تحقیقات نشان میدهد، مادرانی که در دوره بارداری خود هله هوله می خورند، در واقع خطر ابتلا به چاقی را در کودکان خود افزایش میدهند.
همچنین کودکانی که از این مادران متولد می شوند بیشتر به بیماری دیابت، افزایش کلسترول و فشار خون مبتلا میشوند.
به گفته محققان در صورتی که مادران شیرده تغذیه مناسبی نداشته باشند، خطرات مشابهی در انتظار فرزندانشان خواهد بود.
از سوی دیگر در صورتی که افزایش وزن مادران در طی بارداری بیش از حد معمول باشد، احتمال بروز چاقی در کودکان آنها افزایش مییابد.
این در حالی است که در 20 سال اخیر با توجه به ورود انواع و اقسام هله هولههای چرب و شیرین به بازار، تعداد کودکان چاق سه برابر شده است.
نکته قابل توجه این است که نوزادان پسری که از مادران هله هوله خور متولد می شوند، در مقایسه با نوزادان دختر چاقتر می شوند.
پزشکان میگویند:
هر چند عوامل متعددی در بروز چاقی موثر است، اما به طور حتم تغذیه غلط مادران یکی از این موارد است.
به گفته آنها هر چند پرهیز غذایی دشوار است، ولی مادران باید از چند ماه قبل از بارداری تا پایان دوره شیردهی از خوردن هله هوله خودداری کنند تا حداقل یکی از عوامل چاق شدن کودکانشان را حذف کرده باشند.
آمادگی برای بچه دار شدن چیست و برای اینکه بچه ی خوب و سالمی داشته باشیم، چه باید کرد؟
خوب است بدانیم که بچه دار شدن تنها باردار شدن و به دنیا آوردن بچه نیست. کودکی که پا به این دنیا می گذارد، حقوقی دارد که باید رعایت شود. وظیفه ی پدر و مادر است که محیطی سرشار از مهر و محبت برایش فراهم کنند، از نظر اقتصادی در سطحی باشند تا امکانات اولیه را تهیه کنند و از همه مهم تر، خودشان از سلامت کافی برخوردار باشند، تا بتوانند یک کودک را در کمال آرامش و سلامت پرورش بدهند. در این مقاله می خواهیم شما را با رژیم غذایی سالمی که تاثیر به سزایی روی سلامت جنین دارد، آشنا کنیم.
یک مادر برای اینکه فرزندی سالم به دنیا آورد، در درجه ی اول خودش باید در شرایط روحی و جسمی مناسبی باشد. تعدیل وزن، کاهش استرس، تنظیم رژیم غذایی متعادل و مناسب و ورزش، از مهم ترین نکاتی است که یک خانم قبل از بارداری باید رعایت کند. داشتن پدر و مادری سالم، یکی از بزرگ ترین حقوق کودک است و پدر و مادر باید قبل از تصمیم گیری برای بچه دار شدن، به این فکر باشند.
چند نکته ی غذایی برای داشتن یک بارداری سالم
رژیم غذایی را به وضع بهتری تغییر دهید:
اگر عادت به خوردن غذاهای ناسالم دارید، هر چه زودتر این عادات را ترک کنید. ممکن است خیلی از غذاهای چرب و چاق کننده و ناسالم را دوست داشته باشید، اما این خودخواهی است. اگر بعد از باردار شدن نیز به همان شیوه ی نادرست غذا بخورید، مطمئنا روی سلامتی کودکتان تاثیر بدی خواهد گذاشت.
باید بدانید هر چیزی که می خورید، روی رشد و سلامت جنین تان هم اثر می گذارد و ممکن است، برایش ضرر داشته باشد. همچنان که ساختار بدن جنین در حال شکل گیری است، سلول های مغزی او نیز در حال رشد و تکثیر هستند و استخوان های بدن او نیز در حال ترکیب بندی است. نیاز مادر هم به مواد مغذی، در این شرایط چند برابر می شود. بنابراین قبل از اقدام به باردار شدن، حتما روی رژیم غذایی تان دقت داشته باشید.
چه برای مرد و چه برای زن، غذا و بارداری اهمیت زیادی دارد. برای اینکه شانس باروری افزایش پیدا کند و برای داشتن یک نوزاد سالم، رژیم غذایی نقش بسیار مهمی دارد.
از این رو محققان توصیه می کنند که روزانه چند وعده میوه، سبزی و حبوبات بخورید. غذاهای سرشار از کلسیم مثل ماست و دوغ و پنیر و مخصوصا شیر ضروری است.
ویتامین C ، اسید فولیک، ویتامین E و روی برای شکل گیری اسپرم های سالم بسیار مهم است. دریافت نکردن مواد غذایی کافی می تواند روی زمان قاعدگی شما تاثیر بگذارد. اگر وزنتان زیاد است یا چاق هستید، قبل از تصمیم گیری برای بچه دار شدن، وزنتان را به حد ایده آل برسانید.
از این چند مورد اجتناب کنید:
- اگر عادت به خوردن چیپس، پفک، غذاهای آماده و گوشت های فرآیند شده مثل سوسیس، کالباس، سس و غذاهای چرب و شور دارید، این عادات را کنار بگذارید.
- به هیچ عنوان الکل مصرف نکنید.
- سر خود دارو نخورید و اگر سیگار می کشید، سیگارتان را ترک کنید.
- زیاد قهوه ننوشید. در صورتی که به چای علاقه دارید، سعی کنید چای کم رنگ مصرف کنید. مقدار کم قهوه ممکن است ضرری نداشته باشد، اما مصرف بیش از دو فنجان آن در روز، روی قدرت باروری تاثیر می گذارد.
- اگر چه ماهی همیشه به مادران باردار و زنانی که در دوران باروری هستند توصیه شده است، اما در نظر داشته باشید که نوع خوب و مرغوب آن را انتخاب کنید، چون بعضی از انواع ماهی ها حاوی جیوه ی زیادی است و این می تواند برای جنین خطرناک باشد. جیوه می تواند در بدن تجمع پیدا کند و حتی تا یک سال در بدن بماند. بهتر است، هفته ای دو بار ماهی، آن هم از نوع بی ضرر مثل سالمون و قزل آلا استفاده کنید.
- باید از مصرف گوشت و ماهی فرآیند شده، دودی و نمک سود شده در تمام دوران بارداری و سه ماه قبل از آن خودداری کنید.
مژگان کریمی
به دنبال انتقال ویروس سرخجه از بیمار به خانم باردار، ویروس می تواند از جفت عبور کرده و به جنین منتقل شود. در این صورت سرخجه مادرزادی پدید می آید. سرخجه به دلیل ایجاد ناهنجاری های جنینی از بیماری های بسیار مهم محسوب می شود. 90 درصد نوزادان مادرانی که در سه ماهه اول حاملگی به سرخجه مبتلا شده اند، به "سندرم سرخجه جنینی" مبتلا می گردند.
باید توجه داشت احتمال این بیماری در ماه های آخر بارداری بسیار ضعیف تر از ماه های نخست است. جنین هایی که در ماه های اول بارداری مبتلا می شوند، بیش از همه در معرض خطر مرگ داخل رحمی، سقط جنین خودبخود و ناهنجاری های اندام های مهم بدن قرار می گیرند. این ناهنجاری ها شامل ناشنوایی ، آب مروارید ، کوچکی چشم ها، آب سیاه جنینی، کوچکی جمجمه، عقب ماندگی ذهنی، ارتباط بین سرخرگ ششی و آئورت، نقص دیواره بین بطنی یا بین دهلیزی در قلب، ضایعات پوستی، بزرگی هم زمان کبد و طحال ، یرقان و نقایص استخوانی می باشد.
تازه عروس ها گوش کنند
در صورتی که زن بارداری با بیمار مبتلا به سرخجه تماس داشته باشد، اگر پیش از آن واکسینه شده یا مبتلا گردیده باشد، به اقدام خاصی نیاز ندارد. در صورتی که بعد از تماس، معلوم شود که پادتن سرخجه در سرم زن باردار موجود نیست، باید او را به مدت یک ماه از نظر بروز تب، بثورات جلدی و لنفادنوپاتی(بیماری های غدد لنفاوی)، تحت نظر قرار داده و در صورت بروز این علائم به بررسی ترشحات بینی(از نظر وجود پادتن ضد سرخجه) پرداخت و در صورت بروز علائم منطبق بر سرخجه، بررسی پادتن باید به فاصله دو هفته بعد از ظهور علائم صورت گیرد.
در این گونه موارد، در کشورهایی که قوانین آنها اجازه می دهد ،سقط جنین مانعی ندارد.
ده فرمان سرخ
1- از تماس کودک خود با کودک یا فرد بالغی که دانه های قرمز رنگ پوستی دارد، جلوگیری کنید، زیرا ممکن است سرخجه داشته باشد.
2- در صورت مشاهده دانه های قرمز رنگ روی پوست کودک، مانع رفتن او به مدرسه شوید.
3- در صورت مبتلا شدن کودک به سرخجه، از تماس او با خانم های باردار جلوگیری کنید.
4- اگر کودک شما گرفتار سرخجه است، تنها با کودکانی می تواند ارتباط داشته باشد که علیه سرخجه واکسینه شده یا پیش از این دچار بیماری شده باشند.
5- واکسن سرخجه برای همه خوب است، به جز برای افراد زیر:
کسانی که سرطان دارند؛ در حال حاضر کورتن مصرف می کنند؛ شیمی درمانی می شوند؛ تحت اشعه درمانی هستند؛ بیماری حاد تب داری دارند یا سیستم ایمنی شان به هر دلیلی ضعیف است.
6- در صورتی که نمی دانید قبلاً سرخجه گرفته اید یا نه، و یا واکسن آن را زده اید یا نه، می توانید به راحتی با یک آزمایش به این نکته پی ببرید.
7- در طول بیماری از مصرف هر نوع داروی اضافی بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
8- در این بیماری رژیم غذایی خاصی نیاز نیست.
9- اگر به سرخجه مبتلا شدید و علائمی همچون قرمزی چشم ، تب بالا، سرفه های شدید، سردرد ، خواب آلودگی زیاد یا بروز خونریزی غیر معمول یک هفته پس از بیماری(به صورت خونریزی لثه، بینی، رحم یا لکه های خونی پراکنده در سراسر پوست) را داشتید، سریعا به پزشک مراجعه کنید، زیرا این ها علائم خطرناکی هستند و پزشک باید حتماً از آن ها با خبر شود.
10- نکته آخر این که خود درمانی نکنید. دانه های قرمز روی پوست علل فراوانی دارد که تشخیص علت آن فقط به عهده پزشک است.
دکتر علی اخوان بهبهانی
در مطالب قبلی در مورد اثرات زیان بار استفاده ی بی رویه ی مکملهای دارویی بر سلامت انسان صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که اگر منابع دارویی مواد مغذی به مقدار زیاد و طولانی استفاده شوند، می توانند مسمومیت و عوارض ناگواری ایجاد نمایند.
همچنین درمورد اختلالات ناشی از مسمومیت منابع دارویی ویتامینهای A و D صحبت شد. در این مقاله مضرات استفادهی بی رویه از منابع دارویی سایر ویتامینها و املاح مورد بررسی قرار می گیرد.
ویتامین E از دیگر ویتامینهای محلول در چربی است. این ویتامین به طور طبیعی در جوانهها (غلات و حبوبات)، غلات سبوس دار و روغنهای گیاهی وجود دارد.
ویتامینE از ویتامینهای ضروری برای انسان است و موجب سلامت و استحکام غشاهای سلولی و محافظت سلول می شود. این ویتامین جزو ویتامینهای آنتیاکسیدان می باشد و در پیشگیری از بروز سرطان و بیماریهای قلبی- عروقی موثر می باشد. اثرات ویتامینE در پیشگیری از بیماریهای دیگری نیز به اثبات رسیده است.
مسمومیت حاصل از مصرف زیاد ویتامین E ، کمتر از سایر ویتامینهای محلول در چربی است، زیرا بدن انسان قادر به تحمل مقادیر بالای این ویتامین است، ولی چنانچه ویتامینE در مقادیر خیلی بالا و به صورت قرص، کپسول یا فرمهای تزریقی مصرف شود، باعث مسمویت ویتامینی در بدن می شود.
عوارض حاصل از مصرف خیلی زیاد مکمل ویتامین E :
- مانع استفادهی بدن از سایر ویتامینهای محلول در چربی می شود. بنابراین ممکن است انسان در معرض کمبود سایر ویتامینهای محلول در چربی قرار گیرد.
- با رسوب کلسیم در استخوانها اختلال ایجاد می کند.
- موجب اختلال در ذخیرهی ویتامین A در کبد می شود و مقدار آن را کاهش می دهد.
- می تواند زمان انعقاد خون را نیز افزایش دهد.
مصرف منابع غذایی ویتامینE در حفظ سلامت انسان تأثیر مهمی دارد و چنانچه به مقدار زیاد مصرف شود، خطر مسمومیت و ایجاد عوارض و اختلالات ناشی از آن را ندارد. بنابراین بهتر است به جای مصرف منابع دارویی ویتامینE ، از منابع غذایی آن استفاده شود.
تیامین یا ویتامین B1 از ویتامینهای محلول در آب است که در سلامت اعصاب نقش مهمی دارد و کمبود آن باعث ایجاد عوارض عصبی می شود.
براساس تحقیقات، تزریق مقادیر بالای این ویتامین عوارضی از قبیل سردرد، تشنج ، ضعف عضلات، بی نظمی در ریتم قلب (آریتمی قلبی) و واکنشهای آلرژیک را ایجاد می نماید. در حالی که استفاده از منابع غذایی سرشار از ویتامین B1 نه تنها در انسان عارضه ای ایجاد نمی کند، بلکه در حفظ سلامت و فعالیت سیستم عصبی نقش مهمی به عهده دارد.
نیاسین یا ویتامین B3 از دیگر ویتامینهای گروه B می باشد که در منابعی مانند گوشت کم چرب، مرغ، ماهی، بادام زمینی و مخمر یافت می شود.
این ویتامین در سوخت و ساز مواد انرژی زا نقش مهمی دارد. همچنین در تنفس داخل سلولی دخالت دارد.
مضرات استفادهی مکرر از منابع دارویی نیاسین عبارتند از:
- عوارض آلرژیک، از قبیل گر گرفتگی
- تشدید جراحات بیماران مبتلا به زخم معده
- تشدید عوارض آسم
- به جا گذاشتن اثرات سمی در کبد
- ایجاد اختلالات کبدی
یکی دیگر از ویتامینهای گروه B، پیریدوکسین یا ویتامین B6 است که در سلامت اعصاب و نیز خون سازی موثر است.
این ویتامین در موادی مانند گوشت، غلات سبوسدار، سبزیها و مغزها وجود دارد که با مصرف این مواد نیاز انسان به این ویتامین تامین می گردد، ولیاستفادهی زیاد و بی رویه از منابع دارویی ویتامین B6 می تواند به ایجاد عوارض عصبی همراه با اختلالات در راه رفتن، ضعف و بی خوابی منجر شود.
اسید فولیک از ویتامینهای گروه B محسوب می شود و در خون سازی تأثیر مهمی دارد. اگر مکمل این ویتامین به مقدار زیاد مورد استفاده قرار گیرد، ترکیبات غیرقابل جذبی با روی تشکیل می دهد، در نتیجه از جذب این عنصر جلوگیری می کند و موجب دفع روی و عوارض کمبود این مادهی معدنی در بدن می شود.
ویتامین C که مانند ویتامین های گروه B در آب محلول است در سلامت انسان اثرات مهمی دارد و در حفظ مقاومت بدن در برابر بیماریها، استحکام بافت پیوندی، استحکام و سلامت استخوانها، دندانها و لثه موثراست.
این ویتامین در منابع گیاهی مانند سبزی های برگ سبز و دیگر انواع سبزی مانند: گوجه فرنگی، فلفل سبز، فلفل دلمه ای و نیز میوههایی مانند مرکبات ، توت فرنگی و کیوی به مقدار قابل توجهی وجود دارد.
چون این ویتامین جزو ویتامینهای آنتیاکسیدان محسوب می شود، در پیشگیری از سرطان موثر است.
چنانچه این ویتامین از طریق منابع غذایی جذب بدن شود، موجب حفظ سلامت انسان و افزایش مقاومت در برابر عفونتها می شود، ولیزیاده روی در مصرف منابع دارویی آن باعث ایجاد اختلالات گوارشی، اسهال، خطر ابتلا به سنگ اگزالات در مجاری ادراری و آدابتاسیون با مقادیر بالا (یعنی بدن به مقادیر بالای این ویتامین عادت می کند و دیگر منابع غذایی پاسخگوی نیاز انسان به ویتامین C نخواهد بود) می شود