چیزی به عنوان بهترین شامپو وجود ندارد. اغلب شامپوها اثر پاککنندگی رضایتبخشی دارند و قیمتی که شما برای شامپو پرداخت میکنید، موضوع سلیقه شخصی است و لزومیندارد برای به دست آوردن شامپوی خوب، پول زیادی خرج کنید. به این معنا که الزاما شامپوی گران معیار خوب بودن آن نیست.
همه شامپوها حاوی ترکیبات سورفاکتانت هستند و عمل نظافت و زدودن چربی و چرک و سایر زواید روی مو را انجام میدهند که این مواد همراه با کف در موقع آبکشی از بین میرود.
آیا استفاده مکرر از شامپو موجب کدر شدن و آسیب دیدن مو میشود؟
استفاده از شامپوهای نامناسب و عدم به کارگیری روش صحیح استفاده از شامپو باعث کدورت و آسیبدیدگی موها میگردد. در صورتی که شامپوی مناسب موی خود پیدا نموده و روش صحیح شامپوکردن و خشک کردن مو را یاد گرفتهاید، میتوانید با خیال آسوده موی خود را هر روز یا چند بار در روز شستشو دهید.
همه تولیدکنندهها ادعا میکنند شامپویشان بهترین است. آیا واقعا شامپوها فرقی با هم ندارند؟
تفاوت بسیار زیادی بین شامپوهای مختلف از نظر کیفیت ماده اولیه مورد استفاده، فرمولاسیون به کاربرده شده، رعایت اصول بهداشتی در خط تولید، جنس تجهیزات ساخت و بستهبندی و همچنین دقت تولیدکننده در کنترل کیفیت محصول نهایی وجود دارد. ضمن آنکه شرایط نگهداری محصول تا رسیدن به دست مصرف کننده از عوامل مهم و موثر در کیفیت نهایی شامپو است.
چگونه یک شامپوی مناسب برای موهایمان انتخاب کنیم؟
چون موها متفاوت هستند و شامپوها نیز مختلف؛ بهترین راه امتحان کردن انواع شامپو و در نهایت انتخاب مناسبترین آنها است. بر چسب روی شامپوها به معرفی ترکیبات موجود در آن میپردازد. آنچه مهم است اینکه اگر موهای شما در اثر مواد مختلف مثل مواد مش یا فر یا به هر دلیل دیگری آسیب دیده است، بهتر است به اسیدیته شامپو دقت کنید. اسیدیته شامپوها بین قلیایی متوسط تا اسیدی سبک تنظیم میشود. اگر موهایتان آسیبدیده شامپوهای خنثی یا شامپویی با اسیدیته اسیدی سبک که مو را کمتر متورم کرده و لایه خارجی کوتیکولی مو را کمتر به هم میریزد، مناسبتر است.
آیا شامپوی نامناسب موجب ریزش موی سر میشود؟
مردم وقتی شامپوی خود را عوض میکنند، معمولا توجه بیش از حدی به حالت مو و پوست سر خود مینمایند. اگر بهبودی در وضعیت موهایشان حاصل شد آن را به فرآورده جدید نسبت میدهند و برعکس در صورتی که وضعیت موهایشان بدتر شد، بازهم فرآورده جدید را مقصر میدانند. مثلا ریزش طبیعی موهای خود را به شامپوی جدید نسبت میدهند. تحقیقات نشان داده است که تعداد کمی از مردم از نقش عواملی مانند شانه کردن، برس کردن، تاثیرات مخرب مواد شیمیایی و یا حتی داروها، رژیم غذایی، بیماری یا ویژگیهای توارثی در ریزش مو آگاه هستند. حقیقت آن است که شامپوها باعث ریزش مو نمیشوند، ضمن اینکه تاثیری بر میزان ریزش یا رشد مجدد آن در طول روز ندارند.
مدت زمان آبکشی شامپو تا چه حد باید طولانی باشد؟
پس از استفاده از شامپو موی خود را به خوبی و به طور کامل آبکشی کنید تا هیچ اثری از کف شامپو روی موی شما باقی نمانده باشد. برای آبکشی شامپو از آب گرم استفاده کنید تا شامپو به طور کامل از روی مو خارج گردد اما دمای آبکشی کاندیشنر بستگی به عواملی مانند ضخامت موی شما دارد. هرگز از آب داغ برای آبکشی موی خود استفاده نکنید.
علت شوره سر چیست؟
شوره سر به دلایل مختلفی به وجود میآید و میتواند به عوامل ارثی، هورمونی، جریان نداشتن هوای کافی در لابهلای موی سر، خستگی و استرس، برس نزدن یا غلط برس زدن موها و تغذیه غلط، مربوط باشد. برای درمان و پیشگیری از این مشکل، باید از شامپوهای مخصوص ضد شوره استفاده کنید. زیاد شامپو زدن شوره را برطرف نمیکند اما تمیز نگاه داشتن موها ضروری است.
در هر بار شستشوی مو چقدر شامپو استفاده کنیم؟
میزان مصرف شامپو به میزان آلودگی مو و پوست سر، همچنین بلندی مو بستگی دارد. به عنوان یک قاعده کلی میزان مصرف شامپو باید به اندازهای باشد که موقع به کارگیری، کف حاصل از آن تمام سطح مو را بپوشاند. به یاد داشته باشید زمان به کارگیری شامپو بعد از مرحله آبکشی اولیه میباشد، یعنی زمانی که موی خود را به خوبی با آب خیس نمودهاید.
شامپوی مورد استفاده باید هر چند وقت یکبار تعویض شود؟
این تصور از آنجا نشأت گرفته که در گذشته برخی شامپوها به علت محدودیت تواناییشان در زدودن کامل آلودگیهای مو و پوست سر، نوع خاصی از آلودگیها را روی سر انباشته مینمود بنابراین به مردم سفارش میشد که هر چند وقت یکبار شامپوی خود را تعویض نمایند تا این مشکل برطرف شود اما در صورتی که شامپوی مصرفی شما باعث تجمع آلودگی روی سطح مو و پوست سر شما نمیشود، تعویض مکرر شامپو ضرورتی ندارد. از طرفی وفاداری به برندی خاص نیز توصیه نمیشود زیرا در دنیای مدرن امروز سالانه محصولات جدیدی با خواص متنوع عرضه میگردد که عدم استفاده از آنها به دلیل آنکه محصولی که استفاده میکردهایم امتحان خود را پس داده، محروم نمودن خود از پیشرفتهای تکنولوژی است.
آیا کف زیاد شامپوها نشانه بهتر بودنشان است؟
سورفاکتانتهای زیادی با خواص متفاوت وجود دارند. بعضی از آنها برای برطرف کردن گرد و خاک و بعضی دیگر برای برطرف کردن چربی بهترین اثر را دارند. بعضیها کمتر کف کرده و بعضی زیاد کف میکنند. برای همین تولیدکنندگان شامپو از انواع مختلف سورفاکتانتها کمک میگیرند. برای مثال شامپوی موی چرب در مقایسه با شامپوی موی خشک باید سورفاکتانتی با کیفیت بالای چربیزدایی داشته باشد. در هر صورت مصرفکنندگان عملا اختلاف بین شامپوها را خیلی مشکل متوجه میشوند بنابراین حتی تصور نکنید شامپوهایی که تحت عنوان شامپوی تقویتی هستند، شامپوی بهتری هستند. تولیدکنندگان عوامل غلیظ کننده یا رقیقکننده را به لحاظ فروش و تجمل به شامپو اضافه میکنند و حتی اگر سورفاکتانت خاص کف کافی تولید نکند، به شامپوها مواد کفزا میافزایند که همه اینها جنبه تجمل و حفظ بازار تبلیغات را دارد.
شامپوهای ویتامینه، حالتدهنده و گیاهی میتوانند موجب درمان آسیبهای مو شوند؟
تنها راه رهایی از موهای آسیبدیده کوتاه کردن آنها است نه شستشوی آن. باید منتظر ماند تا موی سالم جایگزین شود. اضافه کردن انواع عصاره نباتات و… به حالتدهندهها مانند سایر روغنها یا پروتئینها عمل میکنند. پروتئینها به مو و سطح آسیب دیده میچسبد و کوتیکول را پر میکند. جالب است بدانید همه حالتدهندهها یکساناند و تنها در جایی که موها به آن احتیاج دارد، جذب میشوند و بقیه آبکشی میشود. آب همیشه اولین مادهای است که روی برچسبهای این مواد مینشیند چون پایه همه مواد دیگر است. مواد جاذب رطوبت و گلیسیرین با جذب آب از هوا مو را نرم و براق میکند. پروتئینها نیز موقتا ترکها را به هم میچسباند و سطح نابرابر مو را صاف میکند تا آسیب جدی نبیند. در مورد بعضی ترکیبات گیاهی و تخممرغ و حنا و… با اینکه گفته میشود خاصیت طراوتافزایی و جوانی دارد اما گواه علمی برای چنین ادعایی موجود نیست.
شامپوهایی که حاوی نرمکننده هستند، واقعا مؤثرند؟
اگر موی شما به نرمکننده نیاز دارد، به جای استفاده از اینگونه شامپوها، بعد از شامپو زدن از یک نرمکننده استفاده کنید چون مشکل است که یک شامپو این دو عمل را با هم انجام دهد و از یک سو موها را تمیز کند و در همان حالت یک لایه نازک نرمکننده روی موها قرار دهد. با این کار در عین حال لایهای از ذرات روی موها در اثر مواد نرمکننده در آن شامپو باقی میماند که این ذرات، خود میتوانند باعث تجمع چربی شوند. بهترین کار این است که مویتان را شامپو کنید و سپس بعد از آبکشی از یک نرمکننده استفاده کنید. این ترکیبات وقتی به دنبال شامپو مصرف شوند، روی تار مو پوشش نامریی و ظریفی به جا میگذارند که کوتیکول به هم خورده را صاف میکند و ممکن است حتی جاهایی از کوتیکول مو را که کنده شده است، پر کند. با این کار، مو کمتر مستعد گره خوردن شده و به راحتی شانه میشود و به درخشندگی و توان آن افزوده میشود. حالتدهندهها اکثرا فوری عمل میکنند و فقط برای یک دقیقه روی مو مانده و سپس آبکشی میشوند. این ترکیبات تقریبا برای اکثر مردم رضایتبخش هستند اما برای موهای آسیبدیده باید از حالتدهندههای سنگینتر استفاده کرد (که باید قبل از آبکشی به مدت ۱۰دقیقه یا بیشتر روی سر بماند) اما نباید به ادعاهای گوناگون تبلیغاتی توجه نکنید. این نکته را به یاد داشته باشید که ساقه موها بافت مردهاند و نمیتوان آنها را تغذیه کرد و یا آسیبها را بهطور دایم تغییر داد.
چطور شامپو بزنیم؟
شامپو زدن صحیح موها شامل مراحل زیر است:
• گرهگشایی از مو:
موی خود را با یک شانه دندانه درشت شانه کنید تا هیچگونه گرهای روی آن نمانده باشد. حواستان باشد که هرگز موی خود را در حالت خیس شانه نکنید چون در این حالت نیروی بیشتری برای شانه کردن مصرف میکنید بنابراین موی شما ممکن است شکسته شود.
• آبکشی اولیه با آب ولرم:
در مرحله بعدی موهای خود را با آب ولرم و نیمهگرم آبکشی کنید. به این مرحله، آبکشی اولیه و یا پیش از شستشو گفته میشود که برای زدودن گرد و غبار و به طور کلی آلودگیهای قابل حل در آب انجام میشود. هرگز از آب داغ استفاده نکنید، چون موجب تردی و شکنندگی مویتان خواهد شد.
• پخش کردن شامپو در کف دست:
مقداری شامپو در کف دست خود بریزید و دستهای خود را روی هم مالش دهید تا شامپو روی دستهایتان پخش شود. در واقع کف شامپو باید روی دست شما تشکیل شود. مقدار شامپو باید به اندازهای باشد که کف آن تمام موهای شما را بپوشاند.
• ماساژ دادن شامپو روی پوستسر با نوک انگشتان:
شامپو را روی همه جای سر پخش کرده و با نوک انگشتانتان به آرامی شامپو را روی پوستسر و موهایتان ماساژ دهید. دقت کنید که از ناخنها استفاده نکنید و برای جلوگیری از گره خوردن و شکسته شدن مو این کار را به آرامیو به صورت دایرهای انجام دهید.
• آبکشی نهایی:
در این مرحله موی خود را به خوبی آبکشی نمایید تا هرگونه بقایای شامپو از لابهلای موی شما زدوده شود. باز هم تاکید میشود مو در حالت خیس نسبت به اصطکاک خیلی حساس است، بنابراین آن را در حالت خیس به سختی مالش ندهید. همیشه در هنگام شامپو کردن موها این پنج مرحله فوق را به یاد بیاورید تا تکرار این مراحل برای شما تبدیل به عادت شود.
نگران کننده نبودن لکه های سفید روی ناخن ها
اگرچه در برخی موارد کمیاب بیماری هایی مانند مالاریا سبب ایجاد لکه های سفید روی ناخن های دست می شود،ولی بیشتر این لکه ها به علت آسیب های جزئی است که به ناخن وارد می شود.
برخی از این لکه ها نیز بر اثر حساسیت های ناخن به مواد آرایشی، ناخن گیر و سوهان ایجاد می شود.
همچنین برخی دیگر از این لکه های سفید روی ناخن، بر اثر کمبود روی یا اختلال در میزان کلیسیم بدن ایجاد می شود.
موهای زاید در زنان مشکل نسبتا شایعی است که گهگاه عوارض روانی هم به دنبال دارد .حتماً شما نیز در میان اطرافیانتان با خانمهائی که در صورتشان موهای ضخیم وسیاه رنگ وجود دارد، رو به رو شدهاید .
هیرسوتیسم چیست؟
به رشد بیش از اندازه مو در مکانهای خاصی از صورت و بدن خانمها هیرسوتیسم یا پر مویی گفته می شود. موهای صورت یک خانم به طور طبیعی باید کمرنگ و نازک بوده و به آسانی قابل دیدن نباشند. اگر در صورتتان موهای ضخیم و سیاه با الگوی مردانه (خصوصاً در محل ریش و سبیل) رشد کرده، یا اگر در مدت زمان کوتاهی رشد سریع مو در بدنتان داشتید حتماً به پزشک مراجعه کنید و توجه داشته باشید که این مشکل علاوه براینکه روی ظاهرتان اثر میگذارد، ممکن است مشکلات درونی فراوانی را برایتان ایجاد کند، پس آن را دست کم نگیرید. قبل از گذاشتن تشخیص هیرسوتیسم باید به این نکته توجه داشته باشید که الگوی طبیعی رشد مو بر اساس زمینه نژادی بسیار متفاوت است. مثلاً سفید پوستان موهای صورتی بیشتری نسبت به سیاه پوستان و نژاد زرد دارند و زنان مدیترانه ای به طور طبیعی موهای بیشتری نسبت به زنان شمال اروپا دارند. علت ایجاد این بیماری در خانمها این است که پیازهای مو توسط تستوسترون یا سایر آندروژنها (هورمونهای مردانه) دچار تحریک بیش از حد می شوند. آندروژنها برجستهترین هورمون جنسی در مردان هستندو درخانمها به طور طبیعی معمولاً سطح کمی از این هورمونهای مردانه وجوددارد اما گاهی به عللی این هورمونها به طور غیر طبیعی افزایش مییابند و منجر به ازدیاد رشد مو میشوند. هیرسوتیسم گاهی در حضور سطح طبیعیِ هورمونها نیز رخ می دهد که در این مورد معمولاًحساسیت گیرندههای پوست آن نواحی، نسبت به تستوسترون افزایش یافته است.
کی به بالا رفتن هورمونهای مردانه شک کنیم؟
در صورت ایجاد هر یک از علائم زیر حتی در صورت عدم وجود هیرسوتیسم به بالا رفتن هورمونهای مردانه در بدنتان شک کرده و با پزشک مشورت کنید:
قاعدگی های کم، نامنظم یا قطع شده
جوشهای مقاوم به درمان
خشونت صدا
عقب رفتن خط رویش موهای سر
کاهش اندازه پستانها یا بزرگ شدن کلیتوریس
نشانههای زیر ممکن است مطرح کننده علت زمینهای برای هیرسوتیسم در تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز باشند :
چاقی به طور شایعی در نشانگان تخمدان پر کیست که یک علت شایع برای افزایش هورمون مردانه است دیده می شود.
پوست تیره و ضخیم شده در چاله آرنج، کشاله ران یا گردن
کبودی سریع، اضافه وزن در ناحیه میانی یا ضعف
ترشح شیر یا سایر مایعات از پستان در زمانی که کودک شیرخوار ندارید
فشار خون بالا،قند خون بالا و مشکلات کلسترول
هیرسوتیسم پیش از بلوغ یا هیرسوتیسمی که به طور ناگهانی رخ میدهد.
از آنجا که برخی مشکلات پزشکی که باعث پر مویی می شوند، شکل خانوادگی دارند حتی اگر پرمویی در بین اعضای خانواده شما رایج است، با پزشک مشورت کنید.
هورمون های مردانه چگونه ایجاد میشوند؟
محل اصلی تولید هورمونهای مردانه در بیضه است.اما همانطور که میدانید خانمها بیضه ندارند، پس منشاً این هورمونها در خانمها کجاست؟ افزایش تولید هورمون مردانه در یک خانم میتواند از اختلالی در تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز در مغز ناشی شود. مثلاً نشانگان <تخمدان پر کیست> یکی از بیماریهای تخمدان است که میتواند باعث پرموئی شود (در مورد این نشانگان در همین صفحه صحبت خواهیم کرد.)
علت دیگر داروها هستند. برخی داروها مانند پروژسترونهای استفاده شده در بعضی مدلهای قرصهای پیشگیری از بارداری یا داروهای فشار خون یا استروییدهای تسکینی که حاوی هورمون مردانه هستند و اثراتی مشابه هورمونهای مردانه دارندنیز باعث ایجاد هورمونهای اضافی میشوند. داروهای دیگری نیز وجود دارند که به طور غیرمستقیم باعث ساخته شدن تستوسترون می شوند.از این دسته میتوان به داروهایی برای درمان تهوع، اسکیزوفرنی، پرخاشگری، صرع، سردردهای میگرنی، و داروهای درمان اختلالات دو قطبی اشاره کرد. گاهی بعضی از موارد رشد زیاد مو با رشد موی مردانه تناسب ندارد (مانند رشد مو در میان چشمها، پیشانی، شقیقهها، بالای چانه و صورت.) این نحوه رشد مو می تواند از مشکلات تیروییدی یا بیماری بیاشتهایی عصبی ناشی شود.
همچنین این مشکل میتواند از استفاده طولانی مدت از داروهای خاص مانند داروهای استروییدی: سیکلوسپورین فنیتویین، مینوکسیدیل، پنیسیلامین و داروهای پوستی که با درمانهای ضدآفتابترکیب میشوند، ناشی شده باشد.
نشانه ها و تشخیص
برای پیدا کردن علت هیرسوتیسم باید به سن ایجاد، سرعت پیشرفت رشد مو و نشانه همراه آن توجه کنیم.اگر چرخه های قاعدگی به هم خورده باشد به احتمال زیاد مشکل از تخمدان است (مثلاً تخمدان پر کیست) وربطی به غده فوق کلیه ندارد، اما اگر ترشح شیر از پستان، فشار خون بالا، سهولت کبود شدن، افزایش وزن قسمتهای مرکزی مثل شکم و ضعف وجود داشته باشد به مشکلات غده فوق کلیه فکر می کنیم.
اگر قاعدگی شکل طبیعی دارد، ممکن است هیرسوتیسم ژنتیکی باشد. هیرسوتیسم دارای درجات مختلفی است.زنی با هیرسوتیسم خفیف ممکن است علائم رویش موی تیره در روی لب فوقانی، چانه، اطراف پستانها یا روی شکم داشته باشد. هیرسوتیسم پیشرفته تر منجر به رشد مو در پشت، شانه ها، جناغ سینه و بالای شکم می شود. این نوع هیرسوتیسم بیشتر اوقات در هنگام بلوغ ایجاد میشود وعلت آن تغییرات هورمونی شدیدی است که در این دوران ایجاد می شود.
برای تشخیص حتماً به یک پزشک مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است سوالاتی در مورد تاریخچه پزشکی با توجه خاص به چرخههای قاعدگیتان بپرسد و ممکن است معاینه تان کند.
در مورد کسانی که هیرسوتیسم و به هم خوردن چرخه های قاعدگی جدیداً اتفاق افتاده ، ممکن است نیاز به بررسی در مورد مشکلات بالقوه خطرناکتری مانند تومور تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز باشد.
نشانگان تخمدان پرکیست
نشانگان تخمدان پر کیست وضعیتی است که اغلب با قاعدگی نامنظم (که شایعترین یافته است)، افزایش رشد موهای زائد ( هیرسوتیسم) و چاقی مشخص میشود. اما میتواند زنان را به اشکال متفاوت مبتلا کند. قاعدگی نامنظم به معنای داشتن چرخه های قاعدگی است که در فواصل طولانی تر از ۵۳ روز یا کمتر از ۸ بار در سال اتفاق میافتد. نشانگان تخمدان پرکیست امکان دارد در زمانی که خانمی برای باردار شدن مشکل دارد بارز شود.
علائم و نشانههای نشانگان تخمدان پر کیست از اختلال در چرخه تولید مثل منشاء میگیرد. که بصورت طبیعی هر ماه با آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ( تخمک گذاری ) تکمیل میشود. نام این وضعیت از ظاهر تخمدانها، در زنانی که این اختلال را دارند گرفته شده است. ( تخمدان بزرگ و پر از کیست است) این کیستها فولیکولهایی هستند که از کیسه مایع حاوی تخمکهای نابالغ پر شدهاند. تشخیص زود هنگام و درمان تخمدان پرکیست میتواند خطر عوارض طولانی مدت مانند دیابت و بیماری قلبی را کم کند .
راه تشخیص
حضور کیستهای تخمدانی که در سونوگرافی توسط پزشک تشخیص داده میشود، میتوانند علامت نشانگان تخمدان پرکیست باشند. زنی ممکن است تخمدان پرکیستی داشته باشد ولی نشانگان تخمدان پر کیست نداشته باشد . از سوی دیگر زنی با نشانگان تخمدان پر کیست ممکن است تخمدانهائی با ظاهر طبیعی داشته باشد. بسیاری از زنان مبتلا به نشانگان تخمدان پر کیست چاق هستند. به نظر می رسد توزیع چربی بر شدت علائم اثر میگذارد. یک مطالعه نشان داد زنانی که چاقی مرکزی دارند ( وجود چربی در قسمت میانی بدن یا تنه ) هورمون مردانه و سطح قند و چربی بالاتری نسبت به زنانی که چاقی آنها در اندمها ست دارند.
درمان هیرسوتیسم
بسیاری از علل هیرسوتیسم تمایل به رشد زیاد مو در کل دوره زندگی دارند. اما بیشتر زنان به درمان پزشکی در صورتیکه چند ماه یا بیشتر ادامه یابد، پاسخ می دهند.
برای همه زنان درمان زیبایی و داروهائی که اثر هورمونهای مردانه را بر پیازهای مو کم میکنند کمک کننده است، اما باید توجه داشته باشید که از بین بردن ظاهری موها، علت اصلی ودرونی هیرسوتیسم را از بین نخواهد برد.پس تا‡کید میکنیم که حتما‡ با مراجعه به پزشک علت را پیدا کنید. در صورتیکه علت مشخصی برای هیرسوتیسم شناسایی شود، پزشک درمان مناسب آن مورد را پیشنهاد می کند و در این صورت است که بیشتر موارد هیرسوتیسم می تواند با موفقیت، با درمان دارویی و زیبایی برطرف شود.
در زنانی که اضافه وزن دارند، از دست دادن وزن میتواند سطوح آندروژن را کم کرده و هیرسوتیسم را بهبود ببخشد. برخی علل هیرسوتیسم مانند تومورهایی که آندروژن تولید می کنند یا تومورهای غده هیپوفیز میتوانند از طریق جراحی، اشعه درمانی یا هردو درمان شوند. پزشک ممکن است برای تعدیل اثرات ناشی از افزایش هورمون، داروهایی را تجویز کند. اسپیرنولاکتون اثر هورمون مردانه را از بین برده و تولید هورمون جدید مردانه را متوقف میکند. اسپیرنولاکتون یکی از داروهای دفع کننده آب است و ممکن است باعث شود بیش از روزهای دیگر ادرار کنید. عوارض جانبی دیگر آن، خشکی پوست، سوزش سردل، سردرد و خستگی است. دیگر داروهای ضدهورمون مردانه فیناسترید و فلوتامید هستند اما این داروها گرانتر از اسپیرنولاکتون هستند و عوارض جانبی بیشتری دارند.
داروی دیگر (دیان) است. اصول مصرف قرص دیان به این ترتیب است که یک قرص در روز به مدت ۱۲ روز تجویز میشود. توجه کنید که این دارو باید زیر نظر پزشک مصرف شود.
الکترولیز
برای برداشتن دائمی موهای زائد ، بعضی از زنان علاوه بر درمان طبی تحت الکترولیز هم قرار میگیرند. در این روش سوزن نازکی داخل فولیکول مو قرار داده میشود و از جریان الکتریکی برای از بین بردن فولیکول مو استفاده میشود.این روش دردناک است و از آنجا که تنها یک فولیکول در هر مرتبه درمان میشود ، برای نواحی بزرگ بدن مفید نیست .
اپیلاتورها
این موبرها مانند تیغ هستند اما در این روش مو از زیر پوست کنده می شود. فایده این روش در این است که بدن مدت طولانی بدون مو خواهد بود و زمان بیشتری برای رشد نیاز دارند و اگر این روش در قسمتی از بدن بطور مرتب و مکرر انجام شود تعداد موهای آن منطقه به مرور کاهش خواهد یافت. این روش قدری دردناک است.
در این روش مو باید تا اندازه ی بلند شده باشد تا دستگاه اپیلیتور کار کند. این دستگاه را روی پوست های خیلی حساس بدن مانند پوست صورت، دستگاه تناسلی و زیر بغل نباید استفاده کرد. این دستگاه و این روش برای از بین بردن موهای زائد مناطق بازوها و پاها مناسب است.در ضمن پس از استفاده از این دستگاه حتما قسمتهای مختلف آن را با مواد ضد عفونی کننده(مانند الکل) تمیز کنید تا هنگام استفاده مجدد در پوست شما ایجاد عفونت نکند.
لیزر
لیزر مطمئنترین روش در برطرف کردن موهای زائد بدن است چرا که فقط جهت نفوذ در ریشه مو طراحی شده است. بنابراین برای بقیه قسمتهای بدن شما، عامل مخربی محسوب نمیشود.
در عملیات درمانی لیزر مراقبتهای لازم انجام میشود تا پوست اطراف صدمه ای نبیند. ماده ای که به مو رنگ می دهد، ملانین نام دارد. این ماده نور را از لیزر جذب کرده و آن را تبدیل به حرارت می کند این حرارت به اندازه ای است که مکانیسم رشد مو را غیر فعال کرده و از کار می اندازد و به این ترتیب باعث از بین رفتن فولیکول مو می شود. درست است که در این روش نیاز به چندین مرحله درمان است اما مطمئناً بیشترین اثر را برروی موهایی که در مرحله رشد هستند دارد .از طرفی لیزرها سریعتر عمل می کنند و در مقایسه با تکنیکها و روشهای دیگر مانند مومک انداختن، بی رنگ کردن ،کندن، اصلاح کردن با تیغ و الکترولیز در کاهش تعداد موها تقریبا نتیجه کار دائمی است.
لیزر درمانی بیش از همه در افرادی با موهای تیره و پوست روشن قابل استفاده است.
علاوه بر مو، پوست هم رنگ خود را از ملانین میگیرد و پوست تیره با ملانین بیشتر می تواند، انرژی لیزر بیشتری را جذب کند که منجر به آسیب پوست و بیرنگ شدن آن می شود. به هرحال پزشکان شروع کردهاند به استفاده از وسایل و تکنیکهای لیزری که نتایج بهتری را برای افراد تیره پوست دارند. تنها محدودیت برای استفاده از این روش درمانی قیمت و هزینه آن است که بسیار گران است. معمولا دو هفته پس از انجام لیزر موها ریزش پیدا میکند و در فواصل۵/۱ تا ۲ ماه موها دوباره رشد میکند، هنگامی که حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد موهای بار قبل رشد کرد، زمان مناسب برای انجام مجدد لیزر است، این فاصله میتواند بین ۵/۱ تا ۳ ماه باشد. معمولا با انجام ۴ تا ۷ بار عمل لیزر بیمار به نتایج مطلوب میرسد. موهای ضخیم و مشکی بهترین هدف برای هر لیزر هستند و به راحتی معدوم میشوند، ولی موهای سفید تاکنون جواب مطلوبی به لیزر ندادهاند.
اگر قصد استفاده از لیزر را دارید یک ماه قبل از عمل لیزر و در طول درمان موها را از ریشه نکنید زیرا که نور لیزر در پیاز موی در حال رشد و فعال جذب میشود. با قطع کردن ساقههای مو از سطح پوست و تراشیدن، میتوانید موها را در این وضعیت فعال و پاسخگو به نور لیزر نگاه دارید.
هیرسوتیسم و بارداری
بیشتر زنان در زمان بارداری به درجاتی از پر موئی دچار میشوند که در صورت واضح تر از نواحی دیگر است. این پرموئی در نتیجه اثرات هورمونی دوران بارداری است و در فواصلی بعد از زایمان از بین میروند. در سر هم موها پر پشت تر میشوند و ریزش طبیعی مو هم کم میشود. بعد از زایمان بدلیل برگشت وضعیت هورمونی به قبل از بارداری ؛ نسبت موهای در حال رشد نیز به حالت طبیعی بر میگردد و ۳ تا ۵ ماه بعد از زایمان یک ریزش نسبتا زیاد مو را خواهیم داشت که علاوه بر اثرات افت هورمونهای دوران بارداری؛ اثرات تغذیه ای و کاهش املاح خونی بخصوص آهن و همچنین مسائل روحی و روانی بعد از زایمان نیز در این ریزش سهیم هستند.
شیر دادن جدا از مسائل تغذیهای هیچ نقشی در ریزش مو ندارد و اگر مادری بطور صحیح تغذیه شود و کالری و ویتامین و آهن کافی به بدنش برسد با شیر دادن هیچ نوع اثری در بدن وی بوجود نمی آید. این ریزش بعد از زایمان با برگرداندن کمبود مواد خونی و تغذیه کافی معمولا بعد از چندین ماه بر طرف شده و تراکم موها به حد قبل از بارداری میرسد. در موارد نادری کمبود موهای ریزش کرده به حد قبل از بارداری نمی رسد که نیاز به بررسی بیشتر دارد. در صورتی که تا یک سال بعد از زایمان کمبود مو در سر و یا وجود موهای ضخیم در صورت و نواحی دیگر بدن که در دوره بارداری بوجود آمده از بین نرود باید بیمار از نظر هورمون آندروژن و وجود کیست و علل دیگر بررسی گردد.
توصیههای برای خانمهای باردار
به خانمهای باردار در دوران بارداری توصیه می شود که تا بعد از وضع حمل صبر کنند. اگر وجود این موهای زائد برایشان خیلی آزار دهنده بود می توانند در صورت تمایل آنها را اصلاح کرده یا با موچین آنها را بکنند. اگر از قبل از شروع دوران بارداری موهای زائد در صورت دارید بهترین زمان برای از بین بردن موهای زائد صورت الان است.
الکترولیز عمری بیش از ۱۲۰ سال دارد و در تمام این سالها هیچ نمونه یا خبری از اثرات و عوارض مخرب یا سوء دوران بارداری وجود نداشته است. اما احتیاطا میتوانند پس از وضع حمل بقیه قسمت های بدن مانند خطوط مایو، شکم و یا سینه را الکترولیز کرده و از شر موهای زائد بدن خلاص شوند.
در چند هفته آخر دوران بارداری روی سینه ها و مخصوصا نوک سینه ها را نباید الکترولیز کرد .بالاخص اگر قصد دارید که فرزندتان را با شیر خودتان تغذیه کنید باید حتماً به این نکته توجه کنید. طی ۳ ماهه آخر این دوران نیز الکترولیز شکم توصیه نمیشود. سینهها و شکم در دوران بارداری می توانند بسیار پر مو شده باشند. هم چنین از آنجائیکه کودک در آخرین ماههای بارداری فعال و پرتحرک میباشد، الکترولیز بر روی شکم میتواند باعث شود که کودک در شکم مادر شروع به لگد زدن کرده و مادر را ناراحت کند.
ساخت واکسن برای درمان سرطان پوست
محققان با بهره گیری از نوعی واکسن که دستگاه ایمنی بدن را تقویت می کند، به روش جدیدی برای درمان نوعی سرطان پوست موسوم به ملانوما دست یافتند.
ملانوما یکی از انواع بدخیم سرطان پوست است که در مدت کوتاهی به بخش های مختلف بدن گسترش می یابد.
به گفته پژوهشگران: این واکسن با تحریک دسته ای از سلول های دستگاه ایمنی بدن موسوم به سلول های تی سایتوتوکسیک ، این سلول ها را علیه سلول های سرطانی فعال می کنند.
براساس تحقیقات این پژوهشگران که نتایج آن در کنگره انجمن سرطان شناسی بالینی آمریکا در فلوریدا ارائه شد ، آزمایش بالینی این واکسن درباره ۱۸۵ بیمار نتایج امیدوارکننده ای داشته است.
پیش از این گروهی از محققان ایتالیایی واکسن ضد سرطان پوست را که موجب کمتر شدن رشد بیماری ملانوما می شود، با موفقیت روی موش ها آزمایش کردند.
محققان انجمن بیوتک “مولمد” و موسسه علمی سن رافائله میلان که نتایج آزمایشات خود را در Journal of Clinical Investigation منتشر کرده اند، موفق شدند واکسن ضد سرطان پوست (ملانوما) را روی گروهی از موش ها آزمایش کنند.
این واکسن یک واکسن ابداعی است که در درمان ملانوما، سیستم ایمنی ارگانیسم بیمار را برای حمله کردن به سلولهای سرطانی تحریک می کند.
این واکسن فرایند رشد و توسعه بیماری ملانوما را کند می کند.
به گفته این محققان، مکانیزم حفاظتی سیستم ایمنی در عملکرد این واکسن مورد توجه قرار گرفته است. در این آزمایش پاسخ های مثبتی از موش ها بدست آمد.
این دانشمندان در حال حاضر آزمایشات بالینی این واکسن را روی بیماران مبتلا به سرطان ملانوما آغاز کرده اند.
ملانوما چیست ؟
ملانوم ، جدی ترین نوع سرطان پوست می باشد که بارشد فزاینده سلول های رنگ ساز پوست مشخص می شود .
ملانوم در شرایط پیشرفته ، توانایی انتشار به ارگانهای داخلی را داشته و می تواند منجر به مرگ شود اما در صورتیکه درمراحل اولیه تشخیص داده شود ، معمولا با موفقیت قابل درمان می باشد .
علت ایجاد ملانوما چیست ؟
مهمترین عامل مستعد کننده ملانوم آفتاب می باشد . در مناطق با تابش شدید آفتاب ،شیوع این بیماری بیشتر است و نیز در افرادی که در سنین ۱۸-۱۰ سالگی در معرض آفتاب شدید بوده اند نیز میزان این بیماری بالاتر می باشد .باید بدانیم که همه ملانوم ها ناشی از آفتاب نبوده و فاکتورهای ژنتیک و نقایص سیستم ایمنی نیز در این امر دخیل می باشند .
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ملانوما هستند ؟
۱-افراد باسابقه قبلی ملانوم دریک منطقه از بدن
۲-افراد با تعداد خال های زیاد ، بزرگ و غیر عادی
۳-افراد باسابقه ملانوم در خویشاوندان خونی نزدیک مثل والدین ، فرزندان ، خواهرو برادر
۴-افراد با موهای قرمز ، بلوند و چشم های آبی یا سبز
۵-افرادیکه در سنین ۱۸-۱۰ سالگی در معرض تابش زیاد آفتاب بوده اند
۶-افراد با سابقه آفتاب سوختگی های متعدد
خال غیر عادی چیست ؟
خال غیر عادی معمولا بزرگ تر از خال های نرمال می باشد ، تنوع رنگ داشته و در حاشیه ها نامنظم می باشد . این گونه خال ها معمولا در پشت و گاهی در ناحیه سینه ،شکم و یادر ناحیه پای خانم ها دیده می شوند . البته باید بدانیم که در هرقسمتی از بدن ، احتمال وجود این گونه خالها هست .
وجود تعداد زیاد خالهای غیرعادی ، می تواند فرد را مستعد تشکیل ملانوم نماید .
چگونه ملانوما را زود تشخیص دهیم ؟
چهار نکته مهم در توجه به یک خال مشکوک به ملانوم وجود دارد :
۱-غیر قرینگی : نیمه ای از ضایعه با نیمه دیگر آن قرینه نیست
۲-نامنظمی درحاشیه ضایعه : حاشیه خال مضرس ، محویا بریده بریده می باشد
۳-رنگ : رنگ یکنواخت نبوده و سایه روشنی از قهوه ای خاکستری و سیاه درخال موجود است
۴-اندازه : اندازه ملانوم معمولا بزرگتر از ۶ میلی متر می باشد ، ولی در اندازه های کوچکتر نیز احتمال بروز ملانوم وجود دارد .
نکته مهم
درصورت بروز هر تغییر در اندازه ، رنگ ،شکل و فرم یک خال یا درصورت ایجاد یک خال جدید یا هرگونه تغییر غیر طبیعی در پوست ، باید فورا بایک متخصص پوست مشورت نمود .
آیا ملانوما درمان دارد ؟
درصورت تشخیص زود رس ملانوم و با درمان های جراحی بصورت برداشتن کامل ضایعه ، ملانوم قطعا قابل درمان می باشد . آنچه اهمیت دارد ،تشخیص زودرس ملانوم قبل از ضخیم شدن ضایعه درون پوست و پیشرفت به سمت اعضای دیگر می باشد .
نکته مهم :
معاینه پوست توسط خود شخص یکی از مهمترین روش های تشخیص زودرس ملانوم می باشد.
بیمارانی که از ریسک فاکتورهای ذکرشده بالا از نظر استعداد به تشکیل ملانوم برخوردار هستند ، می بایست سالانه توسط یک متخصص پوست معاینه گردند . همواره به یاد داشته باشیم که هرگونه تغییر مشکوک دریک خال مستلزم توجه و معاینه توسط متخصص می باشد .
آیا می توان از تشکیل ملانوم پیشگیری نمود ؟
از آنجائیکه آفتاب یکی از مهمترین فاکتورهای مستعد کننده ملانوم می باشد توصیه مهم متخصصین پوست این است که :
۱-در ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعداز ظهر از مواجهه با آفتاب خودداری کنید
۲-درصورتیکه سایه شما از قدشما کوتاه تر باشد ، به معنای شدت بالای نور آفتاب و ریسک بالای آفتاب سوختگی است .
۳-درمواجهه با آفتاب ، از لباس های پوشیده مثل کلاه لبه دار ، دستکش و لباس های با آستین بلند استفاده نمائید .
۴-از ضدآفتاب های با SPF ( فاکتور حفاظتی ) ۱۵ و بالاتر، نیم ساعت قبل از مواجهه با آفتاب ، در زمان فعالیت های خارج از منزل ودر محیط های باز استفاده نمائید .
۵-ضدآفتاب خودرا هر۲ ساعت تجدید نمائید .
توجه کنید که استفاده از ضدآفتاب به معنای مجوز مواجهه طولانی مدت با آفتاب شدید یا به معنای پرهیز از لباس های پوشیده نمی باشد .
پیگیری پس از جراحی ملانوما
در بیمارانیکه ملانوم اولیه داشته وتحت عمل جراحی قرار گرفته اند وعلائمی از گسترش تومور فراتر از محل اولیه نداشته اند پیگیری با سه هدف صورت می گیرد :
۱-عود موضعی در اسکار ملانوم برداشته شده
۲-لمس غده های لنفاوی درناژکننده به منظور کشف گسترش تومور به غده لنفاوی
۳-معاینه پوست سالم از جهت بروز ملانوم ثانویه
فاصله قابل قبول و مدت زمان پیگیری هر سه ماه یکبار طی ۵-۳ سال اول پس از جراحی است .
بیمارانیکه فقط ملانوم درجا داشته اند پس از عمل جراحی ترخیص میشوند و دیگر نیازی به پیگیری پس از جراحی ندارند .