صورت فلکی شیر - اسد - Leo

صورت فلکی اسد با نام اختصاری Leo در صور فلکی منطقة البروجی است. این صورت فلکی در فصل بهار در نیمـکره شمالی و در پاییـز در نیمکره جنوبی قابل مشاهده است. در انتهای قسمت غربی این صورت فلکی ، شکلی همانند داس دیده می‌شود. این شکل نشانگر سر شیر است. مثلثی ، ساق پا و دم را بوجود می‌آورد و یک 6 ضلعی بدن آن را تشکیل می‌دهد.

افسانه صورت فلکی اسد

صورت فلکی اسد حتی در زمان مصریان باستان هم مورد احترام بوده است ، زیرا به هنگام طغیان سالانه با برکت رود نیل خورشید در این صورت فلکی قدم می گذاشت . این طغیان برای باروری زمین اهمیت داشت . امروزه هنوز هم فواره های سنگی زیبایی به شکل شیر ، که در آنها آب از دهان مجسمه سنگی جاری است ، ارتباط این صورت فلکی را با طغیان رود نیل به یاد بینندگان می آورد .

این صورت فلکی نافذ و درخشان همچنین انسان را با یاد هرکول قهرمان بزرگ افسانه ای یونان می اندازد . این قهرمان ماموریت داشت شیرنیمیا را که در نزدیکی قصبه نیمیا ( nemea ) موجب اذیت و آزار و اضطراب مردم شده بود ، از پا در آورد . جانور درنده عملا" شکست ناپذیر و پوست او سخت تر از فولاد بود . غاری که شیر در آن می زیست دو راه خروجی داشت و جانور درنده به راحتی می توانست خود را نجات دهد . هرکول یکی از راههای خروجی را بست و بر سر راه خروجی دیگر به کمین شیر خطرناک و ترسناک نشست . سرو کله جانور درنده خیلی زود پیدا شد . هرکول با کمان خود نیزه هایی به سوی حیوان انداخت ، ولی نیزه ها به پوست سخت جانور کارگر نیفتاد و کمانه کرد . هرکول بالاخره موفق شد حیوان درنده را با دستهایش خفه کند . جانور مرده نیز برای هرکول مشکلات زیادی ایجاد کرد ، زیرا کندن پوست حیوان با ابزار معمولی غیر ممکن می نمود . تنها یال شیر که سخت تر از الماس بود ، توانست به قهرمان کمک کند تا عاقبت پوست را پاره کند و از بدن جانور جدا سازد . او پوست با شکوه و فولاد مانند شیر را در بر کرد و به این ترتیب خود ، روئین تن و شکست ناپذیر شد .

خدای خدایان صورتهای فلکی زئوس ، عاقبت شیر را به یکی از زیباترین صورتهای فلکی منطقة البروج تبدیل کرد ، تا ما را در تمام زمانها به یاد پیکارهای قهرمانانه هرکول بیاندازد . بسیاری از اقوام باستانی ستاره اصلی صورت فلکی را که " قلب الاسد " نام دارد مظهر قدرت و فرمانروای آسمان می شمردند . ایرانیها آن را یکی از چهار نگهبان آسمان می دانستند که ثروت ، قدرت و افتخار با خود می آورد . امروزه می دانیم که ستاره قلب الاسد حدود 85 سال نوری از زمین فاصله دارد و ۳۵۰ بار نورانی تر از خورشید می درخشد .

برخی می‌گویند که ارتباط این صور فلکی با خدای خورشید حاصل انطباق این صورت فلکی در منطـقة البروج بابلی با انقلاب تابستانی است. صورت فلکی اسد در تاریخ مـصر ، جایگاه طلوع خورشید پس از آفرینش آن (در نزدیکی ذنب الاسد) می‌باشد واز این رو به آن خانه خورشید نیز می‌گویند.

مهمترین ستاره های قابل مشاهده در صورت فلکی اسد

alpha - اسد:
نورانی ترین ستاره این صورت فلکی ستاره آلفا - اسد یا قلب اسد می‌باشد . این ستاره آبی - سفید از رده طیفیB 7 با قـدر ظاهری ۱/۳۵+ است. هرگاه با دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک به آن نگاه کنید همدم کم نورتر آن از قدر ۸+ را خواهید دید.

beta-اسد:
در سردم شیر ستاره زیبای آبی - سفید بتا-اسد یا ذنب الاسد قرار دارد. این ستاره از رده طیفی A3 در رشته اصلی واقع شده و دارای قدر ۲/۱۴+ است.

gamma-اسد:
این ستاره که به آن Algieba (یال شیر) گویند یک ستاره دوتایی بسیار زیبا است. مؤلفه پر نورتر این غول سرخ - نارنجی از رده طیفی k1 با قدر ۲/۶۱+ و مؤلفه کم نورتر یک غـول زرد از رده طیفـی G7 با قدر ظاهری ۳/۰۸+ می‌باشد. هرگاه با تلسکـوپی کوچک به این ستاره بنـگرید، قادر به تفــــکیک آن خواهید بود و اگر با دوربین دو چشمی به شـکار آن بروید ستاره 40- اسـد که ستاره‌ای از قدر ۵+ است و هیچ ارتباطی با این مجموعه ندارد در کنار آنها دیده می‌شود.

delta-اسد:
این ستاره از رده طیفی A4 است و دارای قدر ظاهری ۲/۵۶ + می‌باشد.

kesi - اسد:
این ستاره از رده طیفی F0 با قدر ظاهری ۳/۴۴ + می‌باشد. این ستاره یک مجموعه سه تایی بصـری تشکیل می‌دهد که بوسیله یک دوربین دو چشـمی دو همـدم دیگر آن از قدر ۶+ دیده خواهد شد. این سه ستاره از لحاظ فیزیکی هیچ ارتباطی با یکدیـگر ندارند.
tav - اسد: این ستاره از رده طیفی G8 با قدر ظاهری ۴/۹۵+ یک ستاره دوتایی بوده و هرگاه با دوربین دو چشـمی به آن بنگرید همدم دیگر آن را با قـدر ۰/۷+ خواهید دید.

omega - اسد:
این ستاره یک ستاره دوتایی بوده که به سختی قابل تفکیک می‌باشد و حداقل قطر دهانه تلسکوپ می‌بایست mm ۲۵۰ باشد. ستارگان این مجموعه با دوره تناوب ۱۱۷ سال به دور یکدیگر می‌گردند.

54-اسد:
این ستاره از رده طیفی A1 با قدر ظاهری ۴/۵ + و درای همدمی با قدر ظاهری ۶/۳ + است.

R اسد:
ستاره غول سرخ - R اسد یک ستاره متغیر بلند دوره از رده طیفی M8 است. تغییرات قدرآن از ۵/۸+ تا ۱۰/۰+ می‌باشد. دوره این تغـــییرات برابر ۳۱۲ روز است.

بارش شهابی اسدی

این بارش از معروفترین بارشهای شهابی سالیانه است و در طول چند سال اخیر شاهد طوفانهای شهابی از آن بوده‌ایم. بازه فعالیت آن بین ۱۴-۲۱ نوامبر بوده و اوج آن در روز ۱۷نوامبر قرار دارد.

بارشalpha - اسدی:
این بارش از از نوع بارشهای رادیویی بوده و در طول دوره ای از ۱۳ ژانویه تا ۱۳ فوریه فعال می‌باشد.

بارش beta-اسدی:
این بارش از ۱۴فوریه تا ۲۵ آوریل فعال بوده و اوج بارش درروز ۲ مارس است.


بارش delta-اسدی:
در همین ایام بارش دیگری که از تاریخ ۴ اوت تا ۱۲ سپتامبر فعال بوده و که اوج فعالیت آن در روز ۲۲ فـوریه اتفاق می‌افتد.


بارش gamma - اسدی:
بارش ضعیف دیگری که از تاریخ ۴ اوت تا ۱۲ سپتامبر فعال بوده ، بارش gamma - اسدی است. اوج این بارش در۲۵ اوت است.


بارش ro - اسدی:
این بارش از نوع رادیویی بوده و در پی مطالعات انجام گرفته در طی سال ۱۹۶۰ میلادی کشف شده است. اینگونه به نظر می‌رسد که طی ایام ۱۴-۱۵مارس فعال باشد.


بارش sigma-اسدی:
این بارش از ۹ فوریه تا ۱۳ مارس فعال بوده و اوج بارش درروز ۲۶ فوریه است.

ستاره متغیر R - اسد

R-اسد به عنوان یکی از درخشانترین و آسانترین ستاره‌های متغیر قابل مشاهده آسمان مطرح است. این متغیر با میانگین تغییرات قدر بین ۵/۸ تا ۱۰/۰ را به را حتی بدون کمک هر گونه تجهیزات گران قیمت می‌توان مشاهده کرد. با تغییرات درخشــندگی چندین قـدری و دوره تناوب ۳۱۲ روزه این متغیر متعلق به دسته میرا از ستارگان متغییر بلند دوره است. از تاریخ کشفش در بیش از ۲۰۰ سال پیش ، R - اسد به عنوان یکی از پر تـوجه‌ترین متغیرهای بلند دوره محسوب می‌شود و از این نظر قابـل رقابت با همزادش « میرا » می‌باشـد. مجذوبیـت R - اسد از زمان کشفش در سال ۱۷۸۲ توسط J.A.Koch شروع شد. R- اسد پنجمین ستاره متغیر و چهارمین متغیر بلند دوره کشف شده می‌باشد.

رصد با چشم غیر مسلح

آلفا- اسد (قلب الاسد) ، در انتهای دسته داس قرار گرفته است، این ستاره و سه ستاره قلب العقرب ، دبران و فم الحوت ، از ستاره‌های باشکوه و سلطنتی ایرانیان باستان بودند. بتا - اسد به ذنب الاسد یا صرفه مشهور بوده و در قدر 2/2 است. این ستاره در دم دم شیر قرار دارد.

رصد با دوربین دو چشمی

قلب الاسد ، ستاره‌ای دوگانه ، به رنگ آبی - سفید و قدر 3/1 و حدود 86 سال نوری از ما فاصله دارد.

رصد با تلسکوپ

گاما- اسد ، یکی از بهترین ستارگان دو گانه در آسمان نیمکره شمالی ، با قدرهای 2 و4 و جدائی "4 است. مؤلفه آن برنگ آبی سیر دیده می‌شود. این ستاره در قدر 8 بوده و جدالئی آن از آلفا- اسد ΄3 است.

ستاره های دوتایی وچند تایی
توضیحات	قدرها	جدایی زاویه ای	بعد	میل	نام ستاره
	1.5 8	177"			ALPHA
	2.5 3.5	4.4"			GAMMA
	4 7	1"			IOTA
	4.7 11	3.6"			CHI
	5.8 11.4	7.6"	10 17	23 06	39 LEO
ستاره های متغییر
طول دوره	حداقل-حداکثرقدر	نوع متغییر	بعد	میل	نام ستاره
309.95 روز	5.5 11.7	میرا	09 47	11 25	R LEO-pelitier's star
190.16 "	9 14.5	میرا	11 10	05 27	S LEO
کهکشانهاو سحابیهاو خوشه ها
قدر	اندازه	نوع	(دقیقه-ساعت)بعد	(دقیقه-درجه)میل	نام جرم
11	3.5'*1.3'	کهکشان مارپیچی	10 18	21 49	NGC 3190
8.9	13'*5'	کهکشان مارپیچی	09 32	21 29	NGC 2903
9	7.6'*3.3'	کهکشان مارپیچی	11 20	12 58	M66-NGC3627
10.1	9.7'*2.8'	کهکشان مارپیچی	11 18	13 05	M65-NGC3623
9.5	10'*3.3'	کهکشان مارپیچی	11 20	13 35	NGC 3628
9.7	7'*4'	کهکشان مارپیچی میله ای	10 44	11 41	M95-NGC3351
9.2	7.5'*5'	کهکشان مارپیچی	10 46	11 48	M96-NGC3368
9.3	4.6'*4'	کهکشان بیضوی	10 47	12 34	M105-NGC3379
10	1.6'*1.1'	کهکشان مارپیچی	10 48	12 37	NGC 3384
8.9	7'*4'	کهکشان مارپیچی	11 05	-00 02	NGC 3521
10.9	3'*2'	کهکشان مارپیچ