید با باروری تداخل ایجاد می‌کنند. انجام آزمون‌های دوره‌ای بررسی وضعیت دهانه رحم که به نام پاپ اسمیر معروف است، شما را از این موضوع آگاه می‌کند که دچار ناراحتی‌های مربوط به دهانه رحم و رشد سلول‌های غیرطبیعی نشده‌اید. با انجام این آزمون‌ها، حتی عفونت‌های احتمالی و بیماری‌های قابل انتقال جنسی و انواع کیست‌های تخمدان نیز مشخص می‌شوند.

3- مراقبت‌های شغلی

یکی از عوامل مهم و اثرگذار روی قدرت باروری، شغلی است که شما اکنون مشغول به انجام آن هستید. اگر می‌خواهید قدرت باروری شما حفظ شده و طبق برنامه زندگی خود و در زمانی که تصمیم دارید بچه‌دار شوید و با مشکلی روبه‌رو نشوید، بهتر است به محیط و عوامل محیطی موجود در محل کار خود دقت داشته باشید. اگر در مکان‌های پر خطر کار می‌کنید، مثلا اگر با اشعه سر و کار دارید و یا مواد آلاینده و شیمیایی در محل کار شما زیاد است، باید هر از چند گاهی مورد ارزیابی قرار بگیرید تا مبادا دچار مشکل شده باشید.

اگر در حین کار دچار استرس زیادی می‌شوید و یا با مراجعین زیادی سر و کار دارید که این سبب بروز نگرانی و استرس در شما می‌شود، بدانید که کار کردن در چنین شرایطی می‌تواند روی قدرت باروری شما تاثیر بگذارد، بنابراین برای حفظ توان باروری خود سعی کنید شیوه‌های مقابله با استرس را آموخته و تمرین کنید تا بهتر بتوانید خود را آرام نگه دارید.

4- ترک سیگار

اگر می‌خواهید قدرت باروری در شما همچنان پایدار بماند، از سیگار کشیدن و مصرف الکل پرهیز کنید. سیگار کشیدن خطر نابارور شدن را در زنان چند برابر افزایش می‌دهد و حتی مصرف مقدار کمی الکل می‌تواند روی باروری شما آثار مخربی داشته باشد.

5- مراقبت‌های دارویی

بسیاری از داروها از جمله آمفتامین‌ها و مواد مخدر با کاهش میل جنسی و نارسایی در مرحله ارگاسم روابط جنسی و اشکال در نعوظ و تغییرات هورمونی با باروری تداخل دارند.

به گفته محققان دانشگاه میرلند، استروئیدهای آنابولیک برای شکل‌گیری توده‌های عضلانی که توسط برخی ورزشکاران استفاده می‌شوند، می‌توانند به طور قابل توجهی میزان باروری را کاهش دهند.

همچنین بسیاری از داروهای بدون نسخه می‌توانند سبب کاهش توان باروری شوند؛ مثلا داروهایی مثل مسدودکننده‌های کانال کلسیم که برای کنترل فشار خون استفاده می‌شوند، با فرآیند طبیعی باروری مداخله ایجاد می‌کنند.

بسیاری داروهای دیگر از جمله داروهایی که برای تسکین زخم معده استفاده می‌شوند، باید تحت نظر پزشک مصرف شوند، زیرا این داروها می‌توانند سبب افزایش ترشح هورمون‌هایی مانند پرولاکتین شوند که موجب کاهش میزان هورمون تستوسترون و اسپرم می گردند.

داروهای ضد افسردگی و روان درمان‌ها نیز می‌توانند سبب کاهش تعداد اسپرم‌ها شوند.

سمیه مقصودعلی

بهترین سن بارداری

امروزه با افزایش سن ازدواج، سن بارداری هم بالا رفته است. ولی متخصصان زنان و زایمان معتقدند بارداری در سنین مختلف تفاوت دارد.

بارداری در هر سنی، مزایا و معایبی دارد که با برخی از این معایب و مزایا آشنا می‌شویم.

بارداری در 20 سالگی

گفته می شود فاصله 20 تا 30 سالگی، بهترین دهه برای بارداری و بچه‌دار شدن است. به گفته محققان، قدرت باروری زنان در 24 سالگی در اوج است. همه دختران هنگام تولد، حدود یک میلیون تخمک دارند و در سال‌های باروری تعداد تخمک‌ها حدود 300 عدد است. با افزایش سن، سن تخمدان‌ها هم افزایش می‌یابد و تخمک‌ها نیز کیفیت ابتدایی را نخواهند داشت.

خطر سقط جنین در زنان 20 تا 24 ساله، فقط 10 درصد است، در حالی که بین سنین 35 تا 39 سالگی، به 18 افزایش پیدا می‌کند. احتمال سقط جنین در زنان 40 ساله، 34 درصد است.

در 20 سالگی خانم ها کمتر دچار مشکلات زنانگی نظیر فیبروم و اندومتریوز شوند، در حالی که با افزایش سن خطر این بیماری‌ها افزایش می‌یابد.

در هر سیکل قاعدگی و تخمک‌گذاری، شانس باروری 25 درصد است و بررسی‌ها نشان می‌دهد، شانس بارداری در اوایل 20 سالگی 98 درصد و در اواخر 20 سالگی 84 درصد است و فقط 7 درصد از زنان 20 ساله، نابارور خواهند بود، در حالی که حدود دو‌ سوم زنان بالای 40 سال، دچار ناباروری می‌شوند.

6 درصد از زنان 20 ساله با وجود درمان ناباروری، هرگز بچه‌دار نمی‌شوند، در حالی که شانس اینکه زنان 40 ساله هرگز بچه‌دار نشوند، 64 درصد است.

احتمال سقط جنین در زنان 40 ساله، سه برابر زنان 20 ساله است و شانس داشتن فرزند مبتلا به سندرم داون (منگولیسم) در 20 سالگی، یک در هر 1295 تولد است، اما این تعداد در زنان 30 ساله، به یک در هر 759 تولد می‌رسد.

20 تا 30 سالگی بهترین دوره سنی برای بچه‌دار شدن زنان است.

بارداری در 30 سالگی

35 سالگی سنی است برای تسویه‌حساب کردن با زنانی که قصد بچه‌دار شدن دارند. در اوایل 30 سالگی، شانس بارداری بسیار کمتر از 20 سالگی است و خطر سقط و تولد فرزند مبتلا به سندرم داون بسیار بیشتر است، اما در 35 سالگی احتمال ناباروری بیشتر است و خطر بروز ناهنجاری‌های ژنتیکی هم نگران‌کننده‌ است؛ بنابراین بسیاری از پزشکان انجام‌ آزمون‌هایی مثل آمنیوسنتز، بررسی ویلوس کوریونی و سایر آزمون‌های غربالگری جنینی را توصیه می‌کنند.

احتمال سقط و عوارض مرتبط با بارداری نیز با افزایش سن بیشتر می‌شود. یک زن 35 ساله بیشتر از یک زن جوان دچار بارداری خارج رحمی می‌شود و همچنین احتمال سزارین برای زنان بالای 35 سال بیشتر است.

محققان معتقدند زنان 35 ساله به بالا نیاز به مراقبت‌های دوران بارداری بیشتری دارند، مخصوصا اگر بیش از یک فرزند بخواهند.

در فاصله بین 29 تا 35 سالگی میزان باروری کاهش پیدا می‌کند. در 30 سالگی شانس بارداری در هر تخمک‌گذاری 15 درصد است. به گفته محققان موسسه ناباروری سنت‌لوییس، شانس بارداری یک سال پس از تصمیم به بارداری در حدود 75 درصد است، اما در صورت تاخیر در بارداری این شانس به 65 درصد کاهش پیدا می‌کند. شانس سقط نیز از 12 درصد در 30 تا 34 سالگی، به 18 درصد در 35 تا 39 سالگی افزایش پیدا می‌کند.

زنانی که در 35 سالگی صاحب اولین فرزند خود می‌شوند 40 درصد احتمال سزارین دارند و خطر تولد فرزند مبتلا به سندرم داون در 30 سالگی یک در 759 تولد است که این آمار در سن 35 سالگی به یک در هر 302 تولد می‌رسد.

احتمال دوقلوزایی در زنان 35 تا 39 ساله نیز بسیار بیشتر می‌شود.

بارداری در 40 سالگی

هر چه بارداری بیشتر به تاخیر بیفتد و سن خانم بالاتر برود، احتمال وقوع آن کمتر می‌شود. بارداری در 40 سالگی، یعنی بچه‌دار شدن 15 سال پیش از یائسگی و باز هم یعنی کاهش تعداد تخمک‌ها که این با افزایش مشکلات کروموزومی همراه است که خطر سقط و نقایص جنینی از پیامدهای آن است. بین تخمک‌های تولید شده در اوایل 40 سالگی تا اواسط و حتی اواخر آن تفاوت آشکاری وجود دارد. به نوشته نشریه باروری و ناباروری، باردار شدن در 41 سالگی بهتر از بارداری در 43 سالگی است.

زنان 40 ساله‌ای که به دلیل ناباروری تحت درمان هستند، 25 درصد شانس بارداری دارند، در حالی که زنان 43 ساله 10 درصد احتمال دارد بچه‌دار شوند.

بعد از 40 سالگی احتمال درمان ناباروری با تخمک‌های خود زن بسیار کم می‌شود و نیاز به درمان‌های کمکی و استفاده از تخمک‌های اهدایی بیشتر می گردد.

عوارض بارداری از دیگر نگرانی‌های مادران 40 ساله است. اگر قصد دارید در 40 سالگی باردار شوید، ممکن است در معرض خطر فشار خون بالا و دیابت بارداری قرار بگیرید. مشکلات مربوط به جفت و عوارض زایمان نیز در کمین شما است.

احتمال زایمان زودرس و نوزاد نارس در زنان 40 ساله بیشتر است. میزان مرده‌زایی در زنان 40 ساله نیز بیشتر خواهد بود.

ترجمه: مژگان ‌کریمی