خونریزی لثه حین مسواک زدن
لثههای بعضی افراد موقع مسواک زدن، خونریزی میکند. در حالت عادی نباید این اتفاق بیفتد. اگر لثهها سالم باشند، هیچ مشکلی حین مسواک زدن نخواهند داشت.
خونریزی لثهها میتواند به دلیل برخی بیماریهای خونی یا سیستمایک دیگر باشد. ولی التهاب و عفونت لثهها نیز باعث خونریزی میشود. البته گاهی اوقات مسواک زدن غلط یا استفاده نادرست از نخ دندان هم میتواند باعث خونریزی شود.
اگر با تصحیح روش مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، خونریزی لثههایتان بهتر نشد، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
هنوز زرد است!
خیلیها همیشه مسواک به دستند! بعد از هر وعده غذایی و اصلا بعد از خوردن هر چیز، سریع مسواک میزنند ولی باز هم رنگ دندانهایشان زرد است و همیشه شاکی هستند.
اگر احساس میکنید خیلی دندانهایتان را تمیز میکنید ولی هنوز رنگ آنها آنطور که میخواهید سفید و براق نیست، باید به چند نکته توجه داشته باشید. یکی اینکه رنگ دندانها ارثی است و اگر در ابتدا رنگ آنها تیره بوده امکان ندارد با مسواک زدن زیاد، سفیدتر شوند. دوم، خوردن برخی مواد غذایی مثل نوشابه، چای، شکلات و... رنگ دندانها را تیره میکند و اگر مایلید رنگ دندانتان روشنتر باشد، یا کمتر از این غذاها مصرف کنید یا بعد از مصرف حتما دندانها را بشویید.
سوم، برخی بیماریهای مادرزادی باعث تغییر رنگ دندانها میشوند که به درمان اساسی نیاز دارند.
مسواک پیر
بهترین زمان تعویض مسواک معمولا هر سه ماه یک بار است. اگر زودتر از این مدت، موهای مسواکتان خمیده شده یعنی خیلی سفت مسواک میزنید و اگر هنوز بعد از سه ماه مسواکتان نو به نظر میرسد یعنی احتمالا یا کم مسواک میزنید یا خیلی با دندانهایتان مهربان برخورد میکنید! برای انتخاب مسواک اصول خاصی وجود ندارد.
مسواکی را که با آن راحت هستید انتخاب کنید ولی بهترین مسواک، مسواکی با موهای نرم (soft) است که آسیب کمتر به لثهها و دندانها میزند. شکل مسواک هم به سلیقه خودتان بستگی دارد.
مسواک برقی بهتر است!
بسیاری از افراد فکر میکنند چون مسواک برقی با برق کار میکند، گرانقیمتتر است و نیازی به دقت خاصی ندارد، حتما بهتر از مسواکهای معمولی است ولی در واقع این طور نیست.
مسواکهای برقی از لحاظ برداشت پلاک هیچ تفاوتی با مسواکهای معمولی ندارند. البته در برخی از افراد استفاده از مسواک برقی مفیدتر است: 1- کودکانی که تمایل به مسواک زدن ندارند و به مسواکهای برقی علاقه نشان میدهند و انگیزهشان برای رعایت بهداشت بیشتر میشود. 2- افراد معلول که توان مسواک زدن ندارند و پرستار مخصوص آنها با مسواک برقی راحتتر دندانهایشان را تمیز میکند. 3- افراد سالمندی که قدرت تمیز کردن دندانها را ندارند با مسواک برقی راحتترند.
روشهای مسواک زدن
روشهای بسیاری برای مسواک زدن وجود دارد. بر اساس روش حرکت دادن مسواک میتوان آنها را طبقهبندی کرد: روشهای چرخشی و لرزشی، دورانی، عمودی و افقی. تکنیک افقی راحتترین روش مسواک زدن است که بیشتر در بچهها کاربرد دارد. این روش گرچه راحت است ولی شیوه ایدهآل نیست.
در این روش سر مسواک روی دندانها قرار گرفته و افقی حرکت میکند. در روش چرخشی، مسواک روی دندانها قرار گرفته و همزمان دندانهای بالا و پایین در حالی که روی هم قرار گرفتهاند تمیز میشوند. اما بهترین روش مسواک زدن برای همه افراد، روش «Bass» است که در زیر، مرحله به مرحله آن را شرح میدهیم:
1 - سر مسواک را موازی دندانها قرار دهید. به طوری که مسواک هر بار روی سه تا چهار دندان قرار گیرد. مسواک زدن را از انتهاییترین دندان شروع کنید.
2 - موهای مسواک را در قسمت بالای لثه قرار داده و زاویه 45 درجه به مسواک بدهید.
3 - بدون اینکه مسواک را حرکت دهید، همانطور که با دندانها در تماس است با حرکات لرزشی عقب و جلو با اندکی فشار، دندانها را تمیز کنید. اگر کار شما درست باشد، باید حین کار، لثه اندکی سفید شود.
4 - برای تمیز کردن پشت دندانها هم به همین روش عمل کنید، برای تمیز کردن پشت دندانهای جلو، بهتر است مسواک را عمودی بگیرید.
5 - برای روی دندانها الیاف مسواک را محکم روی دندانها و برجستگیها و فرورفتگیهای آن فشار دهید و عقب و جلو ببرید.
برای مسواک زدن با مسواکهای برقی تنها لازم است مسواک در مجاور دندانها در بالای لثه قرار گیرد و انجام حرکت خاصی نیاز نیست.
لثه ها نه تنها در زمینه سلامت دندان نقش موثری ایفا می کنند، بلکه سلامت عمومی بدن را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.
زمانی که صحبت از سلامت دندان ها به میان می آید، بیشتر افراد به آنچه که برای پیشگیری از پوسیدگی دندان مفید است فکر می کنند، در حالی که توجه به لثه ها نیز در این راستا حائز اهمیت می باشد.
در بسیاری از موارد ، خونریزی و ورم لثه ها علامتی از بیماری لثه ها می باشد، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که در این زمینه موثر است.
٧ دلیل ورم و خونریزی لثه
1- روش نادرست مسواک زدن: ممکن است برای حفظ پاکیزگی دندان ها به این نتیجه رسیده باشید که هر چه دندان ها را با وسواس و تحکم بیشتری مسواک بزنید، بهتر است. باید گفت که لثه ها بافت حساسی دارند و ممکن است در جریان این اعمال نیرو، آن هم به صورت نادرست، آسیب ببینید. در هنگام انتخاب مسواک بهتر است، مدل هایی را انتخاب کنید که فرچه آنها از جنس پلاستیک نرم باشد و انتهای آنها تیز نبوده و به اصطلاح کند باشد. در هنگام مسواک زدن نیز، حرکت ملایم و دوار مسواک برای ماساژ و تمیز کردن لثه ها و دندان مفید است. در حالی که حرکت مسواک رو به عقب و با فشار، باعث آسیب لثه ها می شود.
2- روش غلط کشیدن نخ دندان: مهم ترین مزیت کشیدن نخ دندان در هر روز، پاک کردن موادغذایی از نقاطی است که مسواک قادر به زدودن آن نمی باشد. مهم ترین نکته، حفظ ملایمت در انجام این کار است. بدون فشار آوردن به نخ بین دو دندان، به آرامی آن را بالا و پایین برده و انحنا و خمیدگی دندان را دنبال کنید.
3- بیماری های لثه : نوع شدید بیماری لثه، ژنژیویت (ورم و خونریزی لثه) است. اگر بهداشت دهان و دندان به درستی رعایت نشود، باکتری ها در سطح دندان تشکیل پلاک (جرم) می دهند. این پلاک ها و باکتری ها موجب التهاب لثه شده و خونریزی، قرمزی و ورم آنها را موجب می شوند. اغلب افراد مبتلا به ژنژیویت دردی احساس نمی کنند. تشخیص به موقع این بیماری باعث درمان موثرتر می شود، ولی عدم درمان به موقع، باعث افتادن دندان ها می شود.
با توجه به اهمیت بیماری ژنژیویت، در صورت مشاهده علائم زیر، حتی بدون احساس درد و ناراحتی به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر اندازه و فرم دندان ها و یا نوع گاز گرفتن
- تشکیل کیسه بین دندان و لثه
- خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن و یا بعد از آن
- شل شدن یا تغییر جای دندان ها
- بوی بد دهان و یا احساس طعم بد در دهان به مدت طولانی
- لثه قرمز، متورم و حساس
- عقب رفتن و یا تحلیل لثه ها
اگر بیماری ژنژیویت پیشرفت کند، باعث می شود که به لثه ها و استخوان هایی که دندان ها را در محل خود نگه می دارند، آسیب جدی وارد شود. باکتری روی دندان تولید مواد سمی می کند که به لثه ها آسیب زده و آنها را عفونی می کند. عفونت و التهاب به استخوان های فک راه می یابد و نهایتا دندان ها شروع به ریختن می کنند.
4- تاول لب و یا تبخال شدید و زخم دهان: رایج ترین علت دردناکی لثه ها، تاول یا زخم دهان است. این زخم های دردناک ممکن است داخل دهان و حتی لثه ها توسعه یابند. شکل ظاهری زخم به صورت مرکز سفید و لبه های قرمز است. ممکن است تنها یک زخم و یا تعدادی زخم در یک زمان و با همین وضعیت و شکل داخل دهان بروز کنند. محققان به درستی از علت این زخم ها آگاه نیستند. این زخم ها مسری نیستند و اغلب ریشه باکتریایی و یا ویروسی دارند.
افراد مبتلا به بیماری های خاص خودایمنی، بیشتر از بیماری های لثه که به دلیل تبخال و یا زخم لثه ها ست رنج می برند. این زخم معمولا در طول زمان دوباره برگشت می کند.
5- شیمی درمانی: عوارض جانبی ناشی از شیمی درمانی متنوع است. یکی از این عوارض، خونریزی، ورم و دردناکی لثه ها است. اغلب افراد سرطانی تحت درمان، از ورم دهان رنج می برند و این مسئله به خاطر زخم های دردناک دهان و لثه است.
6- دخانیات و محصولات تنباکو: استفاده از سیگار و سایر فرآورده های تنباکو به لثه ها آسیب جدی وارد می کند و این قبیل افراد بیشتر در معرض بیماری لثه می باشند.
7- تغییرات هورمونی: بعضی زنان در دوران بلوغ، قاعدگی، حاملگی و یائسگی با مشکلات لثه مواجه می شوند. افزایش هورمون ها در دوران بلوغ، باعث افزایش جریان خون به لثه ها و بروز حساسیت و ورم می شود. در زنان مبتلا به ورم لثه در دوران قاعدگی، لثه ها قرمز و ملتهب شده و اندکی قبل از بروز قاعدگی خونریزی لثه مشاهده می شود. این مشکلات اغلب بعد از شروع قاعدگی برطرف می شود.
استفاده از قرص ضدبارداری خوراکی نیز چنین عوارضی به همراه دارد. به صورت خیلی نادر، بعضی زنان در دوران یائسگی نیز با خشکی شدید لثه مواجه می شوند که مستعد خونریزی و زخم می باشد.
10 روش پیشگیری از خونریزی و ورم لثه ها
1- حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزنید. روش صحیح مسواک زدن در این میان حائز اهمیت است. برای کسب اطمینان در این رابطه ، از دندانپزشک بخواهید روش صحیح را به شما آموزش دهد.
2- کشیدن نخ دندان در هر روز: یکی از بهترین روش ها برای پیشگیری از مشکلات لثه ، کشیدن نخ دندان است.
3- داشتن رژیم غذایی مناسب: رژیم متعادل حاوی مقدار کافی از ویتامین C و کلسیم در پیشگیری از بروز بیماری های دهان و دندان لازم است.
4- به اندازه کافی بنوشید: نوشیدن آب به خصوص بعد از صرف غذا، به شست و شوی دهان و دندان کمک موثری می کند.
5- لثههای خود را در تماس با موادمحرک مثل تنباکو، شویندههای دهانی و یا الکل قرار ندهید.
6- احتیاط در مصرف نوشیدنی ها و یا غذاهای فوق العاده سرد یا گرم: افراد مبتلا به بیماری لثه، هنگام مصرف نوشیدنی یا غذای گرم و یا سرد احساس ناراحتی بیشتری می کنند.
7- استراحت و آرامش: استرس و تنش باعث افزایش هورمون کورتیزول شده که این هورمون باعث التهاب سراسر بدن از جمله لثه ها می شود.
8- اگر احساس میکنید که لثههای شما نسبت به خمیر دندانی حساس است، از مارک دیگری استفاده کنید.
9- بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید و هر شش ماه یک بار، برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
10- اگر ورم لثههایتان ناشی از مصرف نوعی داروست، از پزشک خود بخواهید داروهایتان را تغییر دهد. قبل از مشورت با پزشک هرگز خودسرانه دارویتان را عوض نکنید.
۹ علت خون ریزی لثه
غذاهای آماده به دندان ها هم آسیب می زند
افرادی که از نخ دندان استفاده می کنند، گاهی دچار خون ریزی لثه می شوند. به نقل از سایت «MSN» خون ریزی لثه طبیعی نیست. خون ریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن نشانه بیماری لثه است و باید با مراجعه به پزشک آن را درمان کنید.
● بیماری لثه چیست؟
نوعی عفونت باکتریایی واگیردار در دهان است که به لثه ها آسیب می رساند و استخوان فک را فرسوده می کند. محققان معتقدند که بیماری لثه، علت عمده افتادن دندان های دائمی است. باکتری لایه محافظتی ایجاد می کند که به بافت لثه آسیب می رساند، سپس بدن به زخم و التهاب ایجاد شده واکنش نشان می دهد. هر چه مدت التهاب لثه ها بیشتر باشد، احتمال بروز بیماری های گوناگون از جمله حساسیت و بیماری های قلبی و... بیشتر است.۸۰درصد بزرگسالان تا حدی دچار این التهاب هستند در حالی که تنها ۱۰درصد آنان، متوجه این بیماری می شوند. زیرا علایم آن به طور طبیعی در اواخر میانسالی آشکار می شود. با تغییر برخی عادت ها می توان این خطر را کاهش داد.
کارشناسان دلایل مختلفی را برای خون ریزی از لثه برمی شمارند از جمله:
▪ رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
مسواک نزدن و استفاده نکردن از نخ دندان باعث قرمزی و تورم لثه ها می شود. در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان، لثه های سالم در عرض ۲۴ تا ۳۶ ساعت بیمار می شود.
راه حل:
۱ استفاده از مسواک برقی که لثه ها را ماساژ می دهد و باعث شدت یافتن جریان خون می شود، مفید است.
۲ استفاده از دهان شویه و خمیر دندان ضدباکتری برای کاهش تجمع باکتری در دهان مفید است.
۳ روزانه از نخ دندان استفاده کنید.
▪ برنامه غذایی نامناسب:
مصرف غذاهای کنسروی و آماده نه تنها باعث افزایش وزن می شود بلکه برای سلامت دندان نیز مضر است.اتخاذ برنامه غذایی سالم، مصرف میوه و سبزیجات حاوی کلسیم، ویتامین های Cو D، منیزیم و مواد ضدالتهاب مانند روغن ماهی برای سلامت لثه ها مفید است.
▪ مصرف سیگار:
از آن جا که سموم موجود در سیگار باعث التهاب می شود و واکنش ایمنی بدن را کاهش می دهد ، افراد سیگاری بیشتر از دیگران در معرض بیماری لثه قرار دارند. به محض بروز علایم خون ریزی، باکتری های خطرناک موجود بین دندان به لثه زخمی راه پیدا می کند و مستقیم وارد خون می شود.
▪ استرس:
اضطراب و نگرانی سیستم دفاعی بدن را برای مقابله با بیماری ها از جمله بیماری لثه ضعیف می کند. استرس رگ های خونی را ملتهب می کند.
▪ سابقه خانوادگی بیماری:
افرادی که در خانواده شان سابقه بیماری لثه وجود دارد، باید بیشتر مراقب سلامت دهان و دندان خود باشند.
▪ نظم دندان ها:
در افرادی که دندان هایشان صاف نیست و یا عادت به دندان قروچه دارند، فشار وارده به دندان،به بافت لثه و استخوان فک آسیب می رساند. فشار دادن دندان روی هم باعث عقب نشینی لثه و فرسودگی استخوان می شود.
▪ داروها:
برخی داروها مانع جریان بزاق می شود و در نتیجه دهان دچار خشکی می شود. بزرگ شدن یا ضخیم شدن بافت لثه و خشکی دهان باعث پیشروی بیماری لثه می شود.
▪ استفاده مشترک از وسایل شخصی
بیماری لثه از طریق بزاق دهان قابل انتقال است. بوسیدن، استفاده مشترک از ظروف و لیوان، خطر انتقال بیماری لثه را ایجاد می کند.
▪ حاملگی:
زنان باردار بیشتر در معرض بیماری لثه قرار دارند. رعایت بهداشت دهان برای پیشگیری از این بیماری بسیار ضروری است.
ژنژیویت یکی از بیماریهای بافت اطراف دندان ( Periodontal ) است . این دسته از بیماریها زمانی که التهاب و عفونت بافت اطراف دندان را تخریب می کنند بوجود می آیند . از علائم شایع این بیماری تورم ، حساس بودن ، قرمزی و نرمی لثه ها در اطراف دندانها است .
مقالات پزشکی و بهداشتی - ژنژیویت یا التهاب لثه ها
از دیگر علائم آن خونریزی لثه ها با تحریک کم یا به صورت خودبخودی ، بد بو شدن دهان و نفس ( Halitosis ) ، ندرتاً تب و در مواردی بدون درد می باشد .
از علل اصلی آن وجود پلاک روی دندانها ( حاوی ذرات غذائی ، میکروب ها و مخاط ) است .
تغذیه نامناسب ، خصوصاً کمبود ویتامین ها که باعث بیماریهائی مثل اسکوربوت یا پلاگر می شوند . بیماریهای خونی مثل سرطان خون ، واکنش های نامطلوب داروئی مثل واکنش به داروهائی مثل فنی توئین و باربیتال و در معرض سرب و بیسموت قرار گرفتن از دیگر علل آن است.
آسیب یا تروما به لثه ها به هر علتی ، مثل مسواک زدن شدید یا آب کشیدن شدید می تواند باعث ژنژیویت شود .
هدف اصلی کاهش التهاب لثه هاست . دندانها به صورت دقیق توسط دندانپزشک یا عوامل دخیل در بهداشت دهان ودندان پاک و تمیز می شود . دندانهای خود را خوب مسواک بزنید .
برداشتن پلاک از لثه ملتهب ممکن است راحت نباشد ، خونریزی و حساسیت لثه ها در عرض ۱ تا ۲ هفته بعد از شستشوی حرفه ای و مراقبت بهداشتی دقیق باید کاهش یابد . آب نمک گرم یا شستشوی با آنتی باکتریال ها تورم آن را کم می کند . از عوارض آن می توان عود ژنژیویت ، پریودونتیت ، عفونت یا آبسه لثه ها یا استخوانهای فک باشد . ژنژیویت حاد و زخم دهنده از عوارض بسیار نادر آن است .
مقالات پزشکی و بهداشتی - کلینیک دندانپزشکی دکتر مرتضوی
ویرایش و تلخیص:آکاایران
از دیگر علائم آن خونریزی لثه ها با تحریک کم یا به صورت خودبخودی ، بد بو شدن دهان و نفس ( Halitosis ) ، ندرتاً تب و در مواردی بدون درد می باشد .
از علل اصلی آن وجود پلاک روی دندانها ( حاوی ذرات غذائی ، میکروب ها و مخاط ) است .
تغذیه نامناسب ، خصوصاً کمبود ویتامین ها که باعث بیماریهائی مثل اسکوربوت یا پلاگر می شوند . بیماریهای خونی مثل سرطان خون ، واکنش های نامطلوب داروئی مثل واکنش به داروهائی مثل فنی توئین و باربیتال و در معرض سرب و بیسموت قرار گرفتن از دیگر علل آن است.
آسیب یا تروما به لثه ها به هر علتی ، مثل مسواک زدن شدید یا آب کشیدن شدید می تواند باعث ژنژیویت شود .
هدف اصلی کاهش التهاب لثه هاست . دندانها به صورت دقیق توسط دندانپزشک یا عوامل دخیل در بهداشت دهان ودندان پاک و تمیز می شود . دندانهای خود را خوب مسواک بزنید .
برداشتن پلاک از لثه ملتهب ممکن است راحت نباشد ، خونریزی و حساسیت لثه ها در عرض ۱ تا ۲ هفته بعد از شستشوی حرفه ای و مراقبت بهداشتی دقیق باید کاهش یابد . آب نمک گرم یا شستشوی با آنتی باکتریال ها تورم آن را کم می کند . از عوارض آن می توان عود ژنژیویت ، پریودونتیت ، عفونت یا آبسه لثه ها یا استخوانهای فک باشد . ژنژیویت حاد و زخم دهنده از عوارض بسیار نادر آن است .