دانستنی هایی در مورد سوء هاضمه و اینکه این یک نوع احساس ناراحتی مبهم در قفسه سینه یا شکم بدون علت ساختاری مشخص که به هنگام خوردن یا آشامیدن یا به فاصله کمی پس از آن رخ می دهد را سوء هاضمه می گویند .
علایم شایع
- تهوع خفیف
- سوزش سردل
- درد در قسمت فوقانی شکم
- نفخ یا آروغ
- احساس پُری معده
- ترش کردن
علل
علائم به نظر با خوردن، آشامیدن، یا بلعیدن هوا به هنگام صحبتکردن یا آدامس جویدن ارتباط دارند. علائم غالباً به دنبال بروز هیجانات و ناراحتیهای عاطفی به هنگام خوردن، مصرف بیش از اندازه دخانیات ، یبوست، خوردن غذاهای خوب پخته نشده، خوردن غذاهای چرب، هضم نامناسب مواد غذایی تولید کننده گاز مثل حبوبات، خیار، کلم و پیاز، آلرژی غذایی، یا نوشیدنالکل رخ می دهد.
عوامل تشدید کننده بیماری
- استرس
- مصرف دخانیات
- نوشیدن الکل
- مصرف داروهایی که ممکن است باعث آزار و تحریک معده شوند.
- خستگی یا کار زیاد
پیشگیری
از خوردن غذاهایی که آنها را خوب هضم نمی کنید، از جمله نوشیدنیهای گازدار خودداری کنید.
دخانیات مصرف نکنید.
پس از غذا خوردن استراحت کنید.
به هنگام غذاخوردن سعی کنید دچار ناراحتی عاطفی نشوید.
تند غذا نخورید.
از مصرف الکل جداً پرهیز کنید.
در صورتی که علائم پایدار باشند، ممکن است واقعاً یک بیماری در دستگاه گوارش یا سایر نقاط بدن وجود داشته باشد. گاهی این علائم بدون اینکه بیماری خاصی وجود داشته باشد، رخ می دهند. این حالت نشان دهنده عملکرد غیرطبیعی در یکی از قسمتهای ظاهراً طبیعی بدن است.
عواقب مورد انتظار
علائم را می توان با درمان تحت کنترل در آورد، اما احتمال عود علائم وجود دارند.
عوارض احتمالی
علائم حمله قلبی، بیماری جدی مری یا معده ممکن است شبیه سوءهاضمه باشد که غفلت از آن باعث بیماری جدی می شود.
درمان
در موارد مزمن، بررسیهای تشخیصی ممکن است، شامل عکسبرداری اشعه ایکس از قسمت فوقانی دستگاه گوارش و آندوسکوپی (دیدن مری و معده با وسیله مخصوص که سر آن منبع نور قرار دارد) باشد.
درمان و پیشگیری مشابه هم هستند:
برای غذا خوردن وقت کافی بگذارید. غذا را به دقت و کامل بجوید. از دعوا و مرافعه و هیجانات به هنگام غذا خوردن پرهیز کنید.
بلافاصله پیش از غذا دخانیات مصرف نکنید.
بلافاصله پس از غذا از هیجانات یا ورزش پرهیز کنید.
از کارهایی که باعث رفتن هوا به درون معده می شود، مثل آدامس جویدن، خودداری کنید.
از پوشیدن لباس تنگ خودداری کنید.
در هر بار بروز سوءهاضمه مراقب بروز تغییرات در علائم باشید. اگر ماهیت، زمان بندی، تعداد دفعات یا شدت علائم تغییر کنند، امکان دارد یک بیماری جدی مطرح باشد. نمود این بیماریها عبارتند از سوزش سردل ناشی از آسیب دیدن قسمت پایینی مری، بیماری کیسه صفرا ، زخم معده یا سرطان معده
داروها
برای ناراحتی خفیف، می توان از شربتها یا قرصهای ضد اسید استفاده کرد.
برای ناراحتی شدید و جدی ممکن است داروهایی مثل مسدود کنندههای 2 H ، داروهای ضد گرفتگی یا آرام بخشها برای تخفیف علائم تجویز شوند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی برای آن وجود ندارد. انجام منظم تمرینات ورزشی توصیه می شود.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی شود. از خوردن غذاها و مواد غذایی که ایجاد ناراحتی گوارشی می کنند خودداری کنید، خصوصاً آنهایی که در قسمت علل فهرست شدهاند.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر الگوی علائم سوءهاضمه دچار تغییرات قابل توجهی شود.
اگر هر کدام از موارد زیر رخ دهد:
ـ استفراغ، کاهش وزن یا کم اشتهایی
ـ سیاه و قیری شدن اجابت مزاج یا استفراغ خون
ـ تب
ـ درد شدید در قسمت فوقانی شکم در سمت راست
ـ ادامه ناراحتی که ربطی به غذا خوردن یا آدامس جویدن نداشته باشد.
نکته : توجه داشته باشید هر نوع حالت تهوع نشانه سوء هاضمه نیست .