رنگ طبیعی ادرار، از زرد کمرنگ تا زرد تیره کهربایی متفاوت است...
این رنگ با میزان غلظت رنگدانه‌ای به نام یوروکروم رابطه مستقیم دارد، اما رنگ ادرار همیشه طبیعی نیست. گروه ویتامین «B» می‌تواند رنگ ادرار را به سبز تغییر دهد به طوری که حتی با چشم نیز قابل‌تشخیص باشد. آب هویج ادرار را به رنگ نارنجی درمی‌‌آورد و نام بیماری پورفریا (بیماری ژنتیکی که روی پوست و سیستم اعصاب اثر دارد) نیز نام خود را از تغییر رنگ ادرار به شراب‌پورت گرفته است. اغلب تغییر رنگ ادرار بی‌ضرر و گذراست. گاهی تغییر رنگ می‌تواند در اثر مصرف برخی موادغذایی خاص، رنگ مو، مکمل‌ها یا داروهای تجویزی به وجودآید. هر چند گاهی رنگ ادرار غیرعادی نشان‌دهنده عفونت یا بیماری جدی است.
ادرار نارنجی
غذاها و مکمل‌ها: سر دسته متهمان این تغییر رنگ، موادغذایی حاوی ویتامین C، هویج و آب آن و برخی سبزی‌ها هستند. این مواد علاوه بر نارنجی کردن ادرار، می‌توانند کف دست و پا را بی‌رنگ کنند.
داروها: برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند ریفامپین، وارفارین و فنازوپریدین رنگ ادرار را نارنجی می‌کنند. برخی داروها می‌توانند عوارض جانبی روی دستگاه ادراری داشته باشند مثل برخی مسهل‌ها و داروهای شیمی‌درمانی، از دست دادن آب (عرق، استفراغ، اسهال) و نوشیدن کم‌مایعات نیز باعث غلظت یوروکروم می‌شود و رنگ ادرار را تیره می‌کند.
ادرار سبز یا آبی
می‌تواند در نتیجه غذا و دارو باشد. مثلا مارچوبه رنگ ادرار را مایل به سبز می‌کند و بوی مخصوصی به ادرار می‌دهد که کاملا قابل‌تشخیص است. داروهایی که می‌توانند رنگ ادرار را آبی تا سبز کنند، آمی تریپتیلین، ایندومتاسین، سایمتدین و داروهای ضدتهوع و چند مولتی‌ویتامین هستند. در برخی داروها رنگی مورداستفاده قرار می‌گیرد که علاوه بر آبی‌کردن رنگ ادرار باعث درد در هنگام دفع ادرار نیز می‌شوند. برخی بیماری‌های ارثی نادر مثل هیپوکلسمی، رنگ ادرار را آبی می‌کنند. این بیماری ارثی گاهی به نام «نشانگان پوشک آبی» نیز نامیده می‌شود که به دلیل رنگ آبی ادرار کودکان مبتلاست.
قهوه‌ای تیره یا ادرار به رنگ چای
خوردن مقدار زیاد موادغذایی مثل باقلا، ریواس و آلو ادرار را قهوه‌ای تیره می‌کند. داروها و برخی موادمخدر نیز رنگ ادرار را به قهوه‌ای تیره تغییر می‌دهند. از داروها می‌توان به کلروکلین و آنتی‌بیوتیک‌های مترونیدازول و نیترونورانتونین که در عفونت‌های ادراری تجویز می‌شوند، اشاره کرد. مسهل‌های حاوی برگ سنا و کاسکارا و شل‌کننده عضلانی متوکاربامول ادرار را قهوه‌ای تیره می‌کنند. برخی بیماری‌ها به خصوص ناراحتی‌های کبدی مثل هپاتیت و سیروز و بیماری ارثی نادر به اسم tyrosinemia که التهاب گلرومرول‌های کلیوی است، با توانایی کلیه در جذب مایع و مواد زائد تداخل می‌کند.
ادرار تیره و کدر
عفونت‌های دستگاه ادراری و سنگ کلیه می‌توانند شکل ظاهری ادرار را کدر و تیره کنند.
نظر می رسد اکثر افراد وقتی صحبت از خطر بیماری کلیوی می شود، آن را انکار می کنند، اما خوشبختانه چند اقدام پیشگیرنده برای جلوگیری از بروز آن وجود دارد.
با راهبردهای زیر شما می توانید سلامت کلیه هایتان را بهتر کنترل کنید:
1) یک برنامه کاهش وزن تنظیم کنید: به خاطر داشته باشید که اضافه وزن بسیار زیاد باعث پایین آوردن عملکرد کلیه ها می شود. شاخص توده بدنتان (bmi) را اندازه بگیرید و آن را با وزن سالم تان مقایسه کنید.
مراقب رژیم غذایی تان باشید و منظم ورزش کنید. باید کاری کنید که ورزش جزئی از برنامه زندگی تان درآید. منظور از ورزش فقط پیاده روی، دویدن با تمرین با وزنه نیست، حتی باغبانی، خانه داری، بالا و پایین رفتن از پله ها یا بازی کردن با بچه ها هم نوعی فعالیت فیزیکی به حساب می آید.
2) مراقب کلسترول تان باشید: کلسترول بالا همیشه با بیماری قلبی، سکته و بیماری های کلیوی همراه است. به همین دلیل است که کنترل سطح کلسترول خون تان برای سلامت شما ضروری است. سعی کنید یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و مصرف داروهایی که پزشک برایتان تجویز می کند را رعایت کنید.
3) سیگار را ترک کنید: سیگار کشیدن یا استفاده از سایر دخانیات یکی از عوامل مهم در بیماری های کلیوی مزمن است. پس همین امروز سیگارتان را ترک کنید تا خطر ابتلا به نارسایی های کلیوی را در خون تان پایین بیاورید. علاوه بر این سیگار ضربان قلب و فشار خون تان را هم بالا می برد. درست است که ترک سیگار کار سختی است اما اگر می خواهید از سلامتی تان مراقبت کنید، هیچ انتخاب دیگری ندارید.
4) آب بدنتان را تأمین کنید: خیلی افراد دچار کم آبی مزمن هستند. نوشیدن مقدار کافی آب اهمیت بسیار زیادی دارد مخصوصا در گرمای تابستان. کسانی که دچار "سنگ کلیه " هستند یا در گذشته "سنگ کلیه " داشته اند، باید برای تأمین آب بدنشان برنامه درستی داشته باشند. البته باید مراقب باشید بیش از اندازه هم آب مصرف نکنید. در صورت نیاز با پزشک خود مشورت کنید.
5) یک رژیم غذایی متوازن داشته باشید: یک رژیم غذایی "پرکربوهیدرات " کنترل دیابت را سخت تر می کند.
مواد غذایی "پرکربوهیدرات " عبارتند از؛ نان، پاستا، حبوبات، سیب زمینی و برنج. مصرف زیاد نمک هم با فشار خون ارتباط مستقیم دارد. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری های کلیوی به مصرف زیاد نمک حساس هستند، بدنشان ورم کرده و فشار خون شان هم بالا می رود. علاوه بر این، همیشه بخاطر داشته باشید که رژیم های غذایی پرچربی نیز می تواند موجب تصلب شریان شود که یکی از بزرگ ترین عوامل بیماری های کلیوی است.
6) از مصرف برخی داروهای خاص و مواد مضر خودداری کنید: مصرف مواد ممنوعه عملکرد کلیه ها را ضعیف می کند، پس مراقب باشید.
حتی برخی داروهای متداول موجود در داروخانه مثل داروهای ضدالتهاب غیراستیروئیدی (مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم) می تواند موجب ناراحتی های کلیوی جدی شود. گاهی اوقات برخی داروها (مثل آنتی بیوتیک ها) برای افرادی که ناراحتی کلیوی دارند باید با دوز متفاوتی تجویز شود.
حتی برخی گیاهان و مکمل ها می تواند به کلیه ها ضرر برساند.
7) برای کنترل دیابت خود اقدام کنید: دیابت یکی از متداول ترین عوامل بیماری کلیه ای مرحله آخر (esrd) می باشد که از مرحله1 شروع شده و تا مرحله 5 پیش می رود. اینجاست که عملکرد کلیه ها تا جایی پیش می رود که نیاز به درمان جایگزین کردن کلیه می شود. این درمان شامل "دیالیز " یا "پیوند " می شود.
اگر به دقت قند خون تان را تحت کنترل داشته باشید بهتر می توانید از بروز بیماری شریان های کوچک خون که بیماری "شریانی میکرو " نامیده می شود جلوگیری کنید. این اختلال معمولا همراه با کمبود پروتئین در ادرار همراه است و در آخر منجر به آسیب کلیوی دیابتی می شود.
8) فشار خون تان را کنترل کنید: فشار خون دومین عامل متداول بیماری های کلیوی است. خیلی اوقات فشار خون بالا موجب حمله های قلبی، نارسایی قلبی، سکته یا بیماری کلیوی هم می شود. برای جلوگیری از ضعیف شدن عملکرد کلیه ها و مراقبت از مغز و قلب تان باید بطور مداوم فشار خون تان را تحت کنترل داشته باشید.
9) چکاپ های منظم را فراموش نکنید: اهمیت ویزیت منظم پزشک تان کاملا آشکار است و نیاز به توضیح ندارد. برای کنترل وضعیت سلامتی خود باید مرتب نزد پزشک بروید و آزمایش های مربوطه را انجام دهید.
10) پیگیری مستمر دستورات متخصصان: تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به بیماری های کلیوی در صورت دنبال کردن دستورات پزشک متخصص خود وضعیت بهتری پیدا می کنند. علاوه بر این، مراحل پایانی نارسایی کلیه معمولا مشکلات دیگری مثل؛ کم خونی، متابولیسم موادمعدنی استخوان و آماده سازی برای درمان جایگزین کلیه را همراه دارد. به همین دلیل این که ویزیت پزشک متخصص تان باعث می شود از یکی از مهم ترین اندام های بدنتان که "کلیه " است، مراقبت کنید.
حرف های نهایی
بیماری کلیوی رو به رشد است. خوشبختانه این بیماری ها قابل پیشگیری هستند. مطمئنا تشخیص زودهنگام می تواند عملکرد کلیه هایتان را طولانی تر کند. حفظ یک سبک زندگی سالم کار خیلی سختی نیست. به همین دلیل است که باید این توصیه ها را جدی بگیرید تا بتوانید از یک زندگی سالم لذت ببرید.
پتاسیم یکی از مواد مغذی مورد نیاز بدن است. این ماده ی معدنی موجب افزایش شادابی و تحرک در فرد می شود، فشار خون بالا را کنترل می کند و خطر ابتلا به سکته ی مغزی را کاهش می دهد.
پتاسیم عصبانیت را کاهش می دهد
مصرف پتاسیم سبب کاهش عصبانیت و در نتیجه افزایش شادابی و تحرک در فرد می شود.
پتاسیم
هر سلولی دارای یک پمپ سدیم پتاسیم است که سدیم را از سلول به خارج و پتاسیم را به داخل سلول پمپ می کند، بر همین اساس اگر سدیم از درون سلول به خارج پمپ نشود آب در سلول تجمع یافته و سبب تورم یا پارگی آن می شود.
این پمپ برای فعالیت های ماهیچه ای و عصبی اهمیت ویژه ای دارد و به همین علت است که کمبود پتاسیم ابتدا بر ماهیچه ها و اعصاب اثر می گذارد.
فقدان پتاسیم همچنین سبب کاهش سطوح گلیکوژن ذخیره شده می شود و این امر می تواند به وسیله ی کاهش سریع انرژی، ورزش را کند و سبب ضعف و خستگی شدید ماهیچه ای که از اولین علایم کمبود هستند، شود.
پتاسیم به کنترل فشارخون بالا کمک می کند
بسیاری از تحقیقات نشان داده اند که یک رژیم کم پتاسیم و پرسدیم نقش مهمی در ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی ـ عروقی ایفا می کند، به طوری که یک رژیم کم سدیم و پُرپتاسیم سبب پیشگیری از ابتلا به این بیماری ها می شود.
سطوح پایین پتاسیم با فشار خون بالا ارتباط دارد و در اغلب افراد، محدودیت سدیم به تنهایی سبب بهبود کنترل فشار خون نمی شود و باید با دریافت بالای پتاسیم همراه باشد.
مصرف روزانه 500 میلی گرم تا یک گرم منیزیم و 800 میلی گرم کلسیم نیز می تواند در کاهش فشار خون مؤثر باشد، بر همین اساس برای اطمینان از دریافت کافی پتاسیم، یک رژیم طبیعی غنی از میوه و سبزیجات پرپتاسیم توصیه می شود.
پتاسیم در بسیاری از کشورهای جهان کمتر از مقدار توصیه شده از سوی
مقامات بهداشتی است در حالی که مقدار مناسب مصرف این ریزمغذی خطر
ابتلا به سکته ی مغزی و بیماری های قلبی وعروقی را کاهش می دهد
موز، آواکادو، ذرت، سیب زمینی و لوبیا سفید از منابع خوب این ماده معدنی هستند. میوه هایى که پتاسیم بالایى دارند نظیر طالبى، موز و پرتقال از بروز نارسایى قلبى جلوگیرى مى کنند و در صورت بروز، از شدت آن مى کاهند.
خوردن مواد غذایى که منبع پتاسیم هستند، بسیار ضرورى است. برای دریافت میزان کافی از پتاسیم باید رژیم غذایی سالم و متعادلی داشت. میزان دریافت پتاسیم توصیه شده در روز برای یک فرد بزرگسال حدود 3 هزار و 500 میلی گرم در روز و منابع مناسب این عنصر شامل میوه ها، سبزیجات، لبنیات و ماهی است.
از دیگر منابع پتاسیم می توان به اسفناج پخته، آلوی خشک شده، کدو تنبل و گوجه فرنگی و محصولات کنسروی آن مانند سس گوجه هم اشاره کرد.
منابع غذایی پتاسیم
پتاسیم خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش می دهد
متخصصان علوم پزشکی در آمریکا در یک تحقیق جدید تاکید کردند که مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم خطر ابتلا به سکته ی مغزی و بیماری های قلبی را کاهش می دهد.
این متخصصان در آزمایشات جدید خود دریافته اند که مصرف این گروه از مواد غذایی خطر بروز سکته مغزی را تا 21 درصد کاهش می دهد و در پیشگیری از بروز بیماری های قلبی نیز می تواند موثر و مفید باشد
به گزارش سایت اینترنتی هلت دی نیوز، دکتر پاسکال استرازولو، استاد دانشکده ی پزشکی ناپلس در یک دانشگاه ایتالیایی در این تحقیق متذکر شد: میانگین روزانه مصرف غذاهای حاوی پتاسیم در بسیاری از کشورهای جهان کمتر از مقدار توصیه شده از سوی مقامات بهداشتی است در حالی که مقدار مناسب مصرف این ریزمغذی خطر ابتلا به سکته ی مغزی و بیماری های قلبی وعروقی را کاهش می دهد.
علائم کمبود پتاسیم در بدن شامل خستگی، خواب آلودگی، ضعف عضلانی، یبوست، نامنظمی ضربان قلب و تأخیر در تخلیه معده هستند.
احتیاط کنید!
پتاسیم زیاد برای افراد سالمند و کسانی که به اختلالات کلیوی دچار هستند زیاد مناسب نیست. پتاسیم بر تعادل مایعات در بدن تاثیر می گذارد و با توجه به این که با افزایش سن کلیه ها کمتر قادر به حذف پتاسیم از خون خواهند بود بنابراین پیش از دریافت بدون نسخه ی هرگونه مکمل پتاسیم باید با پزشک مشورت کرد.