مادهای است آشنا در پارتی‌های شبانه جوانان که به سرعت نشئه میکند، ارزان است، اعتماد به نفس و حس خوشبختی می‌آورد، اما این همه پایانی غم‌انگیز دارد. نشئه ناشی از مصرف شیشه به‌زودی تبدیل به مرگی آرام و زجرآور میشود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از دویچه وله ، چه کسی آرزو نکرده که ناگهان حس وصف‌ناپذیری داشته باشد، قهرمان داستان‌ها شود و عاری از احساس شرم و خودکم‌بینی راه برود؟ چه کسی آرزو نکرده که ۳۰ ساعت را بگذراند بی‌آنکه احساس خستگی و گرسنگی کند؟
این همه را کریستال یا شیشه یا “هیدروکلراید مت‌آمفتامین ” به ارمغان می‌آورد، مادهای نشئه‌آور و ارزان که راحت تهیه میشود و اثراتش هم مدت‌ها باقی میماند.
قرص‌های ضد سرماخوردگی که معمولا می‌توان آنها را بدون نسخه هم در داروخانه‌ها تهیه کرد حاوی مادهای به نام سودوافدرین (Pseudoephedrin) هستند. در مراکز تولید مواد مخدر، سودوافدرین را با مادهای قابل اشتعال ترکیب کرده و بعضی نیز به این ترکیب پودر شیشه را می‌افزایند که باعث میشود خواص تحریک‌کننده ماده نهایی افزایش یابد.
شیشه را می‌توان در آشپزخانه منزل هم تهیه کرد. در این صورت پودر کریستالی مورد نظر را از ترکیب موادی مانند قرص ضد سرماخوردگی، آب و برخی مواد شیمیایی مانند مایع لوله‌بازکن، اسید باتری و مرگ موش به دست می‌آورند.
ماده نهایی میتواند سفید، زرد، نارنجی یا صورتی باشد. رنگ ماده نهایی به مواد به‌کار رفته در تهیه آن بستگی دارد. شیشه را کرانک، یابا، آیس، شابو، مت، پودر یا تینا هم می‌نامند.
اثرات شیشه
شیشه را می‌توان به صورت قرص بلعید یا در آب حل کرد و آشامید. آن را می‌توان استنشاق یا تزریق کرد. با مصرف شیشه ترشح هورمون‌های آدرنالین، نورآدرنالین و دوپامین در مغز افزایش یافته و به شخص احساس سرخوشی دست میدهد. اعتماد به نفس آنها بالا رفته، درد کاهش یافته و حس گرسنگی و تشنگی نیز کم میشود.
مصرف شیشه نه تنها باعث احساس سرخوشی میشود بلکه حلق و سپس همه بدن را نیز گرم میکند.
مرگ تدریجی
اما سرخوشی ابتدایی که تمام میشود اثرات دیگری در بدن فرد دیده میشود که این بار ماندگار و مرگ‌آورند.
اختلال در خواب، تندخویی و عصبانیت، پارانویا (سوء ظن بیمارگونه)، ترس، اضطراب، رفتار خصمانه و تحریک‌‌پذیری، حملات پانیک یا وحشت‌زدگی، خونریزی مغزی، از دست رفتن هوشیاری و عوارض قلبی مانند حمله قلبی و نارسایی قلب برخی از پیامدهایی است که استعمال شیشه میتواند به دنبال داشته باشد.
کریستال که به آن مت (Meth) نیز گفته میشود به لحا‌ظ شیمیایی به انواع دیگر مواد مخدر شبیه است. اما آثار تخدیری این ماده شدید است و فرد را سریعا به خود وابسته می‌سازد. در کنار سرخوشی‌های گذرا، بدن، روح و روان شخص تأثیر پذیرفته و آرام و بی سر و صدا نابود میشود.
از دست دادن شدید وزن و پیری زودرس، تاول‌های پوستی، بی‌نظمی در ارگان‌های داخلی بدن، فشار خون بالا، از بین رفتن تدریجی مینای دندان و فاسد شدن دندان‌ها از عوارض دیگر به حساب می‌آیند.
مصرف شیشه میتواند در ترشح ناقلان عصبی مغز که پیام‌های مغزی را انتقال می‌دهند اختلال ایجاد کند. از دست رفتن حافظه و اسکیزوفرنی (شیزوفرنی) نیز از عوارضی هستند که ممکن است پیش آمده و فرد را به بیماری تبدیل کند که دیگر به تنهایی قادر به ادامه زندگی نیست.
مت‌آمفتامین (Methamphetamin) را پیش‌تر نیز می‌شناختند. ناگایوشی ناگائی (Nagayoshi Nagai)، شیمی‌دان ژاپنی در سال ۱۸۹۳ بر روی این ماده آزمایش‌هایی انجام داد.
در آلمان نیز رژیم نازی‌ها مأموریت یافته بود که این ماده را که در سال ۱۹۳۸ با نام پرویتین (Pervitin) به بازار راه یافته بود تولید کند. در جنگ جهانی دوم نازی‌ها از ماده یادشده برای افزایش کارآیی و تمرکز و کاهش ترس در میان خلبانان و سربازان استفاده می‌کردند.
در بازی‌های ورزشی نیز از پرویتین که در آن زمان به آن “نازی ـاسپید” نیز گفته می‌شد برای افزایش کارایی ورزشکاران استفاده می‌شد تا اینکه در سال ۱۹۸۸ این ماده را از بازار جمع کردند.
آندره آغاسی، تنیس‌باز معروف در زندگی‌نامه (بیوگرافی) خود اقرار کرده که بارها از کریستال مت استفاده کرده است.
پژوهشگران علوم پزشکی در دانشگاه کالیفرنیای سانفرانسیسکو می گویند بر اساس نتایج تحقیقات جدید، از دست رفتن توده مغز در افرادی که علاوه بر مصرف مشروبات الکلی سیگار نیز می کشند، نسبت به افرادی که فقط به مشروبات الکلی معتادند، بیشتر و سریعتر رخ می دهد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، پزشکان در یک مطالعه جدید هشدار دادند که استعمال دخانیات و مصرف الکل باعث تحلیل رفتن و پیری زودرس مغز میشود.
این پزشکان تاکید کردند: سیگار و الکل بویژه وقتی با هم استفاده میشوند، مشکلات جدی را برای حافظه، توانایی مغز در تجزیه و تحلیل مسائل و نیز برای فرآیند اندیشیدن در مغز مصرف‌کنندگان ایجاد میکند.
در این بررسی آمده است مشکل پیری زودرس مغز با گذشت زمان در مصرف‌کنندگان این دو ماده مضر وخیم‌تر میشود.
همچنین از آنجائی که بسیاری از مصرف‌کنندگان مواد الکلی، سیگار هم میکشند نمی‌توان به راحتی اثرات مخرب و جداگانه سیگار بر عملکرد شناختی و ادراکی مغز را مشخص کرد.
پزشکان دانشگاه «ییل»، شرکت‌کنندگان در این مطالعه را به چهار گروه تقسیم کردند که تعدادی از آنان سیگار مصرف نمی‌کردند، گروهی دیگر به دنبال درمان استعمال الکل بودند و تعدادی دیگر هم سیگار می‌کشیدند و پس از آن توانایی ذهنی این افراد در زمینه‌های مختلف و تست‌های گوناگون ذهنی بررسی شد.
نتایج این مطالعه تایید کرد که استعمال سیگار و مواد الکلی در زوال سریع عملکرد شناختی مغز موثر است.
بر اساس نتایج این تحقیق استعمال سیگار در کنار مصرف مشروبات الکلی باعث کاهش ماده خاکستری مغز شده و موجب تضعیف شناخت فرد می شود.
بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که مصرف قلیان تاثیرات مضری بر اعضای حیاتی بدن مخصوصا ریه ها و قلب دارد. سرطان ریه، سرطان مری، بیماری انسدادی ریوی مزمن، آمفیزم، پایین بودن وزن هنگام تولد نوزاد، افزایش حملات آسم و ذاتالریه برخی از خطرات مربوط به کشیدن قلیان هستند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، میزان و عمق د م در حرکت دادن آب قلیان بسیار مهم است و قلیان با وجود اینکه کمتر مصرف می شود، اما حجم دودی که از طریق آن وارد بدن می شود، ۱۰ تا ۲۰ برابر دود ناشی از مصرف سیگار است.
سایر خطراتی که در کشیدن سیگار مشاهده نمی شود، ولی در کشیدن قلیان وجود دارد، بیماریهای عفونی مثل هپاتیت ب (در اثر استفاده مشترک از شیلنگ قلیان) و افزودن الکل یا داروهای روانگردان به تنباکوی قلیان است.
دود تنباکو حتی بعد از اینکه از آب رد میشود هنوز حاوی سطح بالایی از ترکیبات سمی مثل مونوکسیدکربن، قلزات سنگین و موادشیمیایی سرطانزا است.
تحقیقات همچنین نشان داده است که پس از ۴۵ دقیقه استفاده از دود قلیان، مونوکسید کربن، نیکوتین پلاسما و ضربان قلب به شدت بالا میرود.
همچنین محققین می گویند استفاده از قلیان در کنار سرطان ریه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان و مثانه نیز همراه است.
یک تحقیق نشان داده است که کشیدن قلیان خطر ابتلا به سل ریوی را افزایش میدهد.
مخصوصاً کودکان در مقابل تاثیرات مضر قلیان آسیبپذیر هستند. اگر در محلی باشند که در آن قلیان کشیده میشود، احتمال ایجاد عفونتهای ریوی، آسم و سندرم مرگ ناگهانی کودک در آنها افزایش مییابد.
متأسفانه به اکثر تنباکوهایی که در سال های اخیر به بازار آمده اسانسهایی اضافه می شود که این اسانس ها علاوه بر تحریک دستگاه تنفس موجب حساسیت و آلرژی می گردد، بنابراین علاوه بر بیماریهای ذکر شده، رینیت آلرژیک و سرفههای مزمن همراه با خلط را برای فرد به همراه دارد.
این تصور، تصوری کاملاً غلط است که اگر دود قلیان وارد ریه نشود و فقط از راه دهان خارج شود، آسیبی به ریهها نمی رساند، چون دود از طریق مخاط دهان و حنجره جذب بدن گشته و آثار سوء خود را می گذارد.
حتی در هوایی که دود قلیان آزاد می شود، افرادی که قلیان نمی کشند و در معرض دود قرار گرفته اند، در طولانی مدت دچار عوارض آن خواهند شد.
اگر فویل آلومینیومی که در قلیان استفاده میشود کیفیت خوبی نداشته باشد، با زغال در حال سوختن واکنش داده و مواد سرطانزایی تولید میکند که خواه ناخواه موجب سرطان میشود.
افرادی که قلیان میکشند باید از این واقعیت مطلع باشند که دود قلیان چون از آب رد میشود و مرطوب است مدت زمان بیشتری در ریهها میماند. برخی میکروبها، عمدتاً باکتریهایی که موجب سل میشوند، در لوله قلیان وجود دارند.
میزان دیاکسیدکربن که از طریق قلیان استنشاق میشود در مقایسه با سیگار بسیار بالا است و این مسئله باعث میشود که کشیدن یک قلیان برابر با ۷ تا ۱۰ سیگار باشد.
تحقیقات ثابت کرده است که مصرف قلیان میتواند میزان اسپرم را در مردان کاهش دهد.
کشیدن قلیان میتواند تحرک و طول عمر اسپرم را کاهش داده و موجب تغییرات ژنتیکی شود که بر بچه تاثیر میگذارد. از آنجا که قلیان حاوی فلزات سنگینی چون آرسنیک، کروم، سرب و کبالت است، اینها موجب کاهش تولید اسپرم میشوند.
- کشیدن قلیان و سیگار چه تاثیراتی بر زنان باردار و جنین دارد ؟
از آنجا که لوله قلیان حاوی میکروارگانیسمهای عفونی زیادی است و زنان باردار سیستم ایمنی ضعیفی دارند، احتمال گرفتن بیماری بیشتر خواهد بود.
قلیان هم مانند سیگار میتواند احتمال زایمان پیش از موعد، و حتی مرده به دنیا آمدن نوزاد و سایر مشکلات را افزایش دهد. همچنین میتواند بر رشد جنین نیز تاثیر منفی داشته باشد.
دود قلیان غلظت اکسیژن را در بدن مادر کاهش داده و نهایتاً موجب تنگی نفس جنین شده و او را به سمت مرگ می کشاند.
بیشترین تاثیر سوءمصرف سیگار بر روی جنین، در سه ماهه دوم و سوم بارداری است، زیرا در این زمان اندام های جنین به تدریج تشکیل می شوند و در صورت استعمال سیگار، رشد اندام ها مختل و جنین با عقب ماندگی مواجه می شود.
استعمال سیگار حتی پیش از بارداری هم مضر است و بر تخمک های زن تاثیر منفی دارد و قدرت باروری آن ها را کاهش دهد.
استعمال سیگار موجب می شود تا هنگام زایمان، جنین با استرس مواجه شود و با آغاز درد زایمان، ضربان قلب جنین کاهش یابد و نتواند انقباضات رحم را تحمل کند. به این ترتیب زایمان با مشکل مواجه شده و نوزاد باید به روش سزارین متولد شود.
استعمال سیگار توسط اطرافیان مادر باردار هم اثراتی سوئی بر جنین دارد و تنفس دود ناشی از سیگار اطرافیان نیز بسیار خطرناک است.
دود قلیان نیز برای جنین بسیار مضر است و به دلیل این که پیش از استعمال با بخار آب مخلوط می شود، بسیار خطرناک تر از دود سیگار است.
- مصرف سیگار و قلیان موجب پوکی استخوان می شود
مصرف سیگار و قلیان موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون های جنسی می شود که به تسریع پوکی استخوان می انجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلول های سازنده استخوان موجب پوکی استخوان می شود.
- مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد
در سیستم گوارشی و در بیمارانی که مبتلا به سوء هاضمه هستند می توان گفت مصرف دخانیات، به صورت استنشاقی یا طرق دیگر، در ایجاد زخم های گوارشی، تشدید برگشت اسید معده به مری و ایجاد سرطان های دستگاه گوارش موثر است .
همچنین در بیمارانی که دچار زخم های سیستم گوارشی هستند، مصرف دخانیات بهبود زخم را به تاخیر می اندازد و پاسخ به درمان را کند می کند.
به بیمارانی که از سوء هاضمه رنج می برند توصیه اکید می شود، حتما برای افزایش تاثیر درمان و کاهش عود بیماری، به طور جدی مصرف مواد دخانی را ترک کنند.
اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد در گزارشی گفته است که در سراسر جهان، نهادهای دولتی می‌کوشند با افزایش روزافزون در نوع و میزان مصرف مواد مخدر موسوم به “نشئه آورهای قانونی” مقابله کنند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از بی بی سی، در حالیکه مصرف مواد مخدر “سنتی” مانند هروئین و کوکائین در سطح جهان کمابیش ثابت باقی مانده، گسترش دسترسی به اینترنت و رواج خرید اینترنتی باعث شده است که استفاده از مواد روان گردان مصنوعی به سرعت افزایش یابد.
اگرچه این مواد در اکثر کشورهای جهان قانونی است اما مصرف آنها میتواند عواقب مرگباری داشته باشد.
گزارش سازمان ملل می‌افزاید که “نشئه آورهای قانونی” آزادانه در معرض فروش قرار می‌گیرد و از جمله، می‌توان آن را از طریق اینترنت خریداری کرد.
با اینهمه، برخی از این مواد به مراتب خطرناک‌تر از مواد مخدر سنتی است.
نام‌هایی که بر این مواد گذاشته میشود، مانند “ادویه” “پودر حمام” و “میو میو” باعث میشود تا جوانان خطرات استفاده از آنها را دست کم بگیرند و تصور کنند که سرگرمی نسبتا امنی را یافته‌اند.
مشکل دیگری که در این زمینه وجود دارد، روند سریع و نگران‌کننده ساخت و عرضه انواع جدیدی از اینگونه مواد است.
در همانحال، این واقعیت که قوانین لازم برای نظارت و جلوگیری از مصرف این مواد با سرعت لازم به تصویب نمی‌رسد، زمینه مساعدی را برای سوء استفاده سوداگران فراهم آورده است.
اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد به خصوص تاکید دارد که بخش عمده‌ای از این مواد در کشورهای آسیایی تولید شده و از طریق عرضه اینترنتی، در کشورهای مختلف به فروش می‌رسد.
آمریکا بزرگترین بازار مصرفی این مواد در جهان است و به نظر می‌رسد که جوانان آمریکایی تا دو برابر بیش از جوانان در کشورهای اتحادیه اروپا خریدار آنها هستند.
در میان کشورهای اروپایی هم این مواد در بریتانیا مصرف‌کنندگان بیشتری دارد و حدود هفتصد هزار جوان بریتانیایی بین سنین پانزده تا بیست و چهار سال دست کم یکبار مصرف کننده “نشئه آورهای قانونی” بوده‌اند.
اوایل سال جاری، مرکز اروپایی نظارت بر مواد مخدر و اعتیاد گزارش کرد که در سال گذشته میلادی، هفتاد و سه نوع ماده جدید را شناسایی کرده است در حالیکه این رقم برای سال ٢٠١١ از ۴٩ ماده بیشتر نبود