تاریخ مصرف فلفل به 7 هزار سال پیش از میلاد مسیح برمی گردد، زمانی که سرخ پوستان آمریکایی ساکن پرو و مکزیک به عنوان ادویه از آن استفاده می کردند.
تا اینکه طی قرون 15 و 16 میلادی، کاشفان آمریکا این سبزی خوش نقش و نگار را به اروپا و از آن جا به آسیا و آفریقا آوردند و این گونه فلفل دلمه ای وارد برنامه غذایی ما شد.
امروزه بسیاری از خانواده های ایرانی از این سبزی در تهیه پیتزا ، مایه ماکارونی و سالاد استفاده می کنند.
فلفل برای لاغر شدن
فلفل دلمه ای یکی از کم کالری ترین سبزی ها و یکی از بهترین مواد غذایی برای لاغر شدن است. هر 100 گرم آن، تنها 15 کالری انرژی دارد. این سبزی فیبر زیادی دارد و در هر 100 گرم آن، 2 گرم فیبر یافت می شود. بنابراین در کنار سایر سبزی ها می توان از فلفل دلمهای در رژیم های لاغری استفاده کرد.
دشمن سرطان
شاید باورتان نشود اگر بگوییم از این سبزی می توان در پیشگیری از بروز انواع سرطان استفاده کرد.
تحقیقات نشان داده که ویتامین C و بتاکاروتن فراوان این سبزی (البته اگر تازه میل شود) میتواند از بروز بسیاری سرطان ها جلوگیری کند، زیرا این دو ماده مغذی جزو آنتی اکسیدانهای قوی هستند.
جالب است بدانید که هر قدر این فلفلها رنگی تر (زرد و قرمز) باشند، بتاکاروتن بیشتری دارند.
داروی سرماخوردگی
فلفل به علت داشتن مقایر زیادی ویتامین C ، یکی از داروهای خوب سرماخوردگی است، طوری که مصرف منظم آن در برنامه غذایی، هم شدت و هم طول مدت سرماخوردگی را کاهش می دهد.
خوردن 50 گرم فلفل دلمهای (یک سوم از یک فلفل متوسط) می تواند تمام نیاز یک فرد بزرگسال به ویتامین C را برطرف کند. البته باید بگویم که ویتامین C در اثر حرارت فورا از بین می رود، بنابراین تا جایی که ممکن است فلفل را به صورت تازه و خام میل کنید.
سیگاری ها از خوردن فلفل بی نصیب نمانند
متخصصان ریه طی سال ها تحقیق متوجه شدند که احتمال ابتلا به سرطان ریه در سیگاری ها بیشتر است و مصرف منظم ویتامین A می تواند سهم زیادی در پیشگیری از این سرطان کشنده و دردناک داشته باشد. پس اگر موفق به ترک سیگار نشدهاید، فلفل را از یاد نبرید.
دوست چشم
چشمها بیش از سایر بافتهای بدن از فلفل دلمهای (مخصوصا نوع قرمزش) سود می برند.
علت این موضوع را می دانید؟
زیرا همان ماده ی موجود در هویج که به تقویت چشم ها کمک می کند، به مقدار زیادی در فلفل دلمه ای قرمز نیز وجود دارد. این ماده "بتاکاروتن" نام دارد. بتاکاروتن ، پیش ساز ویتامین A در بدن می باشد.
یادتان باشد که فلفل دلمه ای وقتی کاملاً می رسد، به رنگ قرمز و زرد در میآید و اغلب فلفلهایی که به دست من و شما می رسند، هنوز سبزند.
مصرف منظم ویتامین A تا حد زیادی از بروز شب کوری و آب مروارید نیز پیشگیری می کند.
به غیر از ویتامین A دو ماده دیگر نیز در کاهش احتمال بروز آب مروارید چشم نقش دارند که خوشبختانه هر دو به مقدار زیادی در فلفل دلمه ای یافت می شوند. این دو ماده عبارتاند از: لوتئین و گزانتین.
فلفل بخور، سکته نکن
فلفل دلمه ای حاوی اسید فولیک نیز هست. این ویتامین از گرفتگی رگ ها و بروز بیماری های قلبی به خصوص در بیماران دیابتی جلوگیری می کند.
اسید فولیک (فولات) که یکی از ویتامینهای گروه B است، باعث کاهش ماده ای به نام هموسیستئین در خون می شود. هموسیستئین در صورت افزایش بیش از حد می تواند باعث تخریب رگ های خونی و افزایش احتمال سکته قلبی شود.
فیبر موجود در این سبزی می تواند کلسترول خون را که عامل دیگری برای ابتلا به حمله قلبی و سکته است، کاهش دهد.
در خانه و آشپزخانه
فلفل مرغوب باید سفت، آبدار و کاملاً ترد باشد. به علاوه، رنگ براق و شفاف آن را هم از یاد نبرید. بهتر است فلفل را بیش از 12 روز در یخچال نگه ندارید، لذا سعی کنید هر بار تعداد کمی فلفل بخرید تا زود مصرف شود.
برای طبخ این سبزی نیز به شما پیشنهاد می کنیم، تخمهای فلفل را دور بریزید.
این سبزی را می توانید به صورت خام در سالادتان خرد کنید.
بعضی ها نیز فلفل دلمه ای را برش می زنند و مانند سبزی خوردن همراه با غذای شان می خورند. همچنین می توانید آن را بخارپز یا حتی کباب کنید.
سعی کنید بلافاصله بعد از خرد کردن فلفل دلمه ای آن را بخورید، زیرا ویتامین C وقتی در معرض هوا قرار بگیرد (با خرد کردن)، از بین می رود.
از اثرات حساسیت زای (آلرژن) فلفل غافل نشوید، حتی در مورد فلفل دلمهای. افرادی که پوستی حساس و تحریک پذیر دارند یا مرتب دچار جوش، کهیر، آکنه و اگزمای پوستی می شوند، بهتر است فلفل را از برنامه غذایی خود حذف کنند.
همچنین مصرف ففل دلمه ای، مخصوصا به صورت خام، باعث ایجاد نفخ در معده می شود. پس افراد مبتلا به ناراحتی معده ، موقع خوردن آن باید مراقب باشند.
دکتر مهرداد اخوان بهبهانی
فلفل ضددرد و ضدسرماخوردگی است، باعث هضم بهتر غذا میشود، به درمان برونشیت کمک میکند و محرک قوای جنسی است.
این ادویهی تند برای سلامتی انسان مفید است برای همین از شما دعوت میکنیم با این ادویهی تند و البته محبوب بیشتر آشنا شوید.
فلفل به هضم غذا کمک میکند. میدانید که هضم غذا از دهان شروع میشود و در این روند، بزاق نقش مهمی ایفا میکند. بزاقی که ترشح میشود برخی از ترکیبات غذاها را جدا میکند تا راحتتر جذب بدن شوند و همچنین از دندانها مراقبت میکند. بنابراین ترشح بزاق بسیار مهم است.
فلفل دارای ترکیبی به نام چاویسین است که تند بوده و میتواند ترشح بزاق را بیشتر کند. برای همین میتواند روی جریان هضم غذا تأثیر بگذارد.
زمانی که رژیم میگیرید و غذاهای بدون چربی و بدون سس را در برنامهی غذاییتان میگنجانید فلفل باعث میشود که طعم سوپ، سالاد، گوشت و ماهی و غذاهای رژیمی دیگر بهتر شود و راحتتر بتوانید رژیمتان را دنبال کنید.
طعم تند فلفل همچنین در موارد دیگر نیز کارساز است. زمانی که سن بالا میرود افراد سالمند اشتهای خود را از دست میدهند. اوایل همهی غذاها بی مزه میشوند و این افراد به مرور میل به غذا را از دست میدهند به ویژه زمانی که تنها زندگی میکنند. افزودن اندکی نمک به غذای این افراد اشتهای آنها را تحریک میکند و باعث میشود به سر میز برگردند.
با وجود اینکه فلفل در بیشتر مواقع برای بدن مفید است اما باید بدانید در برخی
موارد باید از مصرف آن پرهیز کرد. اگر از زخم معده رنج میبرید باید مصرف فلفل
را کاهش دهید زیرا فلفل باعث تحریک معده میشود
فلفل دفع مخاط و بلغمها را راحتتر میسازد و ضدعفونی کننده و مسکن موضعی محسوب میشود. برای همین برای مقابله با بیماریهای فصل سرما مثل برونشیت، لارنژیت یا سرماخوردگی موثر عمل میکند. برخی از پزشکان برای درمان گلو درد توصیه میکنند در 250 سیسی آب جوش، 20 عدد دانهی فلفل آسیاب شده و 2 حبه سیر را دم کنید و سپس به آن عسل اضافه کنید تا شیرین شود. در صورت لارنژیت روزانه 3 مرتبه از این دم کرده بنوشید.
پزشکان احتمال میدهند این خاصیت فلفل به دلیل تأثیر آن در افزایش قطر رگهای خونی میباشد. برای بازگرداندن قوای جنسی بهتر است به غذاهایتان فلفل اضافه کنید. برخی از پزشکان توصیه میکنند هر روز 6 عدد دانهی فلفل با 4 عدد بادام و یک لیوان شیر بخورید. بادام مانند محرک جنسی عمل میکند به خاطر این که حاوی اسید آمینهای به نام آرژینین است که روی مکانیسم نعوظ تأثیر میگذارد. در برخی از کشورها شیر به عنوان مادهی غذایی محرک جنسی شهرت دارد.
فلفل به بدن کمک میکند تا توکسینها دفع شوند زیرا دارای خواص مُدری است یعنی باعث تولید ادرار بیشتر میشود.
زردچوبه یک ادویهی مفید است که خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی دارد. پی پرین موجود در فلفل خواص زردچوبه را تا 20 برابر بیشتر میکند. توصیه میکنیم به غذاهایتان فلفل و زردچوبه اضافه کنید.
فلفل میتواند سوءهاضمه و علائم آن را تسکین دهد. علائمی مانند نفخ معده، بادگلو، گاز معده و احساس سنگینی با مصرف فلفل تسکین پیدا میکند. پی پرین موجود در فلفل ترشح آنزیمهای گوارشی را تحریک میکند و این ترکیبات جذب پروتئین، چربیها و برخی از گلوسیدها را تسهیل میبخشند. برای همین مشکلات مربوط به دستگاه گوارشی را رفع میکنند.
فلفل انواع مختلفی دارد: سیاه، سفید، قرمز و غیره. باید بگوییم که تمام انواع فلفلها کمابیش خواص مشابهی دارند به خاطر اینکه دارای پی پرین هستند. توصیه میکنیم خودتان فلفلهای ریز را خشک کرده و هر وقت لازم دارید آسیاب کنید.
زمانی که رژیم میگیرید و غذاهای بدون چربی و بدون سس را در برنامهی
غذاییتان میگنجانید فلفل باعث میشود که طعم سوپ، سالاد، گوشت و
ماهی و غذاهای رژیمی دیگر بهتر شود و راحتتر بتوانید رژیمتان را دنبال کنید
با وجود اینکه فلفل در بیشتر مواقع برای بدن مفید است اما باید بدانید در برخی موارد باید از مصرف آن پرهیز کرد. اگر از زخم معده رنج میبرید باید مصرف فلفل را کاهش دهید زیرا فلفل باعث تحریک معده میشود. مصرف فلفل برای افرادی که دچار مشکل هموروئید (بواسیر) هستند نیز توصیه نمیشود. افرادی که طبع گرمی دارند و زیاد عرق میکنند نیز نباید در مصرف فلفل زیادهروی کنند.
بر اساس اعلام سازمان خواروبار جهانی (FAO)، هندوستان با تولید حدود 60 میلیون تن فلفل در سال، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده فلفل در دنیا محسوب میشود. در هند بیش از 52 نوع فلفل و ادویههای تند دیگر تولید میشود و این کشور حدود 20 درصد از ادویه کل دنیا را تأمین میکند. اندونزی و برزیل هم با تولید 48 و 20 میلیون تن فلفل در سال، رتبههای دوم و سوم تولید جهانی این گیاه تند را به خود اختصاص دادهاند. به تازگی ما ایرانیها هم خواسته یا ناخواسته، ذائقهمان را به مصرف غذاهای تند و پر از فلفل عادت دادهایم.
به همین دلیل گفتوگویی را با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیمدرمانی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران آوردهایم که خواندن آن میتواند برای افراد فلفلدوست جالب توجه باشد.
به عنوان اولین سۆال تفاوت فلفل قرمز و سیاه در چیست؟
رنگ پودر فلفل سیاه و قرمز بیشتر به فرآیندی که در کارخانهها روی تولید این محصولات انجام میشود، برمیگردد. در واقع طی فرآیند خشک کردن و تهیه صنعتی پودر فلفل، امکان تغییر رنگ آن هم وجود دارد. از طرف دیگر، رنگ فلفل سیاه و قرمز به نوع گیاههای پایه آنها هم بستگی دارد. فلفل سیاه، دانهای سیاه رنگ و کوچک، فلفل قرمز هم گیاهی بوتهای با پوستهای قرمز است. در ضمن، رنگدانهها و فلاوونوئیدهای طبیعی موجود در گونههای مختلف فلفل باعث تغییر رنگ انواع آن میشود.
آیا خاصیت این دو نوع فلفل هم با یکدیگر تفاوتی دارد؟
معمولاً خاصیت انواع فلفلها از فلفل سیاه و قرمز گرفته تا فلفل دلمهایهایی با رنگهای متفاوت (قرمز، سبز، زرد، نارنجی و حتی سیاه) و فلفل سبزهای تند و شیرین، تفاوت چندانی با هم نمیکند. یعنی رنگهای مختلف فلفل به کاروتنوئیدهای موجود در این گیاهان برمیگردد. به طور کلی اگرچه خاصیت فلفلهای مختلف از نظر وجود کاروتنوئیدهای موجود در آنها کمی با هم متفاوت است اما فرق کلی، قابل توجه و اساسی در خاصیت فلفلهای رنگی، تند یا شیرین وجود ندارد. در یک کلام اینکه ارزش تغذیهای فلفلهای مختلف با یکدیگر تفاوت بارزی ندارد.
آیا میزان مصرف خاصی برای فلفلها در نظر گرفته میشود؟
فلفل خشک یا پودر فلفل جزو ادویهها محسوب میشوند و ادویهها هم از نظر تغذیهای باید به صورت متعادل مصرف شوند تا مشکلی را برای فرد مصرفکننده به وجود نیاورند.
برخی از افراد در مصرف فلفل هم مانند نمک و شکر به شدت افراط میکنند و آنقدر حجم فلفل را در وعدههای غذایی خود بالا میبرند که بدن آنها نسبت به طعم تندی مقاوم میشود.
این مقاومت چه اشکالی دارد؟
کسی که به طور مداوم فلفل مصرف میکند، حساسیت گیرندههای چشاییاش به تدریج کم میشود و برای این که بتواند لذت تندی غذای گذشته را درک کند، باید مدام فلفل غذای خود را بیشتر و بیشتر کند. با این حساب میتوان گفت که حساسیت گیرندههای چشایی و گیرندههایی که طعم و مزه را روی زبان و دهان درک میکنند، با مصرف روزانه و بیرویه فلفل کاهش مییابد.
آیا مصرف فلفل زیاد و غذاهای تند ضرری هم برای ما دارد؟
ادویههایی مانند فلفل، محرک اسید معده هستند و افراط در مصرف آنها میتواند باعث ابتلا به التهاب معده یا حتی گاستریت شود. ابتلا به زخم معده یا زخم دوازدهه هم از دیگر عوارض مصرف طولانی مدت، مداوم و زیاد انواع فلفل (به خصوص فلفلهای تند) است.
هر چه قدر فرآیند بیشتری برای صنعتی کردن یک ماده غذایی روی آن صورت گیرد،
به طور حتم ارزش غذایی آن هم کاهش پیدا خواهد کرد. به طور کلی از نظر تغذیهای مصرف فلفل دلمهای تازه به پودر آن ارجحیت دارد
ممکن است کمی هم در مورد فواید مصرف متعادل فلفلها توضیح دهید؟
ترکیبهای فلاوونوئیدی، فواید آنتیاکسیدانی دارند و در تمام گونههای فلفل هم یافت میشوند. ترکیبهای آنتیاکسیدانی موجود در فلفلها مانند ویتامینهای E و C هم برای بدن بسیار مفید هستند. در ضمن، آنتیاکسیدانها جزو مواد ضدسرطان و دوستدار قلب محسوب میشوند.
برخی از افراد بر این باورند که خاصیت فلفل سبزهای کوچک و تند، بسیار بیشتر از فلفل سبزهای شیرین است. آیا این باور درستی است؟
نه، ترکیبهای فلاوونوئیدی مفید موجود در فلفلها ارتباط چندانی با ترکیبهای تشکیلدهنده طعم تند یا شیرین آنها ندارند. یعنی تندی یا شیرینی یک فلفل به گروهی از فلاوونوئیدهای موجود در فلفلها برمیگردد و ترکیبهای فلاوونوئیدی و مفید دیگری که در فلفلها وجود دارد هم در تمام انواع این گیاه تقریباً پیدا میشود. به طور حتم میتوان گفت که تندی بیشتر فلفل ربطی به خاصیت بیشتر یا کمتر آن ندارد.
آیا ادویه فلفل دلمهای که به نام لاتین آن، یعنی پاپریکا در بازار موجود است، همان خاصیت و ترکیبهای آنتیاکسیدانی فلفل دلمهای تازه را دارد؟
برخی از ادویهها یا مواد غذایی جدید برای تنوع بخشیدن به بازار فروش و جذب مشتریهایی با ذائقههای متفاوت، روانه فروشگاهها میشوند. در دانش تغذیه اصل بر مصرف خوراکیها و مواد غذایی تازه است. یعنی هر چه قدر فرآیند بیشتری برای صنعتی کردن یک ماده غذایی روی آن صورت گیرد، به طور حتم ارزش غذایی آن هم کاهش پیدا خواهد کرد. به طور کلی از نظر تغذیهای مصرف فلفل دلمهای تازه به پودر آن ارجحیت دارد. بهتر است پودر فلفل یا هر ادویه دیگری در صورت در دسترس نبودن ماده غذایی تازه در برنامه غذایی افراد گنجانده شوند. خیلی از ویتامینهای گروه B یا ترکیبهای آنتیاکسیدانی، بیشتر در فلفلهای تازه پیدا میشوند. بسیاری از این مواد مغذی نسبت به نور و حرارت حساسیت بالایی دارند و طی فرآیند صنعتی کردن یک ماده غذایی تازه از بین میرود.
آیا این ادعا که مصرف فلفل باعث افزایش سوخت و ساز بدن و کاهش وزن افراد مختلف میشود، صحت دارد؟
فلفل جزو آن گروه از موادی است که مصرف آن کمی متابولیسم بدن را افزایش میدهد اما متأسفانه برخی این خاصیت فلفل را خیلی اغراقآمیز مطرح میکنند. بهتر است بدانید که مصرف فلفل یا چای سبز به تنهایی باعث کاهش وزن نمیشود. یعنی بالا رفتن سوخت و ساز بدن در اثر مصرف فلفل یا چای سبز به اندازهای نیست که منجر به لاغر شدن افراد چاق شود.
چرا برخی از افراد به راحتی غذاهای تند میخورند اما بدن برخی دیگر به شدت به مصرف فلفل و سایر ادویههای تند، واکنش نشان میدهد؟
صرفنظر از تفاوتهای فردی، این موضوع به سازش پذیری افراد هم بستگی دارد. یعنی شخصی که مدتها و به طور مداوم فلفل را در برنامه غذایی خود داشته و به مرور زمان غذاهای خود را تند و تندتر کرده است، به طور حتم میتواند طعم خوراکیهای بسیار تند را به راحتی تحمل کند. قطعاً چنین فردی از روز اول قادر به خوردن غذاهای خیلی تند نبوده است. بد نیست چنین افرادی بدانند که مصرف غذاهای خیلی تند میتواند به مرور زمان باعث آسیب بافت معده و حنجره شود.
مردم سنگاپور، مالزی و چین بیشتر از هندی ها به زخم معده مبتلا هستند. می دانید علت این موضوع چیست؟ زیرا هندی ها بیشتر از مردم چین فلفل مصرف می کنند.
تحقیقات نشان داده است که کپساسینcapsicin)) موجود در فلفل، باعث کاهش بروز زخم معده می شود. کپساسین، موجب افزایش جریان خون در قسمت مخاطی معده و تولید موکوس به وسیله ی دیواره ی معده می شود، بنابراین بافت معده در برابر ترشح اسید معده مصون باقی می ماند.
جالب است بدانید در مطالعات نیز دیده شده است که خوردن 20 گرم فلفل، درست 30 دقیقه قبل از خوردن یک عدد آسپیرین، از اثرات مخرب این دارو بر بافت معده و دوازدهه، در اثر مصرف طولانی مدت آن جلوگیری می کند و به این ترتیب می توان از این دارو به راحتی استفاده کرد، بدون آنکه نگران زیان آن باشیم.
حتی مشاهده شده، افرادی که طولانی مدت الکل مصرف می کرده اند، اگر عادت به خوردن فلفل نیز داشته اند، بافت معده شان کمترین آسیب را دیده است.
لذا می توان نتیجه گرفت که با خوردن این سبزی می توان معده ی سالم تری داشت، در حالی که بسیاری از مردم به غلط تصور می کنند، فلفل می تواند ناراحتی های معده را تشدید کند.
شاید باورتان نشود اگر بگوییم از فلفل می توان در درمان سرطان و حتی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری استفاده کرد. تحقیقات نشان داده اند کپساسین موجود در فلفل، به عنوان یک ترکیب ضد سمی عمل کرده و مانع از فعالیت ترکیبات سرطان زا در بدن می شود و از تشکیل تومورهای بدخیم در بدن جلوگیری می کنند.
به علاوه، این سبزی سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی مثل ویتامینC و کاروتن است، طوری که در 100 گرم فلفل دلمه ای قرمز یا سبز و فلفل معمولی خام به ترتیب 140، 120 و 120 میلی گرم ویتامین C و 3840، 265 و 175 میکروگرم بتاکاروتن وجود دارد.
وجود مقادیر فراوان ویتامین C در فلفل دلمه ای باعث شده این سبزی برای درمان سرماخوردگی مفید باشد. طوری که مصرف مرتب این سبزی در برنامه ی غذایی، هم شدت و هم طول دوران سرماخوردگی را کاهش می دهد.
به علاوه این سبزی دارای خواص ضدعفونی کنندگی نیز هست. کپساسین موجود در فلفل، به خصوص در فلفل معمولی، ترکیب شیمیایی دارد که موجب تحریک سیستم ایمنی شده و به این سیستم در حمله به عوامل عفونی کمک می کند. به علاوه، این ترکیبات موجب تحریک معده برای ترشح اسید می شود، بنابراین افرادی که در برنامه ی غذایی شان به طور مرتب از این سبزی استفاده می کنند، کمتر به بیماری های عفونی مبتلا می شوند.
پس سعی کنید روزهایی که سرماخوردگی شیوع پیدا می کند، از فلفل بیشتر در سالادتان، به همراه سایر سبزی های تازه استفاده کنید.
از آنجایی که فلفل برای قلب خیلی مفید است، اضافه کردن مرتب آن به غذا یا مصرف کپسول آن می تواند از بیماری قلبی پیشگیری کند.
هر چند فلفل یک چاشنی محسوب می شود، اما این ماده واقعاً به هضم غذا در بدن کمک می کند و برای اغلب زخم ها مضر نیست. این ماده حتی در میزان مصرف پایین نیز قوی است، بنابراین بهتر است بیشتر از مقداری که با غذا میل می کنید، از این ماده استفاده نکنید.
کرم یا پودر فلفل به عنوان نوعی مسکن می تواند در تسکین درد دندان، زونا، آرتریت، پسوریازیس و سایر انواع دردهای مزمن مفید باشد، هرچند ممکن است مصرف این ماده سبب سوزش یا خارش نسبی شود، اما این عارضه به زودی از بین می رود.
جالب است بدانید که می توانید فلفل تازه را تا 12 روز در یخچال نگهداری کنید.
سارا حسنلو