منظومه شمسی

ترکیب یک ستاره بنام خورشید وهشت سیاره با نامهای تیر٬ ناهید٬ زمین ٬مریخ٬ مشتری زحل٬ اورانوس و نپتون و تعدادی سیارک تعدادی دنباله دار وتعدادی سیاره کوتوله که با نظمی قابل توجه دور آن می چرخند.میدان ثقل کره خورشید ٬حرکت سیارات ودیگر اجرام منظومه را کنترل می کند.مقداری گاز وغبار میان سیاره ای نیز در این منظومه وجود دارد.

تمامی سیارات منظومه شمسی تقریبا" در یک صفحه مداری به دور خورشید می‌گردند. به استثنای عطارد که صفحه مداری آن با صفحه مداری زمین یا دایره‌‌البروج زاویه‌ای معادل تقریبی ˚7 می‌سازد، تمایل صفحات مداری سایر سیارات منظومه شمسی نسبت به صفحه مداری زمین، کمتر از ˚4/3 است. این بدان معناست که اگر به منظومه شمسی از پهلو نگاه کنیم ظاهری شبیه به یک صفحه تخت دارد. زوایایی که محور گردش سیارات به دور خود با صفحه مدار زمین می‌سازند نیز اختلاف چندانی با یکدیگر ندارند. انحراف محور سیارات منظومه شمسی به این صفحه کمتر از ˚30 است. انحراف محور خورشید نیز نسبت به صفحه دایره‌‌البروج ˚25/7 است. راستای حرکت وضعی (گردش سیاره به دور خود که موجب پیدایش شب و روز می‌شود) و حرکت انتقالی (گردش سیاره به دور خورشید که سبب پیدایش سال می‌گردد) سیارات منظومه شمسی نیز می‌تواند گواهی بر نظریه سحابی خورشیدی باشد. اگر از نقطه‌ای در بالای قطب شمال زمین به سیارات بنگریم، تمامی سیارات در جهت خلاف عقربه‌های ساعت به دور خورشید در گردشند و به استثنای زهره و اورانوس، جهت حرکت وضعی سایر سیارات نیز عکس جهت عقربه‌های ساعت است. برخی سیاره‌شناسان معتقدند علت این ناهماهنگی در زهره و اورانوس می‌تواند برخورد سهمگین یک جرم سماوی با این دو سیاره در سال‌های آغازین پیدایش منظومه شمسی باشد، گرچه صحت این فرضیه هنوز به اثبات نرسیده است. سه دلیل فوق، یعنی قرار گرفتن تمامی سیارات در یک صفحه مداری، راستای چرخش آنها به دور خود (به استثنای زهره و اورانوس)، و جهت گردش آنها به دور خورشید از مهم‌ترین دلایلی هستند که نشان می‌دهند منشا پیدایش تمامی سیارات منظومه شمسی یکسان و به نوعی مرتبط با پیدایش خورشید بوده است. علاوه بر این، دانشمندان به کمک محاسبه نیمه عمر مواد رادیواکتیو موجود در زمین، ماه، مریخ و شهابسنگ‌ها دریافتند اجرام منظومه شمسی بین 3/4 تا 8/4 میلیارد سال عمر دارند که همزمانی تولد آنها را نشان می‌دهد. این شباهت‌ها و هماهنگی میان اجزای منظومه خورشیدی، مهم‌ترین دلیل اثبات نظریه سحابی خورشیدی است. علاوه بر این، فناوری جدید تصاویری از ستاره‌های در حال تولد شکار کرده است که ابری از غبار در حال تراکم را در اطراف آنها نشان می‌دهد که محل تولد سیارات آن منظومه محسوب می‌شود. چنانچه نظریه سحابی خورشیدی صحیح باشد، سیارات در جهان ما باید به وفور یافت شوند چرا که اغلب ستارگان در مرکز قرص‌هایی از غبار که محل تولد سیارات است، تشکیل می‌شوند. کشف سیارات فراخورشیدی گامی مهم در اثبات این نظریه تا‌کنون بوده است.

میدان مغناطیسی در سیارات

در منظومه شمسی میدانهای مغناطیسی خورشید وسیارات عموما" توسط جریانات الکتریکی متحرک درون لایه های رسانای درونی تولید می شود.در خورشید میدان مغناطیسی ناشی از حرکت داخلی گاز یونیده است.در زمین لایه رساناعامل ایجاد میدان به شکل آهن مایع در هسته بیرونی قرار دارد.در مورد سیاره مشتری وزحل میدان مغناطیسی ناشی از حرکات درون لایه هیدروزنی فلزی ودر اورانوس ونپتون هم احتمالا" یک لایه یخی slushy- عامل ایجاد میدان است.در سیاره تیر هسته آهنی بزرگ عامل ایجاد میدان است گرچه فعال بودن این هسته هرروز مورد شک بیشتری قرار می گیرد واحتمال دارد که میدان مغناطیسی موجود باقیمانده میدان از زمانهای دور سیاره باشد.در حال حاضر ماه وسیاره مریخ دارای میدان نیستند اما آزمایش روی سخره های دو جرم نشان از وجود میدان در زمانهای گذشته دارد.اقمار بزرگ سیاره مشتری نیز دارای میدان ضعیفی هستند.تاکنون طی تاریخ چندین بار (در مقیاس چندصدهزار ساله)جای قطبهای میدان مغناطیسی زمین تغییر کرده است البته خورشید نیز دارای چنین تغییراتی است که دوره آن کوتاهتر واثرات آن عموما" محلی است.کشف این تغییرات کمکی بوده است در جهت توجیه تکتونیک صفحه ای.

قسمتی از فضا که محل برخورد باد خورشیدی با میدان مغناطیسی است مغناطکره نامیده می شود.

قرص ترامادول

یک بسته قرص 10 عددی ترامادول50، 400 تومان و ترامادول 100،500 تومان است.

بنابر گزارش پزشک داروخانه‌ای که تمایل نداشت نامش ذکر شود از هر 100 نفری که به

داروخانه مراجعه می‌کنند 70 نفر تقاضای دریافت ترامادول دارد که 40 نفر آن‌ها از قشر

نوجوانان مدرسه‌های راهنمایی و یا دبیرستان هستند.

در بروشور آمپول‌های ترامادول و داروهای ضد درد و مخدر است.همچنان آمده است در

صورت مصرف دارو ازانجام رانندگی و کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند بپرهیزید و

مصرف دارو در افراد پایین‌تر از 12 سال توصیه نمی‌شود و آخر اینکه این دارو برای

بیماران معتاد به مواد مخدر توصیه نمی‌گردد.

به گزارش رسیده از کانون‌های بازپروری تولددوباره تهران، در چند ماه اخیر در هر یک

از کانون‌ها، چندین بیمار پذیرش شده‌اند که مصرف آن‌ها فقط ترامادول بوده است.

دکتر فاطمه محسنی پزشک عمومی که تجربه 3 سال کار در رابطه با درمان بیماری اعتیاد

دارد در این باره می‌گوید: ترامادول کاملاً وابستگی ایجاد می کند گر چه ساختمان شیمیایی

آن جزء مواد مخدر قرار نمی‌گیرد.ترامادول نشئه کننده است و فرد مجبور است برای

بدست آوردن نشئگی بیشتر دوز مصرفی خود را به تدریج بالا ببرد.

آیا ترامادول می‌تواند استارتی برای مصرف دیگر مواد مخدر باشد؟

دکتر شیرازی مدیر عامل موسسة آئین مهر که چند سالی است در رابطه با کاهش آسیب‌ها

مخصوصاً اعتیاد فعالیت می‌کند در این باره می گوید:ترامادول ماده مخدر ضعیفی است و

می‌تواند مورد مصرف پزشکی داشته باشد و اگر آن را برای درمان و در چهار چوب

درمانی مورد استفاده قرار دهند ایرادی ندارد ولی معمولاً این دارو مورد سوء مصرف

قرار می‌گیرد. در واقع ترامادول مثل داروهایی شبیه کدئین‌ها، کونازپام‌ها جنبه درمانی

دارد.

در تحقیقی که بر روی دانشجویان یکی از دانشکده‌های شهر گرگان انجام گرفت تعداد

بسیاری از دانشجویان با یک سر درد ساده از قرص‌های ترامادول استفاده می‌کنند جواد

دانشجوی رشته کامپیوتر در این باره می‌گوید: من اطلاعاتی از اعتیاد به ترامادول نداشتم.

و بارها برای سردردهای ساده از آن استفاده می‌کردم و به جایی رسیدم که وقتی یک روز

از آن استفاده نکردم دچار تشنج شدم و پزشک بیمارستان به خانواده‌ام گفت فرزند شما

معتاد است و من با ناباوری می‌گفتم: من معتاد نیستم و فقط در روز چند ترامادول استفاده

می‌کنم.

دکتر محسنی در این‌باره می‌گوید: اکثر مصرف کننده‌های ترامادول کسانی هستند که تازه با

مواد مخدر آشنا شده‌اند و یا اینکه معتادانی هستند که برای مدتی قادر به نیمه مواد مخدر

مصرفی خود نیستند و در واقع ترامادول را جایگزین می‌کنند.

محمد علی که به تازگی از یکی از کانون‌های بازپروری ترخیص شده در این‌باره می‌گوید:

در تصادفی پایم شکست پزشک برای من ترامادول تجویز کرد مصرف ترامادول نه تنها درد

مرا از بین ‌برد بلکه حالت خوبی به من می‌داد تا اینکه متوجه شدم به ترامادول معتاد شده‌ام.

دکتر شیرازی درباره عوارض ترک فیزیکی ترامادول می‌گوید: عوارض فیزیکی آن مثل

عوارض ترک قرص است و معمولاً با وسوسه، بی‌قراری و تشنج همراه است.

دکتر ابراهیمی پزشک عمومی و فعال در رابطه با ترک اعتیاد می‌گوید: داروی ترامادول فقط

باید با نسخه پزشک و در مورد بیماری‌های خاص و دردهای شدید آن هم با نظر پزشک

(دردهای سرطانی- بعد از عمل‌های جراحی)استفاده شود دکتر شیوا خوشنویس انصاری

کارشناس واحد دارویی مرکز بهداشت جنوب تهران اطلاعاتی در خصوص افزایش بی‌رویه

و خود سرانه ترامادول در جامعه (اعتیاد پنهان) ارائه می‌دهد.

--------------------------------------------------------------------------------

بر اساس آمار بررسی شده از تیر ماه 1381 تا پایان مهر 1382تعداد 162 مورد

گزارش عارضه دارویی مربوطه به ترامادول از 49 شهرستان مختلف به مرکز ثبت

عوارض جانبی ایران (ADR) ارسال شده است. سوزش سینه، تنگی نفس شدید، افت

فشار خون و حتی مرگ در اثر تزریق در مجموعه گزارشات دیده می‌شود. (اگر چه ارتباط

موارد مرگ گزارش شده با مصرف ترامادول به اثبات نرسیده است) این عوارض در هر

دو نوع داروهای خارجی و تولید داخلی به یک میزان گزارش شده است. بر اساس گزارش

فوق ترامادول ترکیبی صناعی است که به عنوان ضد درد (شبیه به داروهای مخدریا

اپیوئیدی) کاربرد دارد. اشکال دارویی آن که در بازار دارویی ایران موجود است به

صورت قرص و کپسول 50 و10 میلی‌گرمی و آمپول 100 میلی‌گرم در هر میلی لیتر

می‌باشد. این دارو در درمان دردهای نسبتاً شدید حاد یا مزمن از قبیل دردهای بعد از عمل

جراحی و یا دردهای سرطانی توسط پزشکان تجویز می‌شود. با توجه به اینکه این دارو از

گروه ضد درد مخدر است اثرات وابستگی و عوارضی شبیه به داروهای مخدر از قبیل

سرگیجه، خواب آلودگی، یبوست، تعریق، خارش و در مواردی نادر کاهش فعالیت سیستم

تنفس در بدن ایجاد می‌کند و در نتیجه با قطع ناگهانی ترامادول بعد از مصرف طولانی مدت

آن، علایم ترک مورفین در بدن مانند بی‌خوابی، تحریک پذیری، تشنج، لرزش، تهوع،

استفراغ، درد عضلات و شکم و ... (علایم Withdrawal) ظاهر می‌گردد. در پایان این

گزارش با توجه به مصرف خود سرانه و به منظور کاهش مصرف بی‌رویه این فراورده

دارویی نکاتی ذکر شده است که با هم می‌خوانیم. از مصرف خودسرانه دارو به دلیل ایجاد

وابستگی بعد از مصرف و تمایل به مصرف مجدد دارو، جداً خودداری شود. این دارو باید

فقط با تجویز پزشک مصرف شود. از تجویز ترامادول برای دردهای خفیف تا متوسط

«مانند سر دردهای معمولی، دردهای عضلانی، سرماخوردگی و موارد مشابه آن»

خودداری شود و این دارو فقط در دردهای متوسط تا شدید با نظر پزشک قابل مصرف

است.ایمنی و اثر بخشی مصرف ترامادول در کودکان زیر 16 سال ثابت نشده است و

مصرف آن در این گروه سنی توصیه نمی‌گردد و در افراد مسن نیز باید با احتیاط مصرف

شود، واکنش‌های آنافیلاکتیک کشنده و سایر واکنش‌های ازدیاد حساسیت مانند خارش، کهیر

برونکواسپاسم و آنژیوادم ممکن است بروز نماید و در بیماران با سابقه حساسیت به کدئین

و سایر اپیدئیدهامصرف این دارو توصیه نمی‌شود، با توجه به بروز علایم شبیه به ترک

مخدرها، از قطع ناگهانی دارو بعد از مصرف طولانی مدت آن خودداری شود، در صورت

بروز خواب آلودگی شدید، سرگیجه و ضعف عضلانی شدید حتماً با پزشک معالج مشورت

نمایید.

اعتیاد به ترامادول

ترامادول یک داروی ضد درد است. که با نام های مختلفی از جمله بایومادول در داروخانه ها عرضه می شود.

از ترامادول برای تسکین درد های متوسط تا شدید استفاده می شود. با اینکه تاکنون مکانیسم اثر ترامادول دقیقا مشخص نشده است ولی این دارو مانند مورفین عمل می کند. ترامادول مانند مورفین در مغز به گیرنده های اپیوئیدی متصل شده، باعث ایجاد تسکین می گردد.

این دارو بصورت آمپول، قرص یا کپسول های 50 و 100 میلیگرمی در بازار دارویی کشور وجود دارد و در داروخانه ها عرضه می شود. بالاترین دوز روزانه آن 400 میلیگرم است. خوردنش با غذا یا بدون غذا تاثیری در میزان جذب آن ندارد.

تداخلات داروییداروهایی مانند کاربامازپین و کینیدین مانع از خنثی شدن ترامادول در بدن شده، غلظت آنرا در خون بالا می برند! استفاده همزمان ترامادول با داروهای مهار کننده مونوآمینواکسیداز و مهارکننده انتخابی گیرنده های سروتونین مانند فلوکستین منجر به عوارض جانبی شدیدی از جمله تشنج می شود. این دارو در صورتیکه با الکل، داروهای بیهوشی، مواد مخدر، داروهای آرام بخش یا خواب آور استفاده شود خطر ایست تنفسی را به شدت افزایش می دهد.

سالم بودن آن برای زنان حامله یا در مرحله شیردهی هنوز ثابت نشده است.

عوارض جانبی آن عبارتند از: تهوع، یبوست، سردرد، خواب آلودگی، خارش، اسهال، خشکی دهان، بثورات جلدی، اختلالات بینایی، سرگیجه واقعی، تشنج

و اما ارتباط ترامادول با اعتیاد و سوء مصرف مواد....

این دارو از بدو ورودش به بازار دارویی کشور مورد توجه بیماران معتاد به مواد مخدر قرار گرفت. و آوازه آن تا جایی پیش رفته است که متاسفانه گروه ها و خواننده های رپی وجود دارند که نام ترامادول را برای خود انتخاب کرده اند!

تجربه نویسنده در زمینه مدیریت سایت های مشاوره درمان اعتیاد ، نشان می دهد که نام ترامادول بعد از کراک دومین نامی است که کاربران اینترنت با جستجوی آن به چنین سایت هایی راه پیدا می کنند. و سئوالی که همیشه چنین کاربرانی مطرح می کنند اینست که:

آیا ترامادول باعث اعتیاد به مواد مخدر می شود؟

آیا ترامادول داروی مناسبی برای ترک اعتیاد است؟

آیا ترامادول باعث ایجاد تشنج می شود؟

در پاسخ به این سئوالات باید بگوییم که: با توجه به اینکه مکانیسم کنترل درد در ترامادول مشابه مورفین است. مصرف مداوم آن منجر به وابستگی فیزیکی و روانی مشابه اعتیاد به مواد مخدر می شود. و مصرف طولانی مدت ترامادول منجر به اعتیاد به آن شده و درمانی کاملا مشابه با درمان سوء مصرف مواد مخدری چون تریاک، کراک و هروئین دارد!

باز هم تجربه نویسنده نشان می دهد که: بیمارانی که در مراکز بستری جهت ترک ترامادول بستری می شوند علایم خماری یا ترک غیر قابل تحمل تری نسبت به سایر بیماران وابسته به مواد مخدر از خود نشان می دهند!

از جمله علایم ترک ترامادول عبارتند از: عصبانیت، تعریق، بی خوابی، تهوع، اسهال، لرزش اندام ها و توهم

معتادان به مواد مخدر در مواردی که امکان تهیه یا استفاده از مواد مخدر را ندارند از این دارو جهت جایگزین کردن مواد مخدر استفاده می کنند. عده ای نیز به غلط آنرا برای ترک اعتیاد مورد استفاده قرار می دهند!

در حقیقت تعداد کسانیکه بواسطه مصرف ترامادول وارد وادی اعتیاد شده اند کمتر از کسانی است که این دارو را جهت جایگزینی مواد مورد استفاده قرار می دهند. اینها معمولا کسانی هستند که به خاطر درد، ترامادول را طولانی مدت مصرف کرده اند و از عواقب اعتیاد به آن غافل مانده اند!

پس اگر شخصی به کلینیک مراجعه کند و بگوید که اعتیادش را با ترامادول شروع کرده و در ابتدا از آن برای نئشه بازی و سرخوشی استفاده کرده است کمی غیر معمول می نماید! همچنانکه گفته شد افراد وابسته به ترامادول بیشتر مصرف کنندگان مواد مخدری هستند که جهت جلوگیری از علایم ناخوشایند ترک یا خماری از این دارو به عنوان جایگزین استفاده می کنند.

بر اساس مقالات معتبر پزشکی ترامادول در دوز 200 تا 400 میلیگرم می تواند علایم ترک مواد مخدر را از بین ببرد و تجویز آن به مقدار کمتر از این دوز فرقی با تجویز دارونما در کنترل علایم ترک ندارد!

شخصی که از این دارو جهت ترک اعتیاد استفاده می کند وقتی دوز دارو را به کمتر از 200 میلیگرم برساند علایم ترک مواد مخدر را از خود نشان خواهد داد و دوباره به مصرف ترامادول یا مواد مخدر رو می آورد حال چنین شخصی چگونه می تواند دوز دارو را به فرضا 2.5 میلیگرم در روز کاهش دهد؟! در حالیکه این قضیه در مورد داروهای مناسب ترک اعتیاد مانند متادون صدق نمی کند.

پس می توان نتیجه گرفت ترامادول داروی مناسبی برای ترک اعتیاد نیست! بعلاوه اکثر قریب به اتفاق بیماران وابسته به مواد مخدر در کنار مصرف مواد مخدر از داروهای اعصاب، آرامبخش و خواب آور نیز استفاده می کنند و همچنانکه در قسمت تداخلات دارویی عنوان شد با مصرف همزمان ترامادول با این داروها خود را در خطر تشنج و ایست تنفسی قرار می دهند!

تشنج شایع ترین عارضه ای است که بیماران از ترس ایجاد آن جهت درمان وابستگی به ترامادول به مراکز درمان سوء مصرف مواد مراجعه می کنند! علاوه بر تداخل دارویی منجر به تشنج، ترامادول با کاهش آستانه تشنج باعث ایجاد تشنج در کسانی می شود که به علت تشنج در حال درمان هستند یا اینکه درمان شده اند!

پس بخاطر داشته باشیم که ترامادول باید بر اساس نسخه و توصیه پزشک مورد استفاده قرار بگیرد و مصرف خودسرانه آن عواقب غیر قابل جبرانی بدنبال خواهد داشت.

در مورد قرص های ضد بارداری

قرص ها حتما باید در دوره های ۲۱ روزه با ۷روز فاصله مصرف شوند و از مصرف نامرتب انها خود داری شود.

قرص ها برای خانم های بالای ۳۵ سال و در کسانی که سابقه سرطان پستان رحم و کبد در خود یا خانواده انها وجود دارد مناسب نیستند.

در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون و بیماری های قلبی و عروقی سردردهای شدید و افسردگی مصرف ocpتوصیه نمیشودعوارض اولیه قرص ها: تهوع، حساسیت پستانها، ادم و افزایش وزن در حدود ۱۰ درصد و لکه بینی و افزایش ترشحات است که اگر قابل تحمل باشد از اهمیت بالینی خاصی برخوردار نیستند

داروهایی مانند ریفامپین – باربیتورات ها-فنی توئین و کاربامازپین و ابتلا به بیماریهایی چون بیماریهای تیروئیدی اثر بخشی قرص ها را کاهش میدهند لذا باید در این موارد از روش های جایگزین استفاده کرد.

اگر مصرف یک قرص فراموش شود روز بعد باید دو قرص مصرف شده و ار دوقرص فراموش شود در دو روز بعدی هر روز دو قرص مصرف شود و چنانچه سه قرص فراموش شود باید در ان سیکل مصرف قرص قطع شده ,و از یک روش جایگزین استفاده گردد و از روز ۵ مجددا مصرف قرص شروع شود.