دکتر اینترنتی

مطالب متنوع پزشکی و آموزشی

دکتر اینترنتی

مطالب متنوع پزشکی و آموزشی

کاربردبالینی خون وفرآورده های آن

کاربردبالینی خون وفرآورده های آن

ازخون اهداءشده توسط اهداءکنندگان خون در مراکز انتقال خون ،فرآورده های سلولی وفرآورده های پلاسمائی تهیه میشود(نمودار1-جدول1،جدول2).مازاد فرآورده های پلاسمائی به شرکت پژوهش وپالایش انتقال خون ایران برای تولیدمحصولات اختصاصی پلاسما،ارسال میگردد(جدول3).

خون کامل

Whole Blood(W.B)

فرآورده سلولی

Cellullar Products

فرآورده پلاسمائی

Plasma Products

گلبول قرمزمتراکم

Packed cells

(P.C)

پلاسمای تازه منجمدشده

Fresh Frozen Plasma

(F.F.P)

گلبول قرمزشسته شده

Washed Red Blood cells (W.R.B.C)

پلاسمای تک واحدی

Single donor plasma

(S.D.P)

پلاکت متراکم

Concentrated platelet

(Plt)

رسوب کرایو

Cryoprecipitate

(C.P)

نمودار1-فرآورده های تهیه شده ازخون کامل

نوع

مواردمصرف

حجم تقریبی

مواردمنع مصرف

خون کامل(W.B)

هماتوکریت36تا40%.سبب افزایش حجم خون وظرفیت حمل اکسیژن میگردد.در خونریزی وسیع وحادبرای جلوگیری از شوک هموراژیک استفاده میشود.

500سی سی

1– جایگزین حجم خون

2– درمان کمخونی

3– دربیماران باحجم خون طبیعی

گلبول قرمز متراکم(P.C)

هماتوکریت70تا80درصد.موجب افزایش توده گلبول قرمزدربیماران(مبتلابه کمخونی مزمن بعلت نارسائی کلیه ویاسرطان، نارسائی قلب)میگردد.

250سی سی

1– درمان کمخونی

2– دربیمارانی که توده خونی طبیعی است.

3– دربیمارانی که سابقه عوارض تب زاوآلرژیک تزریق خون دارند

گلبول قرمز شسته شده(W.R.B.C)

افزایش توده گلبولهای قرمز

جلوگیری ازواکنشهای آلرژیک

جلوگیری ازواکنشهای تب زادراثرآنتی بادیهای لکوسیتی دربیمارانی که واکنش های تزریق خون ازنوع تب زای شدید غیرهمولیتیک داشته اند

جلوگیری ازآلوایمونیزاسیون برعلیه لکوسیت یاآنتی ژنهایH.L.A

180سی سی

1– درمان کمخونی

2– دربیمارانی که توده خونی طبیعی است

پلاکت متراکم(Plt)

ترومبوسیتوپنی

ترومبوسیتوپاتی

تزریق خون حجیم(Massive Transfusion)

پروفیلاکسی

50سی سی

1– پورپورای ترومبوسیتوپنیک اتوایمون ایدیوپاتیک(I.T.P)

2–انعقادمنتشرداخل عروقی (D.I.C)

3–ترومبوسیتوپنی دراثرسپتی سمی

4–پرکاری طحال

جدول1- مواردمصرف ومنع مصرف فرآورده های سلولی

نوع فرآورده

مواردمصرف

حجم تقریبی

مواردمنع مصرف

پلاسمای تازه منجمد(F.F.P)

– انعقادمنتشرداخل عروقی (D.I.C)

– تزریق خون حجیم(Massive Transfusion)

– بیماریهای کبد

– پورپورای ترومبوسیتوپنیک ترومبوتیک (TTP)

– جایگزین نقص فاکتورهای منفردV،XI، IX

– نقص ترکیبات کومادین

– جایگزین کردن آنتی ترومبینIII

220سی سی

– منبع سرشارتأمین پروتئین

– منبع تأمین ایمنوگلبولینها

– درمان اختلالات انعقادی شدید

– بعنوان بالابرنده حجم خون

پلاسمای تک واحدی(S.D.P)

– برای درمان کمبودفاکتورهای انعقادی پایدار(II,VII,X,IX)

– درمان کواگولوپاتیهای ناشی از ترکیبات سدیم وارفارین

220سی سی

– بعنوان بالابرنده حجم خون

– منبع سرشارتأمین پروتئین

– منبع تأمین ایمنوگلبولینها

رسوب کرایو(C.P)

– مبتلایان به هموفیلی نوعA

– مبتلایان به سندرم فون ویلبراند

– کمبودفاکتورXIII

– کمبود ارتی فیبرینوژن

– منبع چسب فیبرین(Fibrin glue)که بعنوان عامل همواستاتیک موضعی در جراحی استفاده میشود.

20سی سی

– ترومبوآمبولی بعلت افزایش فیبرینوژن

جدول2– مواردمصرف ومنع مصرف فرآورده های پلاسمائی

نوع فرآورده

ترکیبات

حجم تقریبی

مواردمصرف

فاکتورVIII کنسانتره

فاکتورVIII،مقادیرجزئی ازپروتئینهای پلاسما

25سی سی

– هموفیلی نوعA

– بیماران فون ویلبراند

فاکتورIXمتراکم

Prothrombine Complex

(P.P.S.B)

– حاوی فاکتورهای انعقادی II-VII-IX وX

25سی سی

– هموفیلی نوعB

– سایراختلالات خونریزی دهنده براثر کمبودارتی فاکتور های II-VII-X

کمپلکس انعقادی ضد مهارکننده

(FEIBA)

-فعالیت انعقادی درحضور مهارکننده فاکتورVIII

30سی سی

– دربیمارانی که ضدفاکتور VIIIدرخون خوددارند

آلبومین

آلبومین،برخی انواعaو b گلبولین

5%و20%

– افزایش دهنده حجم خون متعاقب شوک،ضربه،جراحی و سوختگی

ایمنوگلبولینRh

آنتیDتزریقی

1سی سی

– جلوگیری ازبیماری همولیتیک نوزادان (H.D.N) ناشی ازآنتیD

–تزریق خون ناسازگار

ایمنوگلبولین HBs

آنتی بادی ضدآنتی ژن سطحی ویروس هپاتیتB

1سی سی

– ایمن سازی غیرفعال(Passive) متعاقب تماس باهپاتیتB

ایمنوگلبولین هاری

anti-Rabies

1سی سی

– ایمن سازی غیرفعال(Passive) متعاقب تماس باویروس هاری

ایمنوگلبولین کزاز

آنتی کلستریدیوم تتانی

1سی سی

– ایمن سازی غیرفعال(Passive) متعاقب تماس باعامل کزاز

آنتی ترومبینIII

آنتی ترومبین،مقادیرجزئی ازسایر پروتئینهای پلاسما

10سی سی

– درمان خونریزی همراه با بیماریهای کبدی،کاهش آنتی ترومبین وترومبو آمبولیسم

جدول3 – مواردمصرف مشتقات پلا سمائی

میزان تجویزخون کامل(Whole Blood)

وزن ×(Hbاولیه – Hbموردنظر)×6=مقدارخون کامل موردنیاز

تزریق6سی سی خون کامل به ازای هرکیلوگرم وزن باعث افزایش یک گرم هموگلوبین میشود.

میزان تجویزگلبول قرمزمتراکم(Packed red cell)

وزن ×(Hbاولیه –Hbموردنظر)×3=مقدارگلبول قرمزمتراکم موردنیاز

تزریق3سی سی گلبول قرمزمتراکم به ازای هرکیلوگرم دربیماری که خونریزی،کمخونی بامنشأ اتوایمون نداشته باشدباعث افزایش یک گرم هموگلوبین میشود.

میزان حجم خون برای تعویض درنوزادان

خون انتخابی برای تعویض نبایدبیش از۷روزازتاریخ جمع آوری آن گذشته باشد.خون انتخابی بایدبا سرم مادروگروه سیستمABOنوزادسازگاربوده وفاقدآنتی ژن مسبب بیماری باشد.حجم خون لازم برای تعویض بادوبرابرحجم خون نوزادازرابطه های ذیل بدست می آید:

2×85×وزن نوزادفول ترم= حجم موردنیازبرای تعویض خون درنوزادفول ترم

2×100×وزن نوزادنارس= حجم موردنیازبرای تعویض خون درنوزادنارس

حجم خون برای تعویض درنوزادان فول ترم بازای هرکیلوگرم وزن بدن،85سی سی و

حجم خون برای تعویض درنوزادان نارس بازای هرکیلوگرم وزن بدن،100سی سی میباشد.

جدول شماره4انتخاب گروه خونی مناسب رانشان میده

گروه خون نوزاد

گروه خون مادر

گلبولهای قرمزاهدائی

O

O,A,B

O

A

O,B

O

A,AB

A,O

B

O,A

O

B,AB

B,O

A

A,O

AB

B

B,O

AB

O,A,B,AB

جدول4 – انتخاب خون مناسب ازنظرسیستمABOبرای تعویض خون نوزادان

انتخاب خون مناسب ازنظرسیستمABOبرای تعویض خون نوزادان

1– بطورکلی هرزمان که گروه خون مادرویانوزادOباشد،خون انتخابی ازگروهOخواهدبود.

2– هرزمان که خون گروهOبرای تعویض خون نوزادان گروهAیاBانتخاب شود،بایستی پلاسمای آن جداشده وسپس گلبول قرمزحاصل باپلاسمای سازگاربانوزاد(پلاسمای هم گروه یاپلاسمای AB) مخلوط وتزریق گردد.

3– درزمانیکه خون برای تزریق داخل رحمی لازم میشود،معمولاًگلبول قرمزگروهOمنفی که باسرم

مادرکراس مچ شده باشدانتخاب میشود.

دوزهموستاتیک پلاکت متراکم

دوزهموستاتیک پلاکت متراکم معمولاُیک واحدبه ازای هر10کیلوگرم وزن بدن است.

تزریق هرکیسه پلاکت متراکم استانداردموجب افزایش پلاکتهای بیماربمیزان5000تا10000در میلی مترمکعب دربالغین و75000تا100هزاردرمیلی مترمکعب نوزادان میشود.

میتوان طبق فرمول زیرمیزان افزایش پلاکت درهرمیلی مترمکعب متعاقب تزریق فرآورده پلاکتی رامحاسبه کرد:

افزایش پلاکت درمیلی مترمکعب

(N)= تعدادکیسه های پلاکت تزریق شده

(1010×6)=حداقل پلاکتهای موجوددرکیسه است.ازاین مقدار2قسمت درگردش خون باقی مانده ویک قسمت درطحال محبوس میشود.

1000=برای تبدیل سانتی مترمکعب به میلی مترمکعب است

Blood volume/kg= حجم خون بازای هرکیلوگرم برای نوزادنارس100،نوزادفول ترم85،بالغین70

سی سی است.

دوزهموستاتیک پلاسمای تازه منجمدشده(F.F.P)

دوزهموستاتیکF.F.P(درمواردی که سطح فاکتورها20تا30%نرمال باشد)معمولاًبازای هرکیلوگرم وزن بدن،8تا10 میلی لیترمیباشد.

جدول 5– غلظت وخواص فاکتورهای انعقادی پس ازتزریقF.F.P

فاکتورانعقادی

غلظت پلاسمائی لازم برای هموستاز*

نیمه عمرفاکتورپس از تزریق

میزان افزایش فاکتوردرخون

I(فیبرینوژن)

100-150 mg/dl

6-3روز

50%

II(پروترومبین)

40 U/dl(40%)

5-2روز

80-40%

V(پروآکسلرین)

10-25 U/dl(15-25%)

36-15ساعت

80%

VII(پروکنورتین)

5-20 U/dl(5-10%)

7-2ساعت

80-70%

VIII(آنتی هموفیلیکA)

10-40 U /dl(10-40%)

12-8ساعت

80-60%

IX(فاکتورکریسمس)

10-40%

24-18ساعت

50-40%

X(فاکتوراستوارت – پروور)

10-20%

2-5/1روز

50%

XI(ترومبوپلاستین)

15-30%

4-3روز

100-90%

XII(فاکتورهاگمن)

------

------

------

XIII(فاکتورپایدارکننده فیبرین)

1-5%

10-6روز

10-5%

فاکتورفون ویلبراند

25-50%

5-3ساعت

__________

* عددبزرگترغلظت پلاسمائی لازم برای هموستازدرحین عمل جراحی است.

دوزهموستاتیک کرایوپرسی پیتیت(C.P)

تزریق یک واحدبین المللی فاکتورVIIIبه ازای هرکیلوگرم تقریباً2%به میزان فاکتورVIIIمی افزاید. چون هرکیسه کرایوبین 80تا120واحدبین المللی(متوسط100واحدبین المللی)فاکتورVIIIدارد، حسب نیازبرطبق فرمول زیرتعدادکیسه هایC.Pموردنیازراحساب میکنیم:

کیسه های C.Pموردنیاز= درصد مورد نظر فاکتور۸ تقسیم بر دو ضرب در وزن بیمار تقسیم بر صد

نیمه عمرفاکتورVIIIدربدن بین8تا12ساعت است.12ساعت بعدازتزریق،میزان فاکتورVIIIدربدن نصف میشود.چنانچه سطح فاکتورVIIIدربدن مساوی 30%یابیش ازآن باشد،جواب آزمایشP.T.T طبیعی خواهدبود،قاعدتاًدرمواردکمتراز30%،P.T.Tطولانی خواهدبود.برای حفظ سطح فعالیت فاکتورVIIIبه حدموردنظرازفرمول زیراستفاده میشود:

2÷ تعدادکیسه های C.Pاولیه = تعدادکیسه های موردنیاز C.Pدرمرتبه دوم

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد